【 နိုင်ငံတကာဆောင်းပါး 】 “ကမ္ဘာကို တုန်ခါစေခဲ့သည့် ကာကွယ်ဆေးသတင်းကောင်းများ”

ပထမဆုံး ကိုဗစ်ရောဂါပိုးကို တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်မြို့ရှိ ဆေးရုံများတွင် စတင်တွေ့ရှိသည်မှာ ၂ နှစ်နီးပါးကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ထိုအချိန်ကာလအတွင်းတွင် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသည် ကမ္ဘာအနှံ့တွင် ပျက်စီးခြင်းများကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။သေဆုံးနှုန်းသည် ၁၀ သန်းမှ ၁၉ သန်းကြား ရှိနိုင်ကြောင်း The Economist မဂ္ဂဇင်းမှ တည်ဆောက်ထားသော သေဆုံးနှုန်းလေ့လာသည့် အထူးပုံစံအချက်အလက်များအရ သိရသည်။ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးများ မထုတ်လုပ်နိုင်ပါက ထိုကိန်းဂဏန်းများသည် ပိုမိုမြင့်တက်ခဲ့မည်ဖြစ်သည်။

ကာကွယ်ဆေးတီထွင်ခြင်းပြိုင်ပွဲတွင် လူပေါင်းများစွာ ပါဝင်ခဲ့သည်။အရာအားလုံး၏ အစသည် တရုတ်နိုင်ငံ ရှန်ဟိုင်းဖူဒန်တက္ကသိုလ်ရှိ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးပညာရှင် ကျန် ယွန်ကျန်း ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃ ရက်နေ့တွင် သူ၏ဓာတ်ခွဲခန်းသို့ သတ္တုသေတ္တာတစ်ခု ရောက်လာခဲ့သည်။ထိုအထဲတွင် ရေခဲခြောက်ဖြင့် ထုတ်ပိုးထားသော ဝူဟန်မှ နမိုးနီးယားအဆုတ်ရောင်ရောဂါ ကူးစက်ခံထားရသူတစ်ဦးထံမှ နမူနာပါရှိသည်။ဓာတ်ခွဲခန်းအတွင်း နာရီပေါင်း ၄၀ ကြာ သူနှင့် လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များသည် ကူးစက်မှုဖြစ်ပွားစေသော ဗိုင်းရပ်စ်၏ မျိုးရိုးဗီဇအတွဲအဆက်များကို လေ့လာခဲ့ကြသည်။ထို့နောက် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ဒါဟာ ဘာအဓိပ္ပာယ်လဲဆိုတာ သူကောင်းကောင်းသိခဲ့သည်။ကျန်သည့် SARS-CoV-2 မျိုးကွဲကို ပထမဆုံးကြုံဖူးသည်မဟုတ်ပေ။ထို့နောက် သူက အချက်အလက်များကို ဖြန့်ဝေပေးရန် သဘောတူခဲ့သည်။ထိုသို့ပြုလုပ်ရန်လည်း ခွင့်ပြုချက်ကိုစောင့်မနေဘဲ တရားဝင်စာတမ်းအဖြစ် ဖော်ပြနိုင်ရန်လည်း မစောင့်ခဲ့ပေ။အများပြည်သူ ဝက်ဘ်ဆိုက်တစ်ခုဖြစ်သော Virological.org တွင် ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ဖော်ပြခဲ့ပြီး ကမ္ဘာအနှံ့ ကာကွယ်ဆေးဖော်ထုတ်ခြင်းများ၏ ပြိုင်ပွဲကို အစပြုခဲ့သည်။

ကမ္ဘာပေါ်တွင် မမြင်ခဲ့ဖူးသော ကြိုးစားအားထုတ်မှုမျိုးအနေဖြင့် အများပြည်သူနှင့် ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍတို့သည် ဒေါ်လာဘီလီယံချီကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံကြသည်။ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ကာကွယ်ဆေးထုတ်လုပ်ရာတွင် အဓိကပါဝင်သူများက စာအုပ်နှစ်အုပ်ကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။တစ်အုပ်မှာ အနည်းကပ်အမြင်ကို ဖော်ပြထားပြီး နောက်တစ်အုပ်တွင်  ပိုမိုကျယ်ပြန့်သောအမြင်ဖြင့် ဖော်ပြထားသည်။အတူတကွပေါင်းစပ်လိုက်သောအခါ အရေးကြုံလာသောအခါ ရှေ့ထွက်လာရသော အချို့သူများနှင့် နည်းပညာများနှင့် ၎င်းတို့၏လမ်းကြောင်းကို ချော့မွေ့စေသော နိုင်ငံရေးများအတွက် နှစ်သက်ဖွယ်အချက်ကို ပေးဆောင်ခဲ့သည်။  

သူရဲကောင်းများနှင့် ဗီလိန်များ

အမေရိကန်အစိုးရနှင့် အမေရိကန်အမျိုးသားကျန်းမာရေးဌာနရှိ အဖွဲ့အစည်းများသည် အမျိုးသားကာကွယ်ဆေး တိုးတက်မှုအတွက် မည်ကဲ့သို့အဆင့်မြှင့်တင်ခဲ့ပုံကို သတင်းထောက် ဘရန်ဒန် ဘော်ရဲလ် က First Shots စာအုပ်အဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။အထူးသဖြင့် မက်ဆာချူးဆက်ပြည်နယ် ကမ်းဘရစ်ဂျ်တွင် အခြေစိုက်သော ဇီဝနည်းပညာကုမ္ပဏီ Modena နှင့် တွဲဖက်ပြီး ဗိုင်းရပ်စ်ကို တိုက်ထုတ်နိုင်သည့် ပဋိဇီဝပစ္စည်းများပါဝင်သည့် ဆဲလ်များကို ဖန်တီးရန် RNA မော်လီကျူးကို အသုံးပြုခဲ့ပုံကို ဖော်ပြထားသည်။

ကာကွယ်ဆေးများအပြင် အမေရိကန်၏ ရှုပ်ထွေးသော လူထုကျန်းမာရေးတုံ့ပြန်မှုတွင် အခြားသောအဖြစ်အပျက်များဖြစ်သည့် Diamond Princess သင်္ဘောပေါ်တွင် ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုဖြစ်ပွားခြင်း၊ အသက်ရှုစက်များပြတ်လပ်ခြင်း၊ ပါးစပ်နှင့် နှာခေါင်းစည်းများရရှိရန် ကြိုးပမ်းရခြင်းနှင့် အခြားသောကိစ္စရပ်များ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။စိတ်ဝင်စားဖို့အကောင်းဆုံးအချက်မှာ သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် က “ငါတွစ်တာမှာ ရေးထားတာ မမြင်ဘူးလား။ FDA က ဘာလို့ နေပြန်ကောင်းလာတဲ့သူတွေရဲ့ သွေးရည်ကြည်ကို ခွင့်မပြုပေးသေးတာလဲ” ဟု ရေးသားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဘော်ရဲလ် က ထရမ့်၏ အိမ်ဖြူတော်အတွင်း ကပ်ရောဂါမူဝါဒချမှတ်ခြင်းများမှ ထွက်ပေါ်လာသော အစိုးရက ထောက်ပံ့ပေးသော အများပြည်သူနှင့် ပုဂ္ဂလိက ကာကွယ်ဆေးထုတ်လုပ်ခြင်း အစီအစဉ်များ၏ ကြီးကျယ်ပုံကို ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။သို့သော် နောက်ဆုံးတွင် ထိုအုပ်ချုပ်ရေးသည် ကပ်ရောဂါနှင့် ဗိုင်းရပ်စ်အကြောင်း ၁၈၀ ဒီဂရီ မှားယွင်းခဲ့ပြီး ထိုအချိန်တွင် သိပ္ပံနှင့် သိပ္ပံပညာရှင်များနှင့် စစ်ပွဲသာဖြစ်ခဲ့သည်။

ထိုစာအုပ်တွင်ဖော်ပြထားသော ထင်ရှားသည့် ပြိုင်ဆိုင်မှုများသည် အမေရိကန်အစိုးရဌာနများနှင့် အခြားအဖွဲ့အစည်းများ၏ ယုံကြည်မှုများကို ဖော်ပြထားသည်။စိတ်ဝင်စားဖွယ် အသေးစိတ်အချက်အလက်အချို့ ရှိနေသေးသည်။အစောပိုင်းတွင် တရားဝင်မဖော်ပြရသေးသော SARS-CoV-2 ဗီဇပြောင်းလဲမှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဖွဲ့စည်းပုံဇီဝဗေဒပညာရှင်တစ်ဦးက “အားလုံးမှာရှိနေပါပြီ” ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။  

ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေး ဖော်ထုတ်ခြင်းသည် အမေရိကန်တစ်ဦးတည်း၏ သမိုင်းမဟုတ်ပေ။နိုင်ငံတကာမှ ပါဝင်ခဲ့သော သမိုင်းကြောင်းဖြစ်သည်။ဥပမာအားဖြင့် ဂျာမနီအခြေစိုက် မိုင်းဇ် ဇီဝနည်းပညာကုမ္ပဏီမှ သုတေသီ ဇနီးမောင်နှံနှစ်ဦးသည် နယူးယောက်အခြေစိုက် ဖိုက်ဇာနှင့် အတူတွဲဖက်ကာ mRNA မော်လီကျူးကို လေ့လာရာတွင် အဓိကအရင်းအမြစ်ဖြစ်ခဲ့သည်။
ထိုအကြောင်းအရာများသည် First Shots တွင် မဖော်ပြခဲ့သော ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အမြင်ကို ဖော်ပြနေသည်။

ဘော်ရဲလ် ဖော်ပြထားသော ဇာတ်ကောင်များဖြစ်သည့် ဝူဟန်ရှိ ဒေသတွင်းဆေးရုံများကို လေ့လာရန် ဇန်နဝါရီအလယ်လောက်က သွားရောက်ခဲ့သော အမေရိကန်ဆရာဝန်တစ်ဦးဖြစ်သူ မိုက်ကယ် ကာလာဟန်နှင့် ကာကွယ်ဆေးဒီဇိုင်းဆွဲသူနှင့် အများပြည်သူညှိနှိုင်းရေး ကြယ်ပွင့်ဖြစ်သူ ကစ်ဇ်မိုင် ကီယာ ကော်ဘတ်တို့ကို လွန်စွာအားကောင်းပြီး ကြည့်ကောင်းသောပုံစံမျိုးဖြင့် ကောင်းမွန်စွာ ပုံဖော်ထားသည်။စာအုပ်၏ မူပိုင်ခွင့်များကို ဇူလိုင်လ ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် HBO ချန်နယ်သို့ ရောင်းချခဲ့ခြင်းသည် ထိုစာအုပ်ကို ရောင်းချရာတွင် အရောင်ခြယ်သပေးနိုင်ခဲ့သည်။ဥပမာအားဖြင့် ဗြိတိန်သိပ္ပံပညာရှင်များသည် အေးတိအေးစက်နိုင်သူများဖြစ်ဟန် ပုံပေါ်သွားခဲ့သည်။  

အောက်စဖို့ဒ်တက္ကသိုလ်မှ ကာကွယ်ဆေးပညာရှင် ဆာရာ ဂီလ်ဘာ့ထ် ကို ပုံဖော်ခြင်းကလည်း ဆွေးနွေးဖွယ်အချက်ဖြစ်ခဲ့သည်။ဂီလ်ဘာ့ထ်သည် ယူကေ ကမ်းဘရစ်ဂျ်အခြေစိုက် အက်စထရာဇန်နီကာနှင့် ပူးပေါင်းကာ အသက်ရှုလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါပိုးကို အခြေခံသော ကာကွယ်ဆေးကို ပူးတွဲထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး ယခုအခါတွင် တန်ဖိုးအနည်းငယ်ဖြင့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ရောင်းချလျက်ရှိသည်။သူမ၏ ခေါင်းဆောင်မှုကဏ္ဍကို ဖော်ပြရာတွင် ဘောရဲလ် က ထိုသိပ္ပံပညာရှင်က Vogue မဂ္ဂဇင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သော သွင်ပြင်ကို အသေးစိတ်ပင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၂၀ ခုနှစ်ကို ပုံဖော်သော အမျိုးသမီးများ ဆောင်းပါးတွင် ပါဝင်လာရသော အကြောင်းအရင်းထက် အဝတ်အစားအဆင်အယင်ကိုသာ ဦးစားပေးဖော်ပြထားသည်။ဂီလ်ဘာ့ထ်သည် အစတွင် သူမကို အမျိုးသမီးသိပ္ပံပညာရှင်အဖြစ် လူသိများလာပြီး မီဒီယာများ၏ အာရုံစိုက်ခံရခြင်းကို မနှစ်သက်ခဲ့ပေ။သို့သော် အချိန်ကြာလာသည့်အခါ သူမကိုယ်သူမ စံပြပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်ကြောင်း လက်ခံခဲ့ပြီး ကိုယ်ပိုင်စာအုပ်တစ်အုပ်ကို ပူးတွဲရေးသားခဲ့သည်။  

ယခုအချိန်အထိ အပြည့်အဝ သို့မဟုတ် ကန့်သတ်ချက်ဖြင့် ခွင့်ပြုချက်ရပြီးထားသော ကာကွယ်ဆေးပေါင်း ၂၀ ကျော်ကို ကမ္ဘာကြီးက ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့ခြင်းမှာ အလွန်ခက်ခဲသော ခရီးစဉ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ A Shot to Save the World စာအုပ်တွင် The Wall Street Journal မှ စီးပွားရေးသတင်းထောက်ဖြစ်သူ ဂရီဂိုရီ ဇက်ကာမန်း က အဓိကကျသော ကာကွယ်ဆေးများအကြောင်း ဖော်ပြထားပြီး ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော သမိုင်းဝင်အမြင်မှ ဖော်ပြထားကာ စာရေးသူ၏ သုတေသနပြုလုပ်မှု၊ အတွေးအခေါ်များနှင့် ကိုယ်ကျင့်တရားတို့ကို ယုံကြည်နိုင်လောက်အောင် ရေးသားနိုင်ခဲ့သည်။  

မျှော်လင့်ချက်နှင့် ကတိကဝတ်

အခြားသော ကြီးကျယ်သည့် သိပ္ပံဇာတ်ကြောင်းများကဲ့သို့ပင် ထိုစာအုပ်တွင် ကံကောင်းထောက်မမှုများ၊ ကျရှုံးမှုများ၊ ဆုပ်ကိုင်နိုင်မှုများ၊ စိတ်ပျက်ဖွယ်ရာများနှင့် ဒေါသထွက် ဝုန်းဒိုင်းကြဲခြင်းများကို ဖော်ပြထားသည်။အင်းဆက်ဆဲလ်များတွင် ပြန်လည်ပေါင်းစည်းခြင်း ပရိုတိန်းကို ပိုမိုကောင်းမွန်စွာလုပ်ခြင်းဟူသော ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာ အမြစ်တွယ်နေသည့် အတွေးအခေါ်များမှတဆင့် ဖော်ပြထားခြင်းဖြစ်သည်။ဘိုင်အိုအန်တက်ခ်၌ ပြုလုပ်ခဲ့သော မတည်ငြိမ်ဘဲ လှည့်စားတတ်သည့် mRNA မော်လီကျူးများ၏ စိန်ခေါ်မှုများကို ကျော်လွှားရာတွင် သိပ္ပံပညာရှင် ကတ်တလင်း ကာရီကို၏ နှစ်ပေါင်းများစွာ အားထုတ်မှုအကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။လူသားများ၏ DNA တွင်တွေ့ရသော အသက်ရှုလမ်းကြောင်းကို ထိခိုက်စေသည့် ဗိုင်းရပ်စ်ကို အခြေခံသော ချည်းကပ်မှုများ၏ နာကျင်ဖွယ်ခရီးကြောင်းကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ထိုနည်းပညာသုံးထားသော HIV ကာကွယ်ဆေးတစ်ခုသည် ထိုးထားသူများကို ပိုမိုကူးစက်နိုင်ချေ မြင့်မားစေခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။  

ထိုသို့ဇာတ်ကြောင်းများ ဖော်ပြရာတွင် Modena မှ ပြင်သစ်အလုပ်အမှုဆောင် အကြီးအကဲ စတီဖန်နီ ဘန်ဆဲလ်သည် ဝန်ထမ်းများကို “မင်းတို့ရဲ့ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း တစ်နှစ်လုံး အလုပ်နားရမှာမဟုတ်ဘူး” ဟု ပြောဆိုသည့် ရိုင်းစိုင်းသော ဇာတ်ကောင်အဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ထိုအချိန်တွင် ဘိုင်အိုအန်တက်ခ်မှ သုတေသီ ဇနီးမောင်နှံသည် နေ့လည်စာစားချိန်တွင် လက်ထပ်ခဲ့ပြီး မိနစ် ၃၀ ကြာ လမ်းလျှောက်ရင်းမှ ထိရောက်မှု အချက်အလက်အသစ်တစ်ခုရရှိလာသော အလုပ်ခွင်ကိုယ်ကျင့်တရားရှိသူများဖြစ်လာသည်။အောက်စဖို့ဒ်၏ ဂျန်းနာ သုတေသနဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး အန်ဒရီယန် ဟေးလ် ကို အလွန်အာဏာပြတတ်သော၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ပြင်းထန်သော၊ မကြင်နာတတ်သော ဇာတ်ကောင်တစ်ခုအဖြစ် ပုံဖော်ထားသည်။

ဇက်ကာမန်းသည် အပြောစကားများဖြစ်သော “ဒါဟာ ကျွန်တော်ကြားဖူးသမျှထဲမှ ဉာဏ်မရှိတဲ့ပြောဆိုမှုတစ်ခုပဲ” ဟူသည့် စကားလုံးများကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။အချို့သော လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များကို ပိုမိုကြင်နာသောပုံစံဖြင့်ဖော်ပြကာ ဟေးလ် ကို လူအများက ချစ်လည်းမချစ် မုန်းလည်းမမုန်းသောပုံစံမျိုးဖြင့် ဖော်ပြခဲ့သည်။မကောင်းသောအပြုအမူအတွက် ဆင်ခြေပေးနေခြင်းမဟုတ်ပေ။သို့သော် လူအများအာရုံစိုက်ဖွယ်ဖြစ်သော ဇာတ်ကောင်များကို ဖော်ပြရာတွင် မူလကတည်းက သူရဲကောင်းများဖြစ်နေရန် မျှော်လင့်၍မရပေ။  

ဇက်ကာမန်းသည် သမိုင်းဝင် အဓိကအခိုက်အတန့်ကို ပိုမိုနက်နဲစွာ ဖော်ပြခဲ့သည်။ဖိုက်ဇာမှ အမှုဆောင်အရာရှိများ ပထမဆုံးကာကွယ်ဆေးဖြစ်လာမည့် ကာကွယ်ဆေး၏ အပိုင်း ၃ စမ်းသပ်ချက် ရလဒ်ကို စောင့်ဆိုင်းနေသည့် ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ မနက်ခင်းအကြောင်း ရေးသားထားသည်။

“သိပ္ပံပညာက အနိုင်ရလိမ့်မည်” ဟု ရေးသားထားသော အနက်ရောင် ပါးစပ်နှင့် နှာခေါင်းစည်းများကို ဝတ်ဆင်ကာ အစည်းအဝေးခန်းမထဲတွင် စုဝေးခဲ့ကြသည်။ထို့နောက်တွင် ဖိုက်ဇာ၏ ကာကွယ်ဆေးသုတေသနခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ကက်သရင်း ဂျန်ဆန် က ဖုန်းခေါ်ကာ ကာကွယ်ဆေးအောင်မြင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ငါတို့လုပ်နိုင်ခဲ့ပြီ... အနိုင်ရပြီ” ဟူသော ကြွေးကြော်သံများဖြင့် အခန်းတွင်း ပြည့်နှက်ခဲ့သည်။သူဌေးဖြစ် သော အဲလ်ဘတ် ဘော်လာ က လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များကို “ငါမင်းတို့ကိုချစ်တယ်” ဟု အော်ပြောခဲ့သည်။

ထိုမနက်ခင်းတွင် သတင်းထုတ်ဝေခဲ့ပြီး ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း ခံစားချက်များဖြင့် ပြည့်နှက်ခဲ့ရသည်။ The Economist မဂ္ဂဇင်းသည် အယ်ဒီတာက တနင်္လာနေ့အစည်းအဝေးကို အွန်လိုင်းမှ ကျင်းပနေစဉ်တွင် မက်ဆေ့ဂျ်ကို တွေ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ “၉၀ ရာခိုင်နှုန်း ထိရောက်မှုရှိတာလား နာတာရှာ” ဟု ကျွန်မကို မေးမြန်းခဲ့သည်။

“အရမ်းကို အံ့ဩဖို့ကောင်းတယ်။တကယ်အံ့အားသင့်ဖွယ်ပဲ” ဟု ကျွန်မက ပျော်ရွှင်ကျေနပ်စွာဖြင့် ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့သည်။ထိုကိန်းဂဏန်းသည် ကြားဖြတ်ဆန်းစစ်ခြင်းမှ ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ၉၅ ရာခိုင်နှုန်း ထိရောက်မှုရှိကြောင်း သိခဲ့ရသည်။  

ဖိုက်ဇာ၏ရလဒ်သည် ကာကွယ်ဆေးဖော်ထုတ်ခြင်း ဖြစ်စဉ်အားလုံးသည် မျှော်လင့်ရဲသည်ထက် ပိုမိုကောင်းမွန်သောတန်ကြေးကို ပေးနိုင်ခဲ့သည့် သက်သေဖြစ်သည်။ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်က မြင့်တက်စေသော ပရိုတိန်းကို တုံ့ပြန်သည့် ခုခံအားတိုးမြင့်စေခြင်းသည်လည်း ကောင်းမွန်သောအကြံဖြစ်ကြောင်း သက်သေပြနိုင်ခဲ့သည်။ယခုအချိန်တွင် ခံနိုင်ရည်များနှင့် ဖြန့်ချီခြင်းများကို ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းနေရချိန်တွင် ထိုအခိုက်အတန့်သည် မျှော်လင့်ချက်နှင့် ကတိကဝတ်များ၏ အထူးအခိုက်အတန့်ဖြစ်ခဲ့သည်။  

စာအုပ်နှစ်အုပ်စလုံးတွင် အနောက်တိုင်းမှမဟုတ်သော ကာကွယ်ဆေးများအကြောင်းကို ဖော်ပြထားခြင်းမရှိပေ။

ထိုကာကွယ်ဆေးများ၏ ဇာတ်လမ်းသည် ရှင်းပြရန် ခက်ခဲသည်။သို့သော်လည်း လူအများသိရှိရန် လိုအပ်သည်။ပထမဆုံးကာကွယ်ဆေးသည် အနောက်တိုင်းမှ ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းမဟုတ်ပေ။ပြီးခဲ့သောနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ရုရှားကာကွယ်ဆေး Sputnik V ကို အသုံးပြုရန် ခွင့်ပြုချက်ရခဲ့သည်။များမကြာမီတွင် တရုတ်ကာကွယ်ဆေး CoronaVac နှင့် Sinopharm တို့လည်း ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။ထိုကာကွယ်ဆေးများကို ကြီးမားသော စမ်းသပ်ချက်များ ပြုလုပ်ပြီးမှ ခွင့်ပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သော်လည်း ကျင့်ဝတ်အရ သံသယရှိပြီး မိုက်ရူးရဲဆန်ခြင်းအဖြစ် ရှုမြင်ခဲ့ကြသည်။သို့သော် တရုတ်၏ ကာကွယ်ဆေးများသည် ဝင်ငွေအလယ်အလတ်နှင့် နည်းပါးသော တိုင်းပြည်များအတွက် ကယ်တင်ခြင်းဖြစ်ခဲ့သည်။တရုတ်သည် စောလျင်စွာ တင်ပို့ခဲ့ပြီး ပမာဏကြီးမားစွာ တင်ပို့နိုင်ခဲ့သည်။ယခုအချိန်အထိ နိုင်ငံနှင့် ဒေသပေါင်း ၁၂၀ ကျော်သို့ ကာကွယ်ဆေးပေါင်း ၁.၁ ဘီလီယံ တင်ပို့ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

တစ်ဖက်တွင် အမေရိကန်သည် နိုင်ငံတကာအခန်းကဏ္ဍတွင် ပိုမိုရှုပ်ထွေးနေသည်။ပြီးခဲ့သော လပိုင်းအနည်းငယ်မှသာ စတင်ပြီး ကာကွယ်ဆေးလှူဒါန်းခြင်းများ စတင်ခဲ့သည်။အောက်တိုဘာလ ၂၁ ရက်နေ့အထိ ကာကွယ်ဆေးပေါင်း ၂၀၆ သန်း လှူဒါန်းခဲ့သည်။ရှုပ်ထွေးသော ပထဝီနိုင်ငံရေးများနှင့် ကမ္ဘာအနှံ့ ကာကွယ်ဆေးညီမျှစွာရရှိရေး အမျိုးသားရေးမူဝါဒများကို စာအုပ်နှစ်လုံးတွင် ဖော်ပြမထားခြင်းသည် နားလည်နိုင်ဖွယ်ဖြစ်သည်။ထိုအချက်သည် တဖြေးဖြေးထွက်ပေါ်လာမည့် သီးသန့်ဇာတ်ကြောင်းတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။

ဆွေဇင်
နိုဝင်ဘာ - ၉