【 အလှအပနှင့်ကျန်းမာရေး 】အစာအိမ်အနာ (Peptic Ulcer) နှင့် H.pylori

အစာအိမ်ရောင်လို့မကြာခဏ ဗိုက်အောင့်တယ်၊ရင်ပူတယ်၊ အစာစားပြီးရင် အစာမကြေသလိုခံစားနေရတယ် ဆိုရင်တော့ အစာအိမ်အနာဖြစ်နိုင်ချေများပါတယ်။

အစာအိမ်မှာအနာဖြစ်တဲ့အခါ Antacids လို့ခေါ်တဲ့ အစာအိမ်အနာသက်သာစေတဲ့ဆေးဝါးများ၊ Proton Pump Inhibitors လို့ခေါ်တဲ့ အစာအိမ်အက်ဆစ်ကိုလျော့ချပေးတဲ့ဆေးတွေနဲ့ကုသလေ့ရှိပါတယ်။

ဆေးတွေသောက်နေရုံနဲ့ရောဂါလက္ခဏာမသက်သာတဲ့အခါ အစာအိမ်မှာ H.pylori လို့ခေါ်တဲ့ ဘက်တီးရီးယားပိုးကြောင့်အစာအိမ်အနာဖြစ်လားဆိုတာသိဖို့ H.pylori ပိုးရှိမရှိစစ်ဆေးဖို့လိုပါတယ်။

H.pylori ဆိုတာဘာလဲ?

H.pylori ဆိုတာကတော့ အစာအိမ်ရောင်ရမ်းခြင်းနဲ့အစာအိမ်မှအနာဖြစ်စေတဲ့ ဘက်တီးရီးယားပိုး တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။

H.pylori ကြောင့်အစာအိမ်ရောင်ရမ်းခြင်း၊

အစာအိမ်အနာဖြစ်တဲ့အခါခံစားရတဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့

• ဗိုက်အောင့်ခြင်း၊ ရင်ပူခြင်း
• အစာမကြေရင်ပြည့်ရင်ကယ်ခံစားရခြင်း
• ပျို့ခြင်း
• လေမကြာခဏတက်ခြင်း
• အစားအသောက်ပျက်ခြင်း
• ကိုယ်အလေးချိန်ကျဆင်းခြင်း
• အစာအိမ်အနာ‌ ကြောင့် သွေးကြောပေါက်ပါက

- ကော်ဖီရောင် အန်ခြင်း

- ဝမ်းအမည်းသွားခြင်း စတဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေခံစားရနိုင်ပါတယ်။

H.pylori ဘက်တီးရီးယားဘာကြောင့်ကူးစက်ခံရတာလဲ?

- H.pylori ဘက်တီးရီးယားဟာ မသန့်ရှင်းသော အစားအစာ၊သောက်ရေ စတာတွေကနေ ကူးစက် နိုင်ပါတယ်။

- H.pylori ဘက်တီးရီးယားပိုးရှိသူရဲ့ တံတွေး၊ဝမ်း စတာတွေကနေလည်းကူးစက်နိုင်ပါတယ်။

H.pylori ဘက်တီးရီးယားကို

သေချာစွာကုသမှုမခံယူပါကနောက်ဆက်တွဲ‌အနေနဲ့

• အစာအိမ်ပေါက်ခြင်း
• အစာအိမ်ကင်ဆာဖြစ်ခြင်း စတဲ့နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေခံစားရနိုင်ပါတယ်။

H.pylori ဘက်တီးရီးယားကူးစက်ခံရမှုရှိမရှိဘယ်လိုသိနိုင်မလဲ?

မိမိမှာအစာအိမ်ရောင်တဲ့လက္ခဏာတွေခံစားနေရပြီဆိုရင်တော့ တတ်ကျွမ်းနားလည်တဲ့ ဆရာဝန်ထံ သွားရောက်ပြသပြီး စစ်ဆေးမှုခံယူဖို့လိုပါတယ်။

H.pylori ကူးစက်မှုရှိမရှိကို

- အစာအိမ်မှန်ပြောင်းကြည့်၍ ပိုးရှိမရှိစစ်ဆေးခြင်း

- Urea Breath Test ဟုခေါ်‌သောနည်းဖြင့်စစ်ဆေးခြင်း

- (Stool Antigen, Stool PCR)ဝမ်းစစ်ဆေးခြင်း စတဲ့နည်းလမ်းများနဲ့စစ်ဆေးနိုင်ပါတယ်။

H.pylori ကြောင့်အစာအိမ်ရောင်ခြင်းကိုဘယ်လိုကုသမှုခံယူမလဲ?

H.pylori ကြောင့် အစာအိမ်အနာဖြစ်ပြီဆိုရင်တော့

- Antacid လို့ခေါ်တဲ့ အစာအိမ်အနာသက်သာစေသောဆေးများ

-Proton Pump Inhibitors လို့ခေါ်တဲ့ အက်ဆစ်ထွက်ခြင်းကိုလျော့ချပေးသောဆေးများ

- အစာအိမ်နံရံကိုကာကွယ်ပေးသောဆေးများ

- ပိုးသတ်ဆေးများ စတဲ့ဆေးဝါးတွေနဲ့ကုသဖို့လိုပါတယ်။

H.pylori ဘက်တီးရီးယားကူးစက်ခြင်းမခံရအောင်ကာကွယ်နိုင်တဲ့နည်းလမ်းတွေကတော့

• သန့်ရှင်းသောရေကိုသောက်ပါ။အစားအစာပြင်ဆင်ရာတွင်လည်း သန့်ရှင်းသောရေကိုအသုံးပြုပါ။
• အစာမစားခင်နှင့် အိမ်သာမှပြန်လာပြီးသည့်အချိန်တိုင်း လက်ကို စက္ကန့် ၂၀ခန့် ရေနှင့်ဆပ်ပြာကို အသုံးပြု၍ဆေးပါ။
• မိမိမှာအစာအိမ်ရောင်ခြင်းလက္ခဏာတွေခံစားနေရပြီဆိုရင်တော့တတ်ကျွမ်းနားလည်တဲ့ ဆရာဝန် ထံသွားရောက်ပြသပြီး ဆောလျင်စွာစစ်ဆေးကုသမှုခံယူဖို့တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။

 Dr.Phyu