【 ဆောင်းပါး 】 သတင်းစာနှင့် စာအုပ်များကပေးသည့် သမိုင်းရှုထောင့်အမြင်

မနက်ခင်း ကော်ဖီတစ်ခွက်နှင့် သတင်းစာတစ်စောင်။ကော်ဖီက ရုပ်အာဟာရအတွက်ဖြစ်ပြီး သတင်းစာက စိတ်အဟာရအတွက်ဖြစ်သည်။ကော်ဖီကို တစိမ့်စိမ့်အရသာခံသောက်အပြီး သတင်းစာကိုကောက်ကိုင် လိုက်သည်။

နေ့စဉ် သတင်းစာတစ်စောင်၏ သတင်းခေါင်းစီးများက ထုံးစံအတိုင်း လတ်တလော ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုမြင့်တက်လာသည့်အကြောင်းနှင့် စိတ်ရှုပ်ထွေးဖွယ်ရာကောင်းသော လူမှုဘဝဝန်းကျင်အတွက် အနုတ်လက္ခဏဆောင်နေသည့် သတင်းများနှင့် ပြည့်နေသည်။မည်သို့ဆိုစေ နေ့စဉ်သတင်းဖြစ်ရပ်များမှနေ၍ သတိပြုစရာ ဆင်ခြင်စရာ တွေးဆစရာများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်ဟုဆိုလျှင် သတင်းစာတစ်စောင်ကို ဖတ်ရှုရခြင်းတွင် အချည်းအနှီးဖြစ်သည်ဟု မဆိုသာသေးပါချေ။

မည်သို့ဆိုစေ သတင်းစာများက လူတို့၏ လွတ်လပ်ခွင့်၊ရပိုင်ခွင့်၊ တရားမျှတမှုနှင့် အမှန်တရားဆီသို့ ချဉ်းကပ်မှုပြုနိုင်ရေးအတွက် တစ်ထောင့်တစ်နေရာမှ အကျိုးသက်ရောက်မှုပေးနိုင်သည်ဟုဆိုလျှင် လွန်အံ့မထင်။ဆိုရလျှင် အမှန်တရားအတွက် တရားမျှတမှုများနှင့်ပတ်သက်လျှင် သတင်းစာတို့၏အခန်းကဏ္ဍကို မှေးမှိန် ထား၍ ရနိုင်ကောင်းမည်မဟုတ်ပါချေ။

သတင်းစာတို့၏ အရေးပါမှု အခန်းကဏ္ဍနှင့်ပတ်သက်လျှင် ၁၉၇၀ ပြည့်နှစ်က အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ သမ္မတနစ်ဆင် ကို ရာထူးမှနုတ်ထွက်စေခဲ့ရသည့် ဝါးတားဂိတ်အရှုပ်တော်ပုံကို ဖော်ထုတ်ခဲ့ကြသည့် သတင်း သမားနှစ်ဦး၏စွမ်းဆောင်မှု အခန်းကဏ္ဍ၊၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် သမ္မတဒေါ်နယ်ထရန့်၏ မဲဆွယ်စည်းရုံးလှုံ့ဆော်မှုတွင် ရုရှားတို့ပါဝင်ခြေရှုပ်မှုကဲ့သို့သော သတင်းများမှာ သတင်းစာတို့က အမှန်တရားအတွက် ပိတ်ထားသောတံခါးများကို ဖွင့်ပေးနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်ခဲ့ကြသည်ကတော့ အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။သို့ရာတွင် လက်ရှိအနေအထားအရ မိမိနိုင်ငံ၏ သတင်းစာအခန်းကဏ္ဍမှာမှေးမှိန်မှုန်ဝါးလျှက်ရှိနေသည်ကတော့ အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။

ကျွန်တော်က သတင်းစာတစ်စောင်ကို ဖင်ပြန်ခေါင်းပြန်ဖတ်ပြီးသည်နှင့် စာရေးစားပွဲပေါ်ချထားလိုက်သည်။စာရေးစားပွဲပေါ်တွင် ကျွန်တော်ဖတ်ချင်သည့်အချိန်အရန်သင့်ဖတ်နိုင်ရန် စာအုပ်သုံးလေးအုပ်ထားရှိ တတ်သည်။ကျွန်တော်က ရသစာပေ စာအုပ်များကို နှစ်သက်စွာဖတ်ရှုလေ့ရှိသကဲ့သို့ ခရီးသွားစာအုပ် စာပေများ၊ အတ္ထုပ္ပတ္တိစာအုပ်များ၊ သမိုင်းနှင့် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ စာအုပ်များကိုလည်း နှစ်သက်စွာ ဖတ်ရှုလေ့ရှိသည်။

စာဖတ်သူတိုင်းက သိလိုသောအကြောင်းအရာများကြောင့် စာဖတ်ကြသည်။ဝတ္ထုစာအုပ်များကို ခံစားမှု ရသအဖွဲ့အနွဲ့များကြောင့် စွဲလမ်းနှစ်သက်စွာ ဖတ်ရှူကြသည်။ဆိုရလျှင် စာအုပ်များကပေးသော အတွေးသစ် အမြင်သစ်နှင့် ခံစားမှုအသစ်တို့ကြောင့် စာဖတ်ကြခြင်းလည်းဖြစ်သည်။ကျွန်တော်တို့ စာဖတ်အားထက်သန် ချိန်က ဝတ္ထု စာအုပ်များသာမက အသိဉာဏ်ပွင့်လင်း၍ ဗဟုသုတဖြစ်ဖွယ်ရာ စာအုပ်မှန်သမျှ မလွတ်တမ်း ဖတ်ရှူခဲ့ကြသည်။

ဝတ္ထုစာအုပ်ဆိုလျှင်လည်း ကမ္ဘာ့ဂန္ထဝင်စာအုပ်များမှ အစ မြန်မာ့ဂန္တဝင်ဝတ္ထုများအဆုံး သရုပ်မှန် အဖွဲ့အနွဲ့များနှင့်အတူ ဘဝအသိ အတွေးအမြင် ခံစားမှုများကိုပေးသော ဝတ္ထုရှည်ကြီးမျာကို နှစ်သက်ခုံမင်စွာ ဖတ်ရှူရုံသာမက မိမိ၏စာအုပ်စင်ပေါ်တွင် အမြဲထာဝရ အမှတ်တရ သိမ်းဆည်းထားတတ်ကြသည်။အလားတူပင် သမိုင်းဆိုင်ရာ စာအုပ်များနှင့် နိုင်ငံရေးအတွေးအမြင် စာအုပ်များမှာလည်း စာအုပ်စင်တွင် မရှိမဖြစ်ထားရှိရမည့် စာအုပ်များအဖြစ် မှတ်ယူခဲ့ကြသည်။

သမိုင်းနှင့် နိုင်ငံရေးအတွေးအမြင်ဆိုင်ရာ စာအုပ်များထဲမှဆိုလျှင် ဆိုကရေးတီး၊ ပလေတို၊ အရစ္စတိုတယ်တို့မှ သည် ခေတ်သစ် နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်ပညာရှင်စာရေးဆရာတို့၏ အယူဝါဒဆိုင်ရာ အတွေးအမြင် လေ့ လာဆန်းစစ်မှုနှင့် ရှုမြင်သုံးသပ်ချက်စာအုပ်များမှာ မဖြစ်မနေ ဝယ်ယူဖတ်ရှုရသည့် စာအုပ်များလည်းဖြစ်သည်။နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်ပညာရှင်တို့က ကောင်းမွန်သော လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်ဖြစ်ပေါ်လာရေးကိုရည်စူးကာ ရေးသားခဲ့ကြသည့်အတွက် များစွာအနှစ်သာရရှိလှသည့် စာအုပ်များလည်းဖြစ်သည်။

လက်ဗိုင်ယာသန် (Levithan) ဟူသော နိုင်ငံရေးသုတေသနကျမ်းတစ်စောင်ကို ရေးသားခဲ့သည့် အင်္ဂလိပ် တွေးခေါ်ပညာရှင် သောမတ်ဟော့ဘတ်စ် က သူ၏ ကျမ်းစာအုပ်ထဲတွင် “လူသားတို့၏အကျိုးနှင့် ပျော်ရွှင်ချမ်းမြေ့မှုကို ဖျက်လိုဖျက်ဆီးပြုမည်မဟုတ်သော အမှန်တရားကိုဆုပ်ကိုင်ထားသည့် မည်သူ့ကိုမဆို လူသားအား လုံးက ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာကြိုဆိုကြသည်” ဟူ၍ ရေးသားထားရာ လူသားတို့၏ နိုင်ငံရေးအပေါ်ထားရှိရမည့် အတွေးအမြင်တစ်ရပ်ကို လမ်းညွှန်မှုပြုခဲ့သည်ဟုပင် ဆိုရပါမည်။

မည်သို့ဆိုစေ မျက်မှောက်ခေတ်တွင် လူသားတို့ကို တညီတစ်ညွတ်တည်းပေါင်းစည်းပေးနိုင်ရန်မှာ စွမ်းသာနိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်ပညာရှင်တို့က ရေးသားခဲ့ကြသည်။မျက်မှောက်ခေတ်တွင် ဖြစ်ပျက် နေသော ကမ္ဘာ့ဖြစ်ရပ်များကိုကြည့်လျှင် ငြိမ်းချမ်းရေးထက် ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားရေးဆီကိုသာ ဦးတည်နေလျှက်ရှိ ကြောင်း Nervous States စာအုပ်ကိုရေးသားသည့် ဝီလျှံဒေးဗီးစ် က ရှုမြင်သုံးသပ်ခဲ့သည်။ထိုသို့ဆိုရလောက် အောင်လည်း လက်ရှိကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးဇာတ်ခုံပေါ်က အခင်းအကျင်းမှာ ထိုသို့သော သဘောဆောင်နေ သောကြောင့်လည်းဖြစ်သည်။

၁၉၄၇ ခုနှစ်က စတင်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် အဆုံးသတ်ခဲ့သည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့၏ စစ်အေးစစ်ပွဲကြီး ပြီးဆုံးခဲ့သည်ဟုဆိုသည့်တိုင်အောင် အင်အားကြီးနိုင်ငံများ၏ အားပြိုင်မှုမှာ ပြီးဆုံးသွား သေးခြင်းမရှိကြောင်း၊ အလားတူပင် ၂၀၁၆ ခုနှစ် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့် လက်ထက်တွင် အရှိန်မြင့်တက်ခဲ့သည့် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့၏ ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲရိုက်ခတ်မှု အရှိန်အဟုန်မှာ လက်ရှိအချိ န်အထိ အရှိန်မသေသေးသည့်အကြောင်း တရုတ်၊ ရုရှားနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့၏ ဝါဒဆိုင်ရာ အားပြိုင်မှုမှ ပေါ်ပေါက်လာဖွယ်ရှိသည့် ပဋိပက္ခအနေအထားတို့က မျက်မှောက်ခေတ်၏ စစ်ပွဲအရိပ်အယောင်များဆီ ဦးတည်နေသည့်အကြောင်း စသည်တို့မှာ သမိုင်းနှင့် နိုင်ငံရေးအတွေးအမြင်ဆိုင်ရာ စာအုပ်များမှနေ၍ ရှုမြင်နေရသည့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးသွင်ပြင်လက္ခဏာများလည်းဖြစ်သည်။

သမိုင်းနှင့် နိုင်ငံရေးအတွေးအမြင်ဆိုင်ရာ စာအုပ်များထဲမှ The Origins Totalitarianism စာအုပ်ကလည်း များစွာစိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာဖြစ်သည်။စာအုပ်ကိုရေးသားသူက ဂျာမန်နွယ်ဖွား ဂျူးလူမျိုးစာရေးဆရာ ဟာနာ အာရင့်ဖြစ်သည်။ The Origins Totalitarianism က သူမ၏ ပွဲဦးထွက်လက်ရာ စာအုပ်ဖြစ်သည်။

သူမ၏စာအုပ်က ဆီးမိုက်ဆန့်ကျင်ရေးဝါဒ၊ နယ်ချဲ့ဝါဒ၊ အာဏာရှင်ဝါဒတို့နှင့်ပတ်သက်၍ လေ့လာဆန်းစစ်ထား သော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ၁၉ ရာစုအစောပိုင်းကာလ ဥရောပတွင် ဆီးမိုက်ဆန့်ကျင်ရေးဝါဒ ပေါ်ပေါက်လာပုံမှ ၁၈၈၄ ခုနှစ် ပထမကမ္ဘာစစ် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်ကာလအထိ ပေါ်ပေါက်လာသော နယ်ချဲ့ဝါဒနှင့် အာဏာရှင် ဝါဒတို့အကြောင်းကို ဝေဖန်ဆန်းစစ်ထားခြင်းဖြစ်ရာ များစွာ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာပင်ဖြစ်သည်။

ဟာနာအားရင့် က သူမ၏ စာအုပ်ထဲတွင် “ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နိုင်ငံတိုင်းမှ နိုင်ငံသားတို့၏တာဝန်မှာ အမှားလုပ်ဆောင် နေမှုများကို ကာကွယ်ကြရန်ဖြစ်သည်။အကြောင်းမှာ မိမိတို့အားလုံး အမှားကျူးလွန်နေကြသူများ၊ အမှားကြောင့် ထိခိုက်ခံစားနေကြရသူများနှင့် ပွဲကြည့်ပရိတ်သတ်များအကြားတွင် ရောက်ရှိနေကြသောကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း၊ အမှားကျူးလွန်နေသူများကို ကာကွယ်နိုင်ခြင်းမရှိပါကနိုင်ငံသားအားလုံး၏ ရှင်သန်ရပ်တည်မှုမှာ အနိုင်၊ အရှုံး အတွက် လောင်းကြေးထပ်ထားသကဲ့သို့ ရှိနေမည်ဖြစ်သည်” ဟူ၍ ရေးသားခဲ့သည်။

မိမိတို့လို စာဖတ်သူများအတွက် သတင်းစာများက သတိပြုစရာ၊ မှတ်သားစရာများကို ပေးသည်ဟုဆိုလျှင် ဟာနာ အာရင့်တို့ကဲ့သို့သော နိုင်ငံရေးကျွမ်းကျင်ပညာရှင်နှင့် အတွေးအမြင်စာရေးဆရာတို့၏ စာအုပ်များကမူ ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော အသိအမြင်နှံ့စပ်ကြွယ်ဝမှုနှင့် တွေးဆ ဆင်ခြင်နိုင်စွမ်းကို အားဖြည့်ပေးသည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။

ဆိုရလျှင် သတင်းစာများသည် သမိုင်း၏ ပထမဦးဆုံးမူကြမ်းစာမျက်နှာဖြစ်ပြီး သမိုင်းနှင့် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အတွေးအမြင်စာအုပ်များမှာ စာဖတ်သူတို့၏ တွေးခေါ်ဆင်ခြင်နိုင်စွမ်းအတွက် လိုအပ်သော ဖြည့်စွက်စာများဖြစ်သည်ဟုသာ ဆိုရပါတော့မည်။

မြင့်နောင်မိုး
ဇူလိုင် - ၂၁