【 နိုင်ငံတကာဆောင်းပါး 】Belt and Roadနှင့် ဥရောပချိတ်ဆက်ခြင်း

ယခုနှစ်သည် တရုတ်နိုင်ငံမှ အဆိုပြုထားသည့် Belt and Road Initiative (BRI) ၏ 10နှစ်ပြည့်မြောက် သည့်နှစ်ဖြစ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ မျှော်မှန်းချက်ကို သရုပ်ပြကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်မှုစနစ် ပြုပြင်ပြောင်း လဲ ရေးနှင့် အခြားသော ဘက်စုံစိန်ခေါ်မှုများကို ပံ့ပိုးပေးသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ပလက် ဖောင်း (BRI) ၏ နှစ်ပတ်လည်နေ့ဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း BRI ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ပြန် လည်သုံးသပ်ကြည့်လျှင် ၎င်းသည် ကြီးမားသောအောင်မြင်မှုဖြစ်ကြောင်း ပြသသည့် သက်သေအထောက်အထား များကိုမြင်ရမည်ဖြစ်သည်။ထိုသည်မှာ တရုတ်-ဥရောပ ရထားလမ်း ကြောင်းများဖြစ်သည်။

One Belt, One Road Initiative ဟုလည်းသိကြသော Belt and Road Initiative (BRI) သည် အာရှ၊ ဥရောပနှင့် အာဖရိကတို့ကို အခြေခံအဆောက်အဦ ပရောဂျက်များ၊ ကုန်သွယ်မှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများမှတဆင့် အာရှ၊ ဥရောပနှင့် အာဖရိကတို့ကို ချိတ်ဆက်ရန်အတွက် ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် တရုတ်မှ အဆိုပြုသော ကမ္ဘာ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုး တက်မှု ဗျူဟာတစ်ခုဖြစ်သည်။

BRI တွင် အဓိကအစိတ်အပိုင်း နှစ်ခုပါ၀င်ပြီး  ယူရေးရှားဟု ခေါ် သည့် အာရှ-ဥရောပရှိ အခြေခံ အ ဆောက်အအုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ချိတ်ဆက်မှု အပေါ် အာရုံစိုက်သည့် ခါးပတ်တစ်ကွင်း လမ်းတစ်စင်းနှင့် တရုတ်နှင့် အခြားကမ္ဘာ့နိုင်ငံများကြား ရေကြောင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် ချိတ်ဆက်မှု တိုးမြှင့်ရန် ရည်ရွယ် သည့် ၂၁ ရာစု ပင်လယ်ရေကြောင်း ပိုးလမ်းမစီမံကိန်းတို့ ဖြစ်သည်။

Belt and Road နှင့် ဥရောပကို ချိတ်ဆက်ခြင်းသည် BRI ၏ အဓိကပန်းတိုင်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဥရောပသည် တရုတ်ပို့ကုန်များအတွက် အရေးပါသောနေရာဖြစ်ပြီး တရုတ်ကုမ္ပဏီများအတွက် အရေးကြီး သော ဈေးကွက်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ဥရောပသည် ခါးပတ်တစ်ကွင်း လမ်းတစ်စင်းနှင့် ၂၁ ရာစု ပင်လယ်ရေ ကြောင်း ပိုးလမ်းမ၏ လမ်းဆုံများတွင်တည်ရှိသောကြောင့် ၎င်းသည် BRI ၏ အစိတ်အပိုင်းနှစ်ခုကို ချိတ်ဆက် ရန်အတွက် စံပြနေရာတစ်ခုဖြစ်သည်။

ဤရည်မှန်းချက်အောင်မြင်ရန် တရုတ်နိုင်ငံသည် ဆိပ်ကမ်းများ၊ ရထားလမ်းများနှင့် အဝေးပြေးလမ်း များအပါအဝင် ဥရောပရှိ အခြေခံအဆောက်အအုံဆိုင်ရာ ပရောဂျက်များတွင် အကြီးအကျယ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားပြီး ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတကာကျွမ်းကျင်သူများက မတ် ၂၈ ရက်တွင်ထုတ်ပြန်ထားသည့် အစီရင်ခံစာတွင် တရုတ်နိုင်ငံ သည် ၂၀၀၈ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၁ခုနှစ်ကြားကာလအတွင်း ရပ်ဝန်းနှင့် လမ်းစီမံကိန်းအဖွဲ့ဝင်ဖွံ့ဖြိုးဆဲ ၂၂ နိုင်ငံတွင် ဒေါ် လာ ၂၄၀  ဘီလီယံထိ သုံးစွဲထားကြောင်းဆိုသည်။

ရေကြောင်းသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးသည် အခြေခံအဆောက်အအုံနှင့် ကုန်သွယ်မှုမှတစ်ဆင့် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဥရောပနှင့် အခြားဒေသများနှင့် ချိတ်ဆက်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် Belt and Road Initiative (BRI) ၏ အရေးပါသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။

အထူးသဖြင့် တရုတ်-ဥရောပ ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးသည် ကုန်စည်နှင့် လူသုံးကုန်စည်အတွက် အရေး ကြီးသော သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနည်းလမ်းဖြစ်ပြီး အထူးသဖြင့် ကြီးမားသော သို့မဟုတ် မပျက်စီးနိုင်သော ပစ္စည်း များအတွက် အရေးပါသော ပို့ဆောင်ရေးလမ်းကြောင်းဖြစ်သည်။တရုတ်-ဥရောပရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးတွင် တရုတ်နှင့်ဥရောပဆိပ်ကမ်းများအကြား ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရန်အတွက် ကွန်တိန်နာသင်္ဘောများနှင့် အခြားသင်္ဘော များကို အသုံးပြုခြင်းလည်းပါဝင်သည်။

တရုတ်-ဥရောပ ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးအတွက် အဓိကလမ်းကြောင်းများမှာ အရှေ့တောင်အာရှ၊ တောင်အာရှနှင့် အာဖရိကတို့ကို ဆက်သွယ်ပေးသည့် ၂၁ ရာစု ပင်လယ်ရေကြောင်း ပိုးလမ်းမဖြစ်ပြီး၊ အာတိတ် ကိုဖြတ်၍ တရုတ်နိုင်ငံကို ဖြတ်သန်းကာ မြောက်ဥရောပနှင့် မြောက်ဘက်ပင်လယ်လမ်းကြောင်းတို့ကို ဆက်သွယ် ပေးသည်။တရုတ်-ဥရောပ ပင်လယ်ရေကြောင်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ပမာဏသည် မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း အရှိန်အဟုန်ဖြင့် တိုးမြင့်လာခဲ့ပြီး တရုတ်၏ ဥရောပနှင့် ကုန်သွယ်မှု ကြီးထွားလာမှုနှင့် BRI တိုးချဲ့မှုတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။

တရုတ်ပို့ဆောင်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ အချက်အလက်များအရ တရုတ်-ဥရောပ ကွန်တိန်နာ သယ်ယူ ပို့ဆောင်ရေး ပမာဏသည် ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ပေနှစ်ဆယ်ကျော်နှင့်ညီမျှသော ကွန်တိန်နာ ၆.၅ သန်းပေ (TEUs) ရှိပြီး ယခင်နှစ် ၂၀၁၉ ခုနှစ်ထက် ၅၀% တိုးလာခဲ့သည်။

တရုတ်-ဥရောပ ရထားလမ်းဆက်သွယ်မှုမှာ ရှည်လျားပြီး ဗဟိုအာရှနိုင်ငံများကို ဖြတ်သန်းသွားမှုကြောင့် ထူးခြားသည် သရုပ်လက္ခဏာရှိသည်။ အထူးသဖြင့် BRIနှင့် ပတ် သက်ပြီး သတိထားမိသည်မှာ တရုတ်-ဥရောပ ရထားပြေးဆွဲမှုဖြစ်သည်။

တရုတ်-ဥရောပ ရထားများသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အဓိကမြို့ကြီးများကို ရထားလမ်းမှတစ်ဆင့် ဥရောပရှိ နေရာမျိုးစုံနှင့် ချိတ်ဆက်ပေးသည့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဝန်ဆောင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤဝန်ဆောင်မှုသည် Belt and Road Initiative (BRI) ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး တရုတ်နှင့် ဥရောပအကြားကုန်သွယ်မှုကို မြှင့်တင်ရန် နှင့် ချိတ်ဆက်မှု မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်သည်။တရုတ်နိုင်ငံသည် ဘော်လ်ကန်ကိုဖြတ်၍ တရုတ်နိုင်ငံကို ဥရောပသို့ ဆက် သွယ်ပေးမည့် ဘဲလ်ဂရိတ် -ဘူ ဒါပက်စ် မီးရထားလမ်းတွင်လည်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားသည်။

ပထမဆုံး တရုတ်-ဥရောပ ရထားကို ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် စတင်ပြေးဆွဲခဲ့ပြီး ထိုအချိန်မှစ၍ ရထားအရေအ တွက်နှင့် ကုန်စည်ပို့ဆောင်မှု ပမာဏသည် တဖြည်းဖြည်း တိုးလာခဲ့သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် မွန်ဂိုလီးယား၏ ဒုတိ ယအကြီးဆုံး ကုန်းတွင်းဆိပ်ကမ်းနှင့် မွန်ဂိုလီးယားနှင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးကုန်သွယ်ရေးအချက် အချာဖြစ် သော Erenhot မှ ရထားနှစ်စင်းသာ ထွက်ခွာခဲ့သည်။ ယနေ့တွင် တရုတ်-ဥရောပ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး ရထား များ ဖြင့် လွှမ်းခြုံထားသည့် ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်း ၄၃ ခုသည် ရုရှား၊ ဖင်လန်နှင့် ဂျာမနီအပါအဝင် နိုင်ငံကိုး နိုင်ငံ ရှိ ဒေသ ၄၀ ကျော်နှင့် ဆိပ်ကမ်း ၄၀ ကျော်ဖြင့် ပြည်တွင်းမြို့ပေါင်း ၅၀ ကျော်ကို ချိတ်ဆက်ပေးနေ ပြီ ဖြစ် သည်။ယခုအခါ တရုတ်နိုင်ငံမှ ထွက်ခွာလာသော ကုန်တင်ရထားများသည် ယခုအခါ ဥရောပနိုင်ငံ ၁၁ နိုင်ငံ ရှိ နိုင်ငံခြားမြို့ကြီး ၂၈ မြို့နှင့် ပြည်တွင်းမြို့ ၆၀ ကျော်ကို ချိတ်ဆက်လျက်ရှိသည်။၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် တရုတ်-ဥရောပ မီးရ ထားခေါက်ရေ ၁၂၄၀၀  ကျော်ကို ပြေးဆွဲခဲ့ပြီး ဒေါ်လာ ၁၉၀ ဘီလီယံကျော်တန်ဖိုးရှိ ကုန်ပစ္စည်းများ ကို သယ်ယူ ပို့ဆောင်ပေးခဲ့သည်။

ရထားများသည် များသောအားဖြင့် Chongqing၊ Chengdu သို့မဟုတ် Yiwu ကဲ့သို့သော တရုတ်နိုင်ငံရှိ မြို့များမှ စတင်ကြပြီး ၎င်းတို့၏ နောက်ဆုံးခရီးပန်းတိုင် ဥရောပသို့ မရောက်ရှိမီ ကာဇက်စတန်၊ ရုရှား၊ ဘီလာရုစ် သို့မဟုတ် အခြားသော ဥရောပအလယ်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ဥရောပနိုင်ငံများကို ဖြတ်သန်းသွားကြသည်။ ခရီးစဉ်တစ်ခု လုံးသည် လမ်းကြောင်းနှင့် လမ်းတစ်လျှောက် ဘူတာများပေါ်မူတည်၍ ၁၀ရက်မှ  ရက် ၂၀ အထိ ကြာနိုင်သည်။ တရုတ်-ဥရောပ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး ရထားဝန်ဆောင်မှု၏ အောင်မြင်မှုသည် ယူရေးရှားလမ်းကြောင်း တစ် လျှောက်ရှိ နိုင်ငံများ၏  ပိုးလမ်းမဟောင်းကို ဆန်းသစ်တီထွင်မှုဖြင့် ပြန်လည်အသက်သွင်းခြင်းဖြင့် ဘုံသာယာဝ ပြောရေးဆီသို့ မည်သို့လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ကို သက်သေပြနေသည်။

ယခုနောက်ပိုင်းတွင် တရုတ်-ဥရောပ ရထားပြေးဆွဲမှုများကို အထူးသဖြင့် တန်ဖိုးမြင့်၊ အချိန်မတန်မီ သို့မ ဟုတ် ပျက်စီးဆုံးရှုံးနိုင်သော ကုန်စည်များအတွက် လေကြောင်းနှင့် ရေကြောင်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအစား အ လားအလာရှိသော အစားထိုးပို့ဆောင်ရေးအဖြစ် ရှုမြင်လာကြသည်။

ရထားဖြင့် ပို့ဆောင်ခြင်းသည် ပင်လယ်ရေကြောင်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးထက် မြန်ဆန်ပြီး လေကြောင်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးထက် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာသည်။ ထို့အပြင် ရထားများသည် လေကြောင်း သို့မဟုတ် ကုန်း လမ်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် စွမ်းအင်ကို ပိုသက်သာစေသည်။

သို့သော်လည်း အကောက်ခွန်လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ၊ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် အ ချို့သော ဒေသများတွင် အခြေခံအဆောက်အအုံ ကန့်သတ်ချက်များ အပါအဝင် တရုတ်-ဥရောပ ရထားများနှင့် ဆက်စပ်နေသည့် စိန်ခေါ်မှုအချို့လည်း ရှိပါသည်။ ထို့အပြင် ဥရောပနိုင်ငံအချို့သည် တရုတ်-ဥရောပ ရထားများ ဖြင့် ပို့ဆောင်သည့် ကုန်ပစ္စည်းများ၏ လုံခြုံရေးနှင့် အရည်အသွေးနှင့် ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်လာမှုရှိ သည်။ အဆိုပါစိန်ခေါ်မှုများရှိနေသော်လည်း တရုတ်-ဥရောပရထားဝန်ဆောင်မှုသည် တရုတ်နှင့်ဥရောပကြား ကုန် သွယ်မှုနှင့် ချိတ်ဆက်မှုမြှင့်တင်ရာတွင် အရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေမည်ဟု မျှော်လင့်ထားသည်။

တရုတ်-ဥရောပ မီးရထားလမ်းကြောင်းသစ်များနှင့် တရုတ်-ဥရောပ ကုန်စည်ပို့ ဆောင်ရေး ရထား ပြေးဆွဲမှု လမ်းကြောင်းတစ်လျှောက် နိုင်ငံများ၏ ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှု ပိုမိုများပြားလာ စေရန်အတွက် စုစုပေါင်းကုန်ကျစရိတ်သည် ပြီးခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်အတွင်း ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် လျော့ကျသွားခဲ့ ကြောင်းဆိုသည်။ BRI မှာ ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုကြာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာသည်နှင့်အမျှ တရုတ်-ဥရောပ ကုန်စည် ပို့ဆောင် ရေး ရထားဝန်ဆောင်မှုသည် တရုတ်၊ ဥရောပနှင့် အလယ်ပိုင်းအာရှ၏ သယ်ယူပို့ဆောင် ရေးလမ်း ကြောင်း သစ် ဖြစ်လာကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအတွက် အခွင့်အလမ်းသစ်များကို ဖော်ဆောင်ပေးကာ အ ခက်အခဲများကို ကျော်လွှား အနိုင်ယူနိုင်သော အခြေအနေတစ်ရပ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့လေသည်။

လင်းသစ်အောင်