【 တစ်ပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာသတင်း သုံးသပ်ချက် 】 အီရန်ရဲ့ လက်စားခြေမှုက ဘာတွေဖြစ်လာနိုင်သလဲ

【 တစ်ပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာသတင်း သုံးသပ်ချက် 】 အီရန်ရဲ့ လက်စားခြေမှုက ဘာတွေဖြစ်လာနိုင်သလဲ

ယခုရက်သတ္တပတ် နိုင်ငံတကာသတင်းတွေက အထူးသဖြင့် အီရန် နျူကလီးယားသိပ္ပံပညာရှင် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရတဲ့အတွက် အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှာ တင်းမာမှုဖြစ်လာမှုနဲ့ ပေါ်ထွက်လာတဲ့ ကိုဗစ် ၁၉ ကာကွယ်ဆေးကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာ ကာကွယ်ဆေးထိုးလုပ်ငန်းတွေလုပ်ဖို့ လှုပ်လှုပ်ခတ်ခတ်ဖြစ်လာမှုတွေ၊ ဆက်လက်ပြင်းထန်နေဆဲ ကူးစက်မှုသတင်းတွေက ယခုတစ်ပတ်ရဲ့ ထိပ်တန်းသတင်းနေရာမှာ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။

ဒီသတင်းအပြင် နိုင်ငံတကာအရေးတွေကလည်း ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့အတူတွဲဆက်ပြီး ကန့်သတ်မှုတွေကြောင့် မတည်ငြိမ်မှုတွေ၊ ရောထွေးရှုပ်ထွေးနေမှုတွေ ဖြစ်နေဆဲပါ။ဘီလာရုပ်စ်မှာဆိုရင် သမ္မတ လူကာရှန်ကို ကို ဖြုတ်ချဖို့အတွက် ပြည်သူတွေက တနင်္ဂနွေနေ့ရောက်တိုင်း ဆန္ဒပြနေတာကြာပါပြီ။လူပေါင်း ၃၅၀ ကျော် ဖမ်းဆီးထားပြီး လူကာရှန်ကို က ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေးဆွဲပြီးရင် နုတ်ထွက်မယ်ဆိုပေမယ့် ဘယ်အချိန်ပြင်ဆင်ရေးဆွဲမလဲဆိုတာ မထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့အတွက် ယခုရက်သတ္တပတ်မှာလဲ ပြည်သူတွေက လမ်းပေါ်တက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ဘီလာရုပ်စ်ပြဿနာကို ရုရှားက လူကာရှန်ကိုဘက်က ရပ်တည်နေပေမယ့် ရုရှားကိုယ်တိုင်လဲ ဒီပြဿနာက ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုအားကြီးတဲ့ ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေကိုကူးစက်မှာ စိုးရိမ်နေပါတယ်။အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာဆိုရင်လည်း  စိုက်ပျိုးရေးဥပဒေသစ်တွေကို ဖျက်သိမ်းပေးဖို့ လယ်သမားတွေက အဝေးပြေးလမ်းမကြီးတွေကိုပိတ်ပြီး ဆန္ဒပြခဲ့တာတွေရှိသလို ပါကစ္စတန်မှာဆိုရင် အစိုးရက တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေကို ဖမ်းဆီးနေတဲ့ကြားက အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို ထောက်ခံသူတွေက ဝန်ကြီးချုပ် အင်မရာခန်း ကို နုတ်ထွက်ဖို့ တောင်းဆိုတာတွေ လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

ကာကွယ်ဆေးလုပွဲ တကယ်စတော့မလား

ဒီဇင်ဘာ ၂ ရက်နေ့က ဗြိတိန်က ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထဲက Pfizer ကို အသုံးပြုပြီး ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ စီမံချက်ကို စတင်ကြေညာခဲ့ပြီးနောက် ကိုဗစ်ကူးစက်ကပ်ရောဂါအတွက် မျှော်လင့်ချက်မဲ့နေတဲ့ ကမ္ဘာဟာ ပြန်လည်လှုပ်လှုပ်ရွရွဖြစ်လာသလို အားလုံးက ယခင်မူလအတိုင်း ပြန်လည်နေထိုင်သွားလာခွင့်ရတော့မလားဆိုတဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေ ပြန်လည်ရှင်သန်လာခဲ့ပါတယ်။ဗြိတိန်က ကာကွယ်ဆေးအတည်ပြုချက်ရတာနဲ့ ကာကွယ်ဆေးထိုးလုပ်ငန်းတွေ စတင်ဖို့အတွက် ကာကွယ်ဆေးဝန်ကြီးကိုတောင် နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်က ခန့်အပ်ခဲ့ပါတယ်။သတင်းတွေအရဆိုရင် ယူကေ ဆေးဝါးအာဏာပိုင်တွေက Pfizer နဲ့ BioNTech ကုမ္ပဏီထုတ်ဆေးနဲ့  AstraZeneca ထုတ်ဆေးတို့ကို ဘေးကင်းထိရောက်မှု ရှိ၊ မရှိ စစ်ဆေးနေပြီး ခွင့်ပြုချက်ရရင် ဒီဇင်ဘာ ၇ မှာ Pfizer ကာကွယ်ဆေး စတင်ရရှိနိုင်လို့ စတင်ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ ပြင်ဆင်နေတာပါ။

အစောပိုင်းက ကာကွယ်ဆေး ၉၅ ရာခိုင်နူန်းအထိ ထိရောက်မှုရှိတယ်ဆိုပြီး ထုတ်ပြန်ထားခဲ့တဲ့ Pfizer/BioNTech ကာကွယ်ဆေးကို ဥရောပဆေးဝါးအေဂျင်စီ (EMA) ဆီ သုံးစွဲခွင့်တင်ခဲ့သလို သူ့နောက်ကနေ ကပ်ပါလာတဲ့ Modena ကလည်း အရေးပေါ်သုံးစွဲခွင့်တွေ တင်ခဲ့ပါတယ်။ EMA က Pfizer နဲ့ BioNTech ကုမ္ပဏီထုတ် ကာကွယ်ဆေးကို ဒီဇင်ဘာ ၂၉ ရက်မတိုင်မီ ကျင်းပမည့် အထူးကော်မတီအစည်းအဝေးမှာ စစ်ဆေးမှာဖြစ်ပြီး Moderna Biotech ထုတ် ကာကွယ်ဆေးကို လာမယ့် ဇန်နဝါရီ ၁၂ ရက်မှာ စစ်ဆေးမယ် ဆိုပါတယ်။ဒါအစောဆုံးပါဘဲ။ဒီဇင်ဘာ ၂၉ မတိုင်မီ ဒီဆေးကို ဥရောပမှာ သုံးခွင့်ရဖွယ်မရှိသေးပေမယ့် ဂျာမနီအစိုးရကတော့ ဒီဇင်ဘာလလယ်လောက်မှာကို ဆေးကိုအသုံးပြုနိုင်လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပြီး ပြင်ဆင်မှုတွေဆောင်ရွက်နေတာတွေရှိပါတယ်။လာမည့်သီတင်းပတ်တွေမှာ ဂျာမနီတစ်ဝန်း ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးရရင် ဆေးထိုးပေးဖို့ စင်တာတွေကို ပြင်ဆင်ခဲ့ပါတယ်။အီးယူအနေနဲ့  ကာကွယ်ဆေး အတည်ပြုချက်ရတာနဲ့ အီးယူအဖွဲ့ဝင် ၂၇ နိုင်ငံအတွက် ကာကွယ်ဆေးစတင်ဖြန်ဖို့ ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ ဘရပ်ဆဲလ်လေဆိပ်မှာရှိတဲ့ လေကြောင်းကုန်စည်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ကုမ္ပဏီတွေက အသင့်ပြင်နေပါတယ်။ဒီမြို့က အီးယူရုံးစိုက်ရာမြို့ပါ။

ကာကွယ်ဆေးကို စောစောသုံးခွင့်ရလို့ စောစောမူလအတိုင်း ပြန်လည်လည်ပတ်ခွင့်ရတဲ့အခါ ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ အကျိုးအမြတ်က ကြီးမားသလို တချို့နေရာတွေမှာ လက်ဦးမှုရယူနိုင်မှာဖြစ်လို့ နိုင်ငံအားလုံးက ကာကွယ်ဆေးရတာနဲ့ တန်းသုံးနိုင်ဖို့ ပြင်ဆင်ကြသလို ကာကွယ်ဆေးကိုလည်း နည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ နိုင်ငံတိုင်းက ရနိုင်ဖို့ပြင်ဆင်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။

ဗြိတိန်ဆိုရင် အီးယူကနေ ခွဲထွက်ထားခဲ့တဲ့အတွက် အီးယူအစီအစဉ်အတိုင်းမလုပ်ဘဲ သီးခြားခွဲထွက်စစ်ဆေးကာ ကာကွယ်ဆေးကို အစောဦးဆုံး ထိုးနှံနိုင်ဖို့ ပြင်နေတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။အမေရိကန်ကလည်း ဗြိတိန်နောက် ကပ်ပါလာမယ့် အနေအထားပါ။ Pfizer/BioNTech က အမေရိကန် ဆေးဝါးအာဏာပိုင်တွေကို လာမယ့် ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်မှာ သူတို့ကာကွယ်ဆေးဟာ ၉၅% ထိရောက်ကြောင်း အထောက်အထားတွေ တင်ပြမှာပါ။မိုဒီနာကတော့ ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်မှ သူတို့တင်ပြရမှာပါ။တင်ပြလို့ အဆင်ပြေလက်ခံတာနဲ့ Pfizer ရော Modena ပါ သူတို့ထုတ် ကာကွယ်ဆေးတွေ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ဈေးကွက်ဝင်သွားမှာဖြစ်သလို ကမ္ဘာအတွက် ကိုဗစ်အလွန်ကာလကိုရောက်ဖို့ ရောင်နီသန်းပြီလို့ ပြောနိုင်တဲ့အနေအထားကို ရောက်ပြီဖြစ်ပါတယ်။

လောလောဆယ်မှာ ပြဿနာဖြစ်နေတာက ကာကွယ်ဆေးကို နိုင်ငံတိုင်းက အလျင်အမြန်လိုချင်နေကြတာပါ။ဗြိတိန်၊ အမေရိကန်၊ ဂျာမနီတို့ဆိုရင် ကာကွယ်ဆေးထုတ်တဲ့ Pfizer/BioNTech၊ Modenaနဲ့ Oxford /AstraZenecaတို့ ကုမ္ပဏီတွေကို ထောက်ပံ့ပေးထားတဲ့အတွက် ဒီနိုင်ငံတွေက မဖြစ်မနေ အစောဆုံးရရှိတဲ့ နိုင်ငံတွေဖြစ်လာမှာ သေချာနေပါတယ်။ဒါပေမယ့် တခြားချမ်းသာတဲ့ နိုင်ငံတွေရဲ့ စာချုပ် ချုပ်ဆို ဝယ်ယူထားမှုတွေရှိနေပါသေးတယ်။ဗြိတိန်အစိုးရက Pfizer/BioNTech ကာကွယ်ဆေး သန်း ၄၀ မှာယူထားသလို နိုင်ငံ့လူဦးရေ ၆၇ သန်းအတွက် ဆေးထုတ်လုပ်တဲ့ကုမ္ပဏီ ခုနှစ်ခုဆီက ကာကွယ်ဆေး ၃၅၅ သန်း မှာယူထားပါတယ်။ကနေဒါဆိုရင် Pfizer ကာကွယ်ဆေး အလုံးရေ သန်း ၂၀ ဝယ်ယူရေး သဘောတူညီချက် လက်မှတ်ရေးထိုးထားပါတယ်။ပီရူးဆိုရင်လည်း Pfizer နဲ့ ကမ္ဘာ့ကာကွယ်ဆေးဖြန့်ဖြူးရေးအစီအစဉ် COVAX ကနေ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး အလုံးရေ ၂၃ ဒသမ ၁ သန်း ဝယ်ယူထားသလို မလေးရှားဆိုရင်လည်း Pfizer ဆီကနေ ကာကွယ်ဆေး ၁၂ ဒသမ ၈ သန်း ဝယ်ယူဖို့ ယခုရက်သတ္တပတ်ထဲ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပါတယ်။

ထိုင်းဆိုလည်း COVID-19 ကာကွယ်ဆေးရရှိရေးနဲ့ ကိုယ်ပိုင်ထုတ်လုပ်နိုင်ရေးအတွက် ဒေါ်လာ ၆ ဘီလီယံတန်တဲ့ စာချုပ်ကို AstraZeneca နဲ့ စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့ပါတယ်။ဒီသဘောတူညီချက်ထဲမှာ AstraZeneca ထုတ် ကာကွယ်ဆေး ၂၆ သန်းလည်း ပါဝင်ပါတယ်။လက်ရှိမှာ နိုင်ငံတိုင်းက တရားဝင်သုံးခွင့်ရတဲ့ဆေးကို ရယူဖို့ကြိုးပမ်းနေသလို တချို့ကတော့ များပြားလှတဲ့ ဆေးအမှာကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ဖွယ်မရှိတဲ့ ဆေးထက် ‌စျေးချိုချိုထွက်လာနိုင်တဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေ တစ်ခါသုံးဆေးတွေကိုလည်း မျှော်လင့်နေတာရှိပါတယ်။

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ဒီဇင်ဘာလလယ်လောက်မှာ ရတော့မယ်ဆိုပြီး သတင်းတွေ ထွက်နေပေမယ့်လည်း ဆေးမရခင် သီတင်း နှစ်ပတ်၊ သုံးပတ်လောက်အတွင်းမှာ ကူးစက်မှု၊ သေဆုံးမှုတွေ တိုးလာနိုင်သေးတယ်ဆိုပြီးလည်း ကျွမ်းကျင်သူတွေက အမြဲသတိပေးနေရပါတယ်။ကိုဗစ်ကူးစက်မှုက ယခုထိအရှိန်ပြင်းနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ကမ္ဘာ့ကူးစက်မှုအများဆုံး အမေရိကန်ဆိုရင် တစ်ရက်ကို ကူးစက်ခံရသူ တစ်သိန်းကျော်အထိ ရှိလာခဲ့ပါတယ်။လော့စ်အိန်ဂျလိစ်ဆိုရင် ကူးစက်မှုမြင့်တက်လာလို့ စားသောက်ဆိုင်တွေ ပိတ်ထားရပါတယ်။အာရှဘက်က တောင်ကိုရီးယား၊ အိန္ဒိယ၊ ဖိလစ်ပိုင်တွေဘက်မှာ ကူးစက်မှုတွေ ထိန်းချုပ်လို့မရသေးပါဘူး။အရှေ့အလယ်ပိုင်းက အီရန်၊ အီရတ်ဆိုရင် ကူးစက်မှုက ဆက်တိုက်မြင့်တက်နေတာပါ။ဒီအခြေအနေတွေ‌ကြောင့် ဒီဇင်ဘာမှာ ဆောင်းရာသီအားလပ်ရက်မှာ တတိယလှိုင်းဆောင့်တက်လာမှာကို ကျန်းမားရေးအာဏာပိုင်တွေဘက်က စိုးရိမ်နေကြတာလဲရှိနေပါတယ်။ဒါကြောင့် ကနေဒါမှာ နိုဝင်ဘာ ၂၉ ရက်က စပြီး နိုင်ငံတကာခရီးသွားလာမှုဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက်တွေ တိုးမြှင့်ခဲ့ပါတယ်။တောင်အမေရိကနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်တဲ့ ကိုလံဘီယာဆိုရင်လည်း ဖေဖေါ်ဝါရီလကုန်အထိ အရေးပေါ်အခြေအနေကို ၃ လကြာ ထပ်တိုးခဲ့ပါတယ်။

အကောင်းဘက်က သတင်းတစ်ခုကတော့ ဥရောပမှာ ကူးစက်မှုနူန်းကျနေတာကို တွေ့လာရတဲ့အချက်ဘဲဖြစ်ပါတယ်။ဒါုအပြင် ကမ္ဘာ့ဒုတိယ ကူးစက်မှုအမြင့်ဆုံးဖြစ်နေတဲ့ ဥရောပမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ အားလပ်ရက်တွေကြောင့် ကူးစက်မှုနူန်းမြင့်တက်လာခဲ့မယ်ထင်ပေမယ့် ကူးစက်မှုနည်းပါးနေတာ၊ ကူးစက်သူထပ်မတွေ့တော့တာတွေကြောင့်လည်း ရှိနေပါတယ်။ဒီအတွက် တစ်လကြာ အသွားအလာ ကန့်သတ်ပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ်ထားရာကနေ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ပေးလိုက်ပြီးနောက် ပြင်သစ်မှာဆိုရင် စတိုးဆိုင်တွေ ပြန်ဖွင့်လာခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။ဘယ်လ်ဂျီယံဆိုရင်လည်း ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်က စပြီး ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ချမှတ်ထားတဲ့ လော့ခ်ဒေါင်းစည်းကမ်းအချို့ကို ပြန်လည်ဖြေလျှော့ပေးခဲ့လို့ ခရစ်စမတ်နေ့ရောက်ဖို့ သုံးပတ်အလိုမှာ ဈေးဆိုင်တွေပြန်ဖွင့်လာနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ပြန်လည်လုပ်ဆောင်လာ ဘရူနိုင်းဆိုရင် ပြည်တွင်းကူးစက်မှုမရှိတာ ရက်၂၀၀ ကျော် နေပါပြီ။

ကာကွယ်ဆေး တရားဝင်အသုံးပြုခွင့်ရခဲ့ရင် ကမ္ဘာကြီးက နဂိုမူလအတိုင်း ပြန်လည် လည်ပတ်ခွင့်ရပါ့မလားဆိုတာ လာမယ့်နှစ်လယ်မှ အဖြေပေါ်ပါမယ်။လက်ရှိမှာတော့ ကိုဗစ် ၁၉ လက်ချက်ကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း သေဆုံးသူ တစ်သန်းခွဲကျော်နေသလို ကူးစက်ခံရသူအရေအတွက်ကလည်း ၆၅ သန်းကျော်နေပြီဖြစ်ပါတယ်။

ပြင်းထန်လာတဲ့ အီရန်ရဲ့ လက်စားချေစိတ်

အီရန် ထိပ်တန်း အဏုမြူသိပ္ပံပညာရှင်ဖြစ်တဲ့ မိုဆန်းဖာခရီဇာဒက် နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်က မြို့တော်တီဟီရန် ဆင်ခြေဖုံးအရပ်မှာ မော်တော်ယာဉ်နဲ့ နေအိမ်ကိုပြန်လာစဉ် ချုံခိုတိုက်ခိုက်ခံရမှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ဒီလိုသတ်ဖြတ်ခံရတဲ့အတွက်  နဂိုကတည်းက တင်းမာနေတဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသဟာ ပေါက်ကွဲတော့မယ့် ဗုံးတစ်လုံးပမာဖြစ်သွားခဲ့ပါတယ်။သတ်ဖြတ်ခံရသူက အီရန် အဏုမြူဖခင်လို့ တင်စားခံရတဲ့ ဒီသိပ္ပံပညာရှင်က အီရန်နဲ့ ဒေသတွင်းမှာ အတော်လေးဩဇာညောင်းတဲ့သူတစ်ဦးဖြစ်သလို အီရန်ရဲ့ နျူကလီးယားလက်နက် လက်ဝယ်ပိုင်ဆိုင်ဖို့ တိတ်တဆိတ်ကြိုးစားမှုမှာ အခရာကျသူတစ်ဦးလည်းဖြစ်ပါတယ်။

ယခုသတ်ဖြတ်မှုဟာ အီရန်နိုင်ငံက အဏုမြူစွမ်းအင်ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်မှာ အဏုမြူဗုံးထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့  ယူရေနီယမ်သန့်စင်မှု ပြုလုပ်နေဖွယ်ရှိတယ်ဆိုတဲ့ နိုင်ငံတကာက စိုးရိမ်ပူပန်မှုများပေါ်ထွက်နေချိန်မှာ ဒီအစီအစဉ်ကို ဦးဆောင်နေသူလို့ ယူဆရဖွယ်ရှိတဲ့ ထိပ်တန်း အဏုမြူသိပ္ပံပညာရှင်ကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရတဲ့ဖြစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်လာခြင်းဖြစ်ပါတယ်။သူ့ကို နိုင်ငံတကာ အဏုမြူစွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) ကလည်း အီရန်ရဲ့ နာတန် နျူကလီးယားဓာတ်အားပေးရုံစီမံကိန်းမှာ နျူကလီးယားဗုံးထုတ်လုပ်ဖို့ ယူရေနီယံသန့်စင်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေအတွက် သံသယရှိနေသူပါ။

ဒီသိပ္ပံပညာရှင် သတ်ဖြတ်ခံရတာလည်း ခေတ်သစ်နည်းပညာတွေ အသုံးပြုပြီး တိုက်ခိုက်ခဲ့တာဖြစ်လို့ အီရန်က ဒီသတ်ဖြတ်မှုကို အဓိက မဟာရန်သူ အစ္စရေးလက်ချက်လို့ တပ်အပ်စွပ်စွဲပါတယ်။တစ်ကယ်လည်း သတ်ဖြတ်ခဲ့ပုံက နည်းပညာကိုသုံးခဲ့တာ ဟောလိဝုဒ်ရုပ်ရှင်တွေအတိုင်းပါဘဲ။အစောပိုင်းကတော့ ထရပ်ကား ဗုံးပေါက်ကွဲပြီး သေနတ်သမားတွေက ပစ်ခတ်လို့ သေဆုံးရတာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာ အစ္စရေးတို့က လျှပ်စစ်ပဲ့ထိန်းစနစ်နဲ့ သတ်ဖြတ်ခဲ့တာလို့ စွပ်စွဲခဲ့ပါတယ်။တစ်ကယ်လည်း သတ်ဖြတ်မှုက စိတ်ဝင်စားစရာပါ။သိပ္ပံပညာရှင် လာတဲ့လမ်းမှာ  ကားတစ်စီးထဲ အဝေးထိန်းလက်နက်တပ်ဆင်ကာ ပစ်ခတ်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုအပြီးမှာ ကားကိုဖောက်ခွဲဖျက်ဆီးခဲ့တာပါ။ဒါဟာ အီရန်ဗိုလ်ချုပ်ကို ဒရုန်းနဲ့ သတ်ဖြတ်အပြီးမှာ ဒုတိယမြောက် လူမဲ့သတ်ဖြတ်ခဲ့ခြင်းပါ။အီရန်အစိုးရ ရုပ်မြင်သံကြားကတော့ တိုက်ခိုက်မှုကရရှိတဲ့ သဲလွန်စတွေမှာ အစ္စရေးစစ်တပ်တံဆိပ်နဲ့ အမှတ်အသားတွေ တွေ့ရှိရတယ်လို့ ထုတ်လွှင့်ခဲ့ပါတယ်။  

ဒီလိုသတ်ဖြတ်မှုမတိုင်ခင် အီရန် နျူကလီးယားအစီအစဉ်က အမေရိကန်နဲ့ ဒေသတွင်းမှာ အတော်လေးစိုးရိမ်ပူပန်မှု တိုးပွားနေတဲ့အရာပါ။ဒေသတွင်း မဟာရန်ဘက် အစ္စရေးအနေနဲ့ အီရန်ဘက်က အထူးသဖြင့် နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်မှုမရစေရေးက အရေးကြီးတဲ့ကိစ္စတစ်ရပ်ပါ။ဒီအတွက်လည်း ကာလကြာရှည်ကတည်းက အီရန် ထိပ်တန်း သိပ္ပံပညာရှင်တွေကို အစ္စရေးဘက်က အမှည့်ခြွေခြွေနေတဲ့အတွက် ယခုလိုလုပ်ရပ်မှာတော့ အီရန်က အစ္စရေးလက်ချက်အဖြစ် တပ်အပ်စွပ်စွဲခဲ့တာပါ။

ခိုင်မာတဲ့သက်သေ ချမပြနိုင်ပေမယ့် အီရန်ရဲ့ ကုလအထူးသံတမန် မဂျစ်ရာဗင်ချီ က ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်နှင့်    ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီတို့ထံ  ပေးပို့တဲ့ စာလွှာမှာတော့ ထိပ်တန်းသိပ္ပံပညာရှင် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရမှုမှာ အစ္စရေးအနေနဲ့ တာဝန်ရှိတာကို အထင်အရှားတွေ့မြင်ရတယ်လို့ ဖော်ပြထားပြီး အီရန်နိုင်ငံအနေနဲ့ မိမိကိုယ်မိမိ ကာကွယ်ခွင့်ရှိတယ်ဆိုပြီး ပြောခဲ့တာတွေ့ရပါတယ်။သတ်ဖြတ်ခံရပြီး နောက်တစ်ရက် နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်မှာ အီရန်သမ္မတက ကြေညာချက်တစ်ရပ် ထုတ်ပြန်ပြီး ထိပ်တန်းနျူကလီးယားသိပ္ပံပညာရှင် သေဆုံးရမှုအတွက် အစ္စရေးနိုင်ငံအပေါ် တရားဝင်စွပ်စွဲ ပြစ်တင်ခဲ့ပြန်ပါတယ်။အီရန် ဘာသာရေးနှင့် စစ်ရေးခေါင်းဆောင်များကလည်း လက်စားချေမယ်လို့ တုံ့ပြန်ကြုံးဝါးခဲ့ကြပေမယ့် အစ္စရေးဘက်က တုပ်တုပ်တောင် မလှုပ်ခဲ့ပါဘူး။ဒါ့အပြင်  အီရန်ရဲ့ တောက်လျှောက်စွပ်စွဲမှုကို မငြင်းဆန်တဲ့အပြင် ဝန်ခံခြင်းလည်းမပြုပါဘူး။

အီရန်သမ္မတ ဟာဆန်ရိုဟာနီကတော့ အစ္စရေးကို သင့်တင့်လျောက်ပတ်ချိန်တွင် ကလဲ့စားချေ တိုက်ခိုက်မယ်လို့  ကြုံးဝါးခဲ့ပါတယ်။ဒီလိုဖြစ်လာချိန်မှာ တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင် အမေရိကန်ဘက်က ပင်လယ်ကွေ့ဒေသကို လေယာဉ်တင်စစ်သင်္ဘော နီးမစ်ဇ် ဦးဆောင်တဲ့ ရေတပ်အုပ်စုတစ်ခုကို စေလွှတ်ခဲ့ပါတယ်။ဒီလိုစေလွှတ်တာ အီရန် သိပ္ပံပညာရှင် သတ်ဖြတ်ခံရတာနဲ့ မဆိုင်ဘူးလို့ဆိုပေမယ့် သတ်ဖြတ်မခံရမီ လွှတ်ခဲ့တာဖြစ်တဲ့အတွက် စဉ်းစားချင်စရာပါ။ဒီမတိုင်ခင်ကလည်း ဆော်ဒီမှာ ဆော်ဒီနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၊ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနဲ့ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်တို့ တိတ်တဆိတ်တွေ့ဆုံခဲ့တာ မကြာသေးပါဘူး။နိုင်ငံတကာမီဒီယာတွေက သတင်းအနံ့ရလို့ ဖော်ပြကြပေမယ့် တရားဝင်သတင်းထုတ်ပြန်တာတွေ နိုင်ငံ ၃ နိုင်ငံစလုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့တာကို မတွေ့ရပါဘူး။ယခုလို ထရမ့် သမ္မတရာထူးက လက်လွှတ်ခါရနီးမှ အီရန် နျူကလီးယားဖခင်ကြီး လုပ်ကြံခံရတာ အတော်လေးထူးဆန်းနေသလို ဒေသတွင်းမှာ ဘာတွေဆက်ဖြစ်လာမလဲဆို သတိထားစောင့်ကြည့်ရမယ့်အနေအထား ဖြစ်လာပါတယ်။

ဒီလက်ချက်ဟာ ဘယ်သူ့လက်ချက်လဲဆိုတာ အီရန်အနေနဲ့ ဇာစ်မြစ်ရှာနေမှာဖြစ်လို့ ရှေ့ဆက် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသမှာဖြစ်နေတဲ့ စစ်ပွဲတွေနဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေက ကမ္ဘာတစ်ဝန်း တင်ပို့ကုန်တစ်ခုဖြစ်လာမလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။

တစ်ဖက်က ဒီလိုတင်းမာနေချိန်မှာ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသမှာ ဇန်နဝါရီမှ ကုန်စင်အောင် ဆုတ်ခွာမယ့် အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့တွေကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့အကျိုးဆက်ကို အခုကတည်းက စတွေ့နေရပါပြီ။ဒီတစ်ပတ်ထဲမှာပဲ အာဖဂန်မှာ လုခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်စခန်းကို အသေခံဗုံးခွဲလို့ တပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ရသလို အာဖရိကဘက်မှာဆိုရင်လည်း အီသီယိုးပီးယားပြဿနာက ကမ္ဘာကအာရုံစိုက်မိတဲ့အထိ ပြည်တွင်းပြဿနာ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ် ။တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း စိတ်ဝင်စားစရာတွေ သတင်းတွေရှိနေပါတယ်။

သီရိလင်္ကာမှာဆိုရင် ကိုဗစ်ကြောင့် ထောင်ထဲကူးစက်မှုတွေ ဖြစ်ရာကနေ ထောင်ဆူပူဖြစ်ပြီး ရှစ်ဦးထက်မနည်း သေဆုံးပြီး ၅၂ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့တဲ့ဖြစ်ရပ်၊ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ အရှေ့တန်ဂါရာဒေသမှာ မီးတောင်ပေါက်ကွဲလို့ ဒေသခံတွေထွက်ပြေးရတဲ့အဖြစ်၊ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံက တိရစ္ဆာန်ရုံတစ်ခုမှာ တစ်ကောင်တည်း နှစ်ပေါင်းများစွာနေခဲ့ ရလို့ ကမ္ဘာ့အထီးကျန်ဆုံးဆင်အဖြစ် တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြတဲ့ Kaavan အမည်ရှိ ဆင်ကြီး ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံကို အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအကူအညီနဲ့ ရောက်လာတဲ့သတင်း၊ ထိုင်းမှာ ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်ဖြစ်နေရာမှာ ထိုင်းဆန္ဒပြခေါင်း ဆောင် ၅ ဦးကို တော်ဝင်မိသားစု အသရေဖျက်မှုနဲ့ အရေးယူခဲ့တဲ့သတင်းတွေ၊ အီသီယိုးပီးယား ဖက်ဒရယ်တပ်တွေက တီဂရေးကိုပြန်သိမ်းပြီး တီဂရေးလွတ်မြောက်ရေးတပ်ဖွဲ့ကို အမြစ်ဖြတ်ချေမှုန်းခဲ့လို့ လွတ်မြောက်ရေးခေါင်းဆောင် ထွက်ပြေးခဲ့ရတဲ့သတင်းတွေ၊ နိုက်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံ မြောက် ပိုင်းမှာ ကောက်ရိတ်သိမ်းနေတဲ့ လယ်သမား ၄၀ ကျော်ကို ဘိုကိုဟာရန်စစ်သွေးကြွအဖွဲ့က ဆက်ကြေးမပေးတာကြောင့် သတ်ဖြတ်ခဲ့လို့ ဒေသတွင်း ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်ခဲ့တဲ့သတင်းတွေ၊ ဘရာဇီး တောင်ပိုင်း ဆန်တာကာတာနီးယားရှိ ကရိုင်ကူးမားမြို့ကို ဒါဇင်နဲ့ချီရှိတဲ့ ဓားပြတွေဝင်လာပြီး လမ်းတွေကိုပိတ်ဆို့ကာ ဘဏ်တစ်ခုကို ဝင်စီးခဲ့တဲ့ဖြစ်ရပ်တွေလည်း ယခုတစ်ပတ်ဖြစ်ခဲ့လို့ ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ဒင်းကြမ်းပြည့်ခဲ့တဲ့ ယခုရက်သတ္တပတ်မှာ သတင်းကောင်းဆိုလို့ ကာကွယ်ဆေးပေါ်ထွက်လာတဲ့သတင်းသာ ရှိခဲ့တယ်ဆိုတာ ….။

မင်းထက်
ဒီဇင်ဘာ - ၄

( Zawgyi )

ယခုရက္သတၱပတ္ ႏိုင္ငံတကာသတင္းေတြက အထူးသျဖင့္ အီရန္ န်ဴကလီးယားသိပၸံပညာရွင္ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံရတဲ့အတြက္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွာ တင္းမာမႈျဖစ္လာမႈနဲ႔ ေပၚထြက္လာတဲ့ ကိုဗစ္ ၁၉ ကာကြယ္ေဆးေၾကာင့္ ကမာၻတစ္ဝန္းမွာ ကာကြယ္ေဆးထိုးလုပ္ငန္းေတြလုပ္ဖို႔ လႈပ္လႈပ္ခတ္ခတ္ျဖစ္လာမႈေတြ၊ ဆက္လက္ျပင္းထန္ေနဆဲ ကူးစက္မႈသတင္းေတြက ယခုတစ္ပတ္ရဲ႕ ထိပ္တန္းသတင္းေနရာမွာ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။

ဒီသတင္းအျပင္ ႏိုင္ငံတကာအေရးေတြကလည္း ဗိုင္းရပ္စ္နဲ႔အတူတြဲဆက္ၿပီး ကန႔္သတ္မႈေတြေၾကာင့္ မတည္ၿငိမ္မႈေတြ၊ ေရာေထြးရႈပ္ေထြးေနမႈေတြ ျဖစ္ေနဆဲပါ။ဘီလာ႐ုပ္စ္မွာဆိုရင္ သမၼတ လူကာရွန္ကို ကို ျဖဳတ္ခ်ဖို႔အတြက္ ျပည္သူေတြက တနဂၤေႏြေန႔ေရာက္တိုင္း ဆႏၵျပေနတာၾကာပါၿပီ။လူေပါင္း ၃၅၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးထားၿပီး လူကာရွန္ကို က ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲၿပီးရင္ ႏုတ္ထြက္မယ္ဆိုေပမယ့္ ဘယ္အခ်ိန္ျပင္ဆင္ေရးဆြဲမလဲဆိုတာ မထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့အတြက္ ယခုရက္သတၱပတ္မွာလဲ ျပည္သူေတြက လမ္းေပၚတက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ဘီလာ႐ုပ္စ္ျပႆနာကို ႐ုရွားက လူကာရွန္ကိုဘက္က ရပ္တည္ေနေပမယ့္ ႐ုရွားကိုယ္တိုင္လဲ ဒီျပႆနာက ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈအားႀကီးတဲ့ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြကိုကူးစက္မွာ စိုးရိမ္ေနပါတယ္။အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာဆိုရင္လည္း  စိုက္ပ်ိဳးေရးဥပေဒသစ္ေတြကို ဖ်က္သိမ္းေပးဖို႔ လယ္သမားေတြက အေဝးေျပးလမ္းမႀကီးေတြကိုပိတ္ၿပီး ဆႏၵျပခဲ့တာေတြရွိသလို ပါကစၥတန္မွာဆိုရင္ အစိုးရက တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကို ဖမ္းဆီးေနတဲ့ၾကားက အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို ေထာက္ခံသူေတြက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အင္မရာခန္း ကို ႏုတ္ထြက္ဖို႔ ေတာင္းဆိုတာေတြ လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ကာကြယ္ေဆးလုပြဲ တကယ္စေတာ့မလား

ဒီဇင္ဘာ ၂ ရက္ေန႔က ၿဗိတိန္က ကိုဗစ္ကာကြယ္ေဆးထဲက Pfizer ကို အသုံးျပဳၿပီး ကာကြယ္ေဆးထိုးဖို႔ စီမံခ်က္ကို စတင္ေၾကညာခဲ့ၿပီးေနာက္ ကိုဗစ္ကူးစက္ကပ္ေရာဂါအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့ေနတဲ့ ကမာၻဟာ ျပန္လည္လႈပ္လႈပ္႐ြ႐ြျဖစ္လာသလို အားလုံးက ယခင္မူလအတိုင္း ျပန္လည္ေနထိုင္သြားလာခြင့္ရေတာ့မလားဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ျပန္လည္ရွင္သန္လာခဲ့ပါတယ္။ၿဗိတိန္က ကာကြယ္ေဆးအတည္ျပဳခ်က္ရတာနဲ႔ ကာကြယ္ေဆးထိုးလုပ္ငန္းေတြ စတင္ဖို႔အတြက္ ကာကြယ္ေဆးဝန္ႀကီးကိုေတာင္ ႏိုဝင္ဘာ ၂၈ ရက္က ခန႔္အပ္ခဲ့ပါတယ္။သတင္းေတြအရဆိုရင္ ယူေက ေဆးဝါးအာဏာပိုင္ေတြက Pfizer နဲ႔ BioNTech ကုမၸဏီထုတ္ေဆးနဲ႔  AstraZeneca ထုတ္ေဆးတို႔ကို ေဘးကင္းထိေရာက္မႈ ရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးေနၿပီး ခြင့္ျပဳခ်က္ရရင္ ဒီဇင္ဘာ ၇ မွာ Pfizer ကာကြယ္ေဆး စတင္ရရွိႏိုင္လို႔ စတင္ကာကြယ္ေဆးထိုးဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတာပါ။

အေစာပိုင္းက ကာကြယ္ေဆး ၉၅ ရာခိုင္ႏူန္းအထိ ထိေရာက္မႈရွိတယ္ဆိုၿပီး ထုတ္ျပန္ထားခဲ့တဲ့ Pfizer/BioNTech ကာကြယ္ေဆးကို ဥေရာပေဆးဝါးေအဂ်င္စီ (EMA) ဆီ သုံးစြဲခြင့္တင္ခဲ့သလို သူ႔ေနာက္ကေန ကပ္ပါလာတဲ့ Modena ကလည္း အေရးေပၚသုံးစြဲခြင့္ေတြ တင္ခဲ့ပါတယ္။ EMA က Pfizer နဲ႔ BioNTech ကုမၸဏီထုတ္ ကာကြယ္ေဆးကို ဒီဇင္ဘာ ၂၉ ရက္မတိုင္မီ က်င္းပမည့္ အထူးေကာ္မတီအစည္းအေဝးမွာ စစ္ေဆးမွာျဖစ္ၿပီး Moderna Biotech ထုတ္ ကာကြယ္ေဆးကို လာမယ့္ ဇန္နဝါရီ ၁၂ ရက္မွာ စစ္ေဆးမယ္ ဆိုပါတယ္။ဒါအေစာဆုံးပါဘဲ။ဒီဇင္ဘာ ၂၉ မတိုင္မီ ဒီေဆးကို ဥေရာပမွာ သုံးခြင့္ရဖြယ္မရွိေသးေပမယ့္ ဂ်ာမနီအစိုးရကေတာ့ ဒီဇင္ဘာလလယ္ေလာက္မွာကို ေဆးကိုအသုံးျပဳႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ၿပီး ျပင္ဆင္မႈေတြေဆာင္႐ြက္ေနတာေတြရွိပါတယ္။လာမည့္သီတင္းပတ္ေတြမွာ ဂ်ာမနီတစ္ဝန္း ကိုဗစ္ကာကြယ္ေဆးရရင္ ေဆးထိုးေပးဖို႔ စင္တာေတြကို ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။အီးယူအေနနဲ႔  ကာကြယ္ေဆး အတည္ျပဳခ်က္ရတာနဲ႔ အီးယူအဖြဲ႕ဝင္ ၂၇ ႏိုင္ငံအတြက္ ကာကြယ္ေဆးစတင္ျဖန္ဖို႔ ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ ဘရပ္ဆဲလ္ေလဆိပ္မွာရွိတဲ့ ေလေၾကာင္းကုန္စည္သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ကုမၸဏီေတြက အသင့္ျပင္ေနပါတယ္။ဒီၿမိဳ႕က အီးယူ႐ုံးစိုက္ရာၿမိဳ႕ပါ။

ကာကြယ္ေဆးကို ေစာေစာသုံးခြင့္ရလို႔ ေစာေစာမူလအတိုင္း ျပန္လည္လည္ပတ္ခြင့္ရတဲ့အခါ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ အက်ိဳးအျမတ္က ႀကီးမားသလို တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ လက္ဦးမႈရယူႏိုင္မွာျဖစ္လို႔ ႏိုင္ငံအားလုံးက ကာကြယ္ေဆးရတာနဲ႔ တန္းသုံးႏိုင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ၾကသလို ကာကြယ္ေဆးကိုလည္း နည္းလမ္းေပါင္းစုံနဲ႔ ႏိုင္ငံတိုင္းက ရႏိုင္ဖို႔ျပင္ဆင္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ၿဗိတိန္ဆိုရင္ အီးယူကေန ခြဲထြက္ထားခဲ့တဲ့အတြက္ အီးယူအစီအစဥ္အတိုင္းမလုပ္ဘဲ သီးျခားခြဲထြက္စစ္ေဆးကာ ကာကြယ္ေဆးကို အေစာဦးဆုံး ထိုးႏွံႏိုင္ဖို႔ ျပင္ေနတာလည္းျဖစ္ပါတယ္။အေမရိကန္ကလည္း ၿဗိတိန္ေနာက္ ကပ္ပါလာမယ့္ အေနအထားပါ။ Pfizer/BioNTech က အေမရိကန္ ေဆးဝါးအာဏာပိုင္ေတြကို လာမယ့္ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္မွာ သူတို႔ကာကြယ္ေဆးဟာ ၉၅% ထိေရာက္ေၾကာင္း အေထာက္အထားေတြ တင္ျပမွာပါ။မိုဒီနာကေတာ့ ဒီဇင္ဘာ ၁၇ ရက္မွ သူတို႔တင္ျပရမွာပါ။တင္ျပလို႔ အဆင္ေျပလက္ခံတာနဲ႔ Pfizer ေရာ Modena ပါ သူတို႔ထုတ္ ကာကြယ္ေဆးေတြ ကမာၻတစ္ဝန္း ေဈးကြက္ဝင္သြားမွာျဖစ္သလို ကမာၻအတြက္ ကိုဗစ္အလြန္ကာလကိုေရာက္ဖို႔ ေရာင္နီသန္းၿပီလို႔ ေျပာႏိုင္တဲ့အေနအထားကို ေရာက္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္မွာ ျပႆနာျဖစ္ေနတာက ကာကြယ္ေဆးကို ႏိုင္ငံတိုင္းက အလ်င္အျမန္လိုခ်င္ေနၾကတာပါ။ၿဗိတိန္၊ အေမရိကန္၊ ဂ်ာမနီတို႔ဆိုရင္ ကာကြယ္ေဆးထုတ္တဲ့ Pfizer/BioNTech၊ Modenaနဲ႔ Oxford /AstraZenecaတို႔ ကုမၸဏီေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးထားတဲ့အတြက္ ဒီႏိုင္ငံေတြက မျဖစ္မေန အေစာဆုံးရရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြျဖစ္လာမွာ ေသခ်ာေနပါတယ္။ဒါေပမယ့္ တျခားခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို ဝယ္ယူထားမႈေတြရွိေနပါေသးတယ္။ၿဗိတိန္အစိုးရက Pfizer/BioNTech ကာကြယ္ေဆး သန္း ၄၀ မွာယူထားသလို ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ ၆၇ သန္းအတြက္ ေဆးထုတ္လုပ္တဲ့ကုမၸဏီ ခုႏွစ္ခုဆီက ကာကြယ္ေဆး ၃၅၅ သန္း မွာယူထားပါတယ္။ကေနဒါဆိုရင္ Pfizer ကာကြယ္ေဆး အလုံးေရ သန္း ၂၀ ဝယ္ယူေရး သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားပါတယ္။ပီ႐ူးဆိုရင္လည္း Pfizer နဲ႔ ကမာၻ႔ကာကြယ္ေဆးျဖန႔္ျဖဴးေရးအစီအစဥ္ COVAX ကေန ကိုဗစ္ကာကြယ္ေဆး အလုံးေရ ၂၃ ဒသမ ၁ သန္း ဝယ္ယူထားသလို မေလးရွားဆိုရင္လည္း Pfizer ဆီကေန ကာကြယ္ေဆး ၁၂ ဒသမ ၈ သန္း ဝယ္ယူဖို႔ ယခုရက္သတၱပတ္ထဲ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ပါတယ္။

ထိုင္းဆိုလည္း COVID-19 ကာကြယ္ေဆးရရွိေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ေဒၚလာ ၆ ဘီလီယံတန္တဲ့ စာခ်ဳပ္ကို AstraZeneca နဲ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ဒီသေဘာတူညီခ်က္ထဲမွာ AstraZeneca ထုတ္ ကာကြယ္ေဆး ၂၆ သန္းလည္း ပါဝင္ပါတယ္။လက္ရွိမွာ ႏိုင္ငံတိုင္းက တရားဝင္သုံးခြင့္ရတဲ့ေဆးကို ရယူဖို႔ႀကိဳးပမ္းေနသလို တခ်ိဳ႕ကေတာ့ မ်ားျပားလွတဲ့ ေဆးအမွာကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ဖြယ္မရွိတဲ့ ေဆးထက္ ‌ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳထြက္လာႏိုင္တဲ့ ကာကြယ္ေဆးေတြ တစ္ခါသုံးေဆးေတြကိုလည္း ေမွ်ာ္လင့္ေနတာရွိပါတယ္။

ကိုဗစ္ကာကြယ္ေဆးေတြ ဒီဇင္ဘာလလယ္ေလာက္မွာ ရေတာ့မယ္ဆိုၿပီး သတင္းေတြ ထြက္ေနေပမယ့္လည္း ေဆးမရခင္ သီတင္း ႏွစ္ပတ္၊ သုံးပတ္ေလာက္အတြင္းမွာ ကူးစက္မႈ၊ ေသဆုံးမႈေတြ တိုးလာႏိုင္ေသးတယ္ဆိုၿပီးလည္း ကြၽမ္းက်င္သူေတြက အၿမဲသတိေပးေနရပါတယ္။ကိုဗစ္ကူးစက္မႈက ယခုထိအရွိန္ျပင္းေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ကမာၻ႔ကူးစက္မႈအမ်ားဆုံး အေမရိကန္ဆိုရင္ တစ္ရက္ကို ကူးစက္ခံရသူ တစ္သိန္းေက်ာ္အထိ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္ဆိုရင္ ကူးစက္မႈျမင့္တက္လာလို႔ စားေသာက္ဆိုင္ေတြ ပိတ္ထားရပါတယ္။အာရွဘက္က ေတာင္ကိုရီးယား၊ အိႏၵိယ၊ ဖိလစ္ပိုင္ေတြဘက္မွာ ကူးစက္မႈေတြ ထိန္းခ်ဳပ္လို႔မရေသးပါဘူး။အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက အီရန္၊ အီရတ္ဆိုရင္ ကူးစက္မႈက ဆက္တိုက္ျမင့္တက္ေနတာပါ။ဒီအေျခအေနေတြ‌ေၾကာင့္ ဒီဇင္ဘာမွာ ေဆာင္းရာသီအားလပ္ရက္မွာ တတိယလႈိင္းေဆာင့္တက္လာမွာကို က်န္းမားေရးအာဏာပိုင္ေတြဘက္က စိုးရိမ္ေနၾကတာလဲရွိေနပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ ကေနဒါမွာ ႏိုဝင္ဘာ ၂၉ ရက္က စၿပီး ႏိုင္ငံတကာခရီးသြားလာမႈဆိုင္ရာ ကန႔္သတ္ခ်က္ေတြ တိုးျမႇင့္ခဲ့ပါတယ္။ေတာင္အေမရိကႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ကိုလံဘီယာဆိုရင္လည္း ေဖေဖၚဝါရီလကုန္အထိ အေရးေပၚအေျခအေနကို ၃ လၾကာ ထပ္တိုးခဲ့ပါတယ္။

အေကာင္းဘက္က သတင္းတစ္ခုကေတာ့ ဥေရာပမွာ ကူးစက္မႈႏူန္းက်ေနတာကို ေတြ႕လာရတဲ့အခ်က္ဘဲျဖစ္ပါတယ္။ဒါုအျပင္ ကမာၻ႔ဒုတိယ ကူးစက္မႈအျမင့္ဆုံးျဖစ္ေနတဲ့ ဥေရာပမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ အားလပ္ရက္ေတြေၾကာင့္ ကူးစက္မႈႏူန္းျမင့္တက္လာခဲ့မယ္ထင္ေပမယ့္ ကူးစက္မႈနည္းပါးေနတာ၊ ကူးစက္သူထပ္မေတြ႕ေတာ့တာေတြေၾကာင့္လည္း ရွိေနပါတယ္။ဒီအတြက္ တစ္လၾကာ အသြားအလာ ကန႔္သတ္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ျပဳလုပ္ထားရာကေန တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ေပးလိုက္ၿပီးေနာက္ ျပင္သစ္မွာဆိုရင္ စတိုးဆိုင္ေတြ ျပန္ဖြင့္လာခဲ့တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ဘယ္လ္ဂ်ီယံဆိုရင္လည္း ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္က စၿပီး ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ေလာ့ခ္ေဒါင္းစည္းကမ္းအခ်ိဳ႕ကို ျပန္လည္ေျဖေလွ်ာ့ေပးခဲ့လို႔ ခရစ္စမတ္ေန႔ေရာက္ဖို႔ သုံးပတ္အလိုမွာ ေဈးဆိုင္ေတြျပန္ဖြင့္လာႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ျပန္လည္လုပ္ေဆာင္လာ ဘ႐ူႏိုင္းဆိုရင္ ျပည္တြင္းကူးစက္မႈမရွိတာ ရက္၂၀၀ ေက်ာ္ ေနပါၿပီ။

ကာကြယ္ေဆး တရားဝင္အသုံးျပဳခြင့္ရခဲ့ရင္ ကမာၻႀကီးက နဂိုမူလအတိုင္း ျပန္လည္ လည္ပတ္ခြင့္ရပါ့မလားဆိုတာ လာမယ့္ႏွစ္လယ္မွ အေျဖေပၚပါမယ္။လက္ရွိမွာေတာ့ ကိုဗစ္ ၁၉ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ ကမာၻတစ္ဝန္း ေသဆုံးသူ တစ္သန္းခြဲေက်ာ္ေနသလို ကူးစက္ခံရသူအေရအတြက္ကလည္း ၆၅ သန္းေက်ာ္ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။

ျပင္းထန္လာတဲ့ အီရန္ရဲ႕ လက္စားေခ်စိတ္

အီရန္ ထိပ္တန္း အဏုျမဴသိပၸံပညာရွင္ျဖစ္တဲ့ မိုဆန္းဖာခရီဇာဒက္ ႏိုဝင္ဘာ ၂၇ ရက္က ၿမိဳ႕ေတာ္တီဟီရန္ ဆင္ေျခဖုံးအရပ္မွာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္နဲ႔ ေနအိမ္ကိုျပန္လာစဥ္ ခ်ဳံခိုတိုက္ခိုက္ခံရမႈေၾကာင့္ ေသဆုံးခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုသတ္ျဖတ္ခံရတဲ့အတြက္  နဂိုကတည္းက တင္းမာေနတဲ့ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသဟာ ေပါက္ကြဲေတာ့မယ့္ ဗုံးတစ္လုံးပမာျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။သတ္ျဖတ္ခံရသူက အီရန္ အဏုျမဴဖခင္လို႔ တင္စားခံရတဲ့ ဒီသိပၸံပညာရွင္က အီရန္နဲ႔ ေဒသတြင္းမွာ အေတာ္ေလးဩဇာေညာင္းတဲ့သူတစ္ဦးျဖစ္သလို အီရန္ရဲ႕ န်ဴကလီးယားလက္နက္ လက္ဝယ္ပိုင္ဆိုင္ဖို႔ တိတ္တဆိတ္ႀကိဳးစားမႈမွာ အခရာက်သူတစ္ဦးလည္းျဖစ္ပါတယ္။

ယခုသတ္ျဖတ္မႈဟာ အီရန္ႏိုင္ငံက အဏုျမဴစြမ္းအင္ထုတ္လုပ္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနခ်ိန္မွာ အဏုျမဴဗုံးထုတ္လုပ္ႏိုင္တဲ့  ယူေရနီယမ္သန႔္စင္မႈ ျပဳလုပ္ေနဖြယ္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံတကာက စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားေပၚထြက္ေနခ်ိန္မွာ ဒီအစီအစဥ္ကို ဦးေဆာင္ေနသူလို႔ ယူဆရဖြယ္ရွိတဲ့ ထိပ္တန္း အဏုျမဴသိပၸံပညာရွင္ကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံရတဲ့ျဖစ္ရပ္ ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။သူ႔ကို ႏိုင္ငံတကာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ (IAEA) ကလည္း အီရန္ရဲ႕ နာတန္ န်ဴကလီးယားဓာတ္အားေပး႐ုံစီမံကိန္းမွာ န်ဴကလီးယားဗုံးထုတ္လုပ္ဖို႔ ယူေရနီယံသန႔္စင္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ သံသယရွိေနသူပါ။

ဒီသိပၸံပညာရွင္ သတ္ျဖတ္ခံရတာလည္း ေခတ္သစ္နည္းပညာေတြ အသုံးျပဳၿပီး တိုက္ခိုက္ခဲ့တာျဖစ္လို႔ အီရန္က ဒီသတ္ျဖတ္မႈကို အဓိက မဟာရန္သူ အစၥေရးလက္ခ်က္လို႔ တပ္အပ္စြပ္စြဲပါတယ္။တစ္ကယ္လည္း သတ္ျဖတ္ခဲ့ပုံက နည္းပညာကိုသုံးခဲ့တာ ေဟာလိဝုဒ္႐ုပ္ရွင္ေတြအတိုင္းပါဘဲ။အေစာပိုင္းကေတာ့ ထရပ္ကား ဗုံးေပါက္ကြဲၿပီး ေသနတ္သမားေတြက ပစ္ခတ္လို႔ ေသဆုံးရတာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ အစၥေရးတို႔က လွ်ပ္စစ္ပဲ့ထိန္းစနစ္နဲ႔ သတ္ျဖတ္ခဲ့တာလို႔ စြပ္စြဲခဲ့ပါတယ္။တစ္ကယ္လည္း သတ္ျဖတ္မႈက စိတ္ဝင္စားစရာပါ။သိပၸံပညာရွင္ လာတဲ့လမ္းမွာ  ကားတစ္စီးထဲ အေဝးထိန္းလက္နက္တပ္ဆင္ကာ ပစ္ခတ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္မႈအၿပီးမွာ ကားကိုေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးခဲ့တာပါ။ဒါဟာ အီရန္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ဒ႐ုန္းနဲ႔ သတ္ျဖတ္အၿပီးမွာ ဒုတိယေျမာက္ လူမဲ့သတ္ျဖတ္ခဲ့ျခင္းပါ။အီရန္အစိုးရ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားကေတာ့ တိုက္ခိုက္မႈကရရွိတဲ့ သဲလြန္စေတြမွာ အစၥေရးစစ္တပ္တံဆိပ္နဲ႔ အမွတ္အသားေတြ ေတြ႕ရွိရတယ္လို႔ ထုတ္လႊင့္ခဲ့ပါတယ္။  

ဒီလိုသတ္ျဖတ္မႈမတိုင္ခင္ အီရန္ န်ဴကလီးယားအစီအစဥ္က အေမရိကန္နဲ႔ ေဒသတြင္းမွာ အေတာ္ေလးစိုးရိမ္ပူပန္မႈ တိုးပြားေနတဲ့အရာပါ။ေဒသတြင္း မဟာရန္ဘက္ အစၥေရးအေနနဲ႔ အီရန္ဘက္က အထူးသျဖင့္ န်ဴကလီးယားလက္နက္ ပိုင္ဆိုင္မႈမရေစေရးက အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥတစ္ရပ္ပါ။ဒီအတြက္လည္း ကာလၾကာရွည္ကတည္းက အီရန္ ထိပ္တန္း သိပၸံပညာရွင္ေတြကို အစၥေရးဘက္က အမွည့္ေႁခြေႁခြေနတဲ့အတြက္ ယခုလိုလုပ္ရပ္မွာေတာ့ အီရန္က အစၥေရးလက္ခ်က္အျဖစ္ တပ္အပ္စြပ္စြဲခဲ့တာပါ။

ခိုင္မာတဲ့သက္ေသ ခ်မျပႏိုင္ေပမယ့္ အီရန္ရဲ႕ ကုလအထူးသံတမန္ မဂ်စ္ရာဗင္ခ်ီ က ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ႏွင့္    ကုလသမဂၢလုံၿခဳံေရးေကာင္စီတို႔ထံ  ေပးပို႔တဲ့ စာလႊာမွာေတာ့ ထိပ္တန္းသိပၸံပညာရွင္ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံရမႈမွာ အစၥေရးအေနနဲ႔ တာဝန္ရွိတာကို အထင္အရွားေတြ႕ျမင္ရတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားၿပီး အီရန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ မိမိကိုယ္မိမိ ကာကြယ္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုၿပီး ေျပာခဲ့တာေတြ႕ရပါတယ္။သတ္ျဖတ္ခံရၿပီး ေနာက္တစ္ရက္ ႏိုဝင္ဘာ ၂၈ ရက္မွာ အီရန္သမၼတက ေၾကညာခ်က္တစ္ရပ္ ထုတ္ျပန္ၿပီး ထိပ္တန္းန်ဴကလီးယားသိပၸံပညာရွင္ ေသဆုံးရမႈအတြက္ အစၥေရးႏိုင္ငံအေပၚ တရားဝင္စြပ္စြဲ ျပစ္တင္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။အီရန္ ဘာသာေရးႏွင့္ စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း လက္စားေခ်မယ္လို႔ တုံ႔ျပန္ႀကဳံးဝါးခဲ့ၾကေပမယ့္ အစၥေရးဘက္က တုပ္တုပ္ေတာင္ မလႈပ္ခဲ့ပါဘူး။ဒါ့အျပင္  အီရန္ရဲ႕ ေတာက္ေလွ်ာက္စြပ္စြဲမႈကို မျငင္းဆန္တဲ့အျပင္ ဝန္ခံျခင္းလည္းမျပဳပါဘူး။

အီရန္သမၼတ ဟာဆန္႐ိုဟာနီကေတာ့ အစၥေရးကို သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ခ်ိန္တြင္ ကလဲ့စားေခ် တိုက္ခိုက္မယ္လို႔  ႀကဳံးဝါးခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုျဖစ္လာခ်ိန္မွာ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ အေမရိကန္ဘက္က ပင္လယ္ေကြ႕ေဒသကို ေလယာဥ္တင္စစ္သေဘၤာ နီးမစ္ဇ္ ဦးေဆာင္တဲ့ ေရတပ္အုပ္စုတစ္ခုကို ေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုေစလႊတ္တာ အီရန္ သိပၸံပညာရွင္ သတ္ျဖတ္ခံရတာနဲ႔ မဆိုင္ဘူးလို႔ဆိုေပမယ့္ သတ္ျဖတ္မခံရမီ လႊတ္ခဲ့တာျဖစ္တဲ့အတြက္ စဥ္းစားခ်င္စရာပါ။ဒီမတိုင္ခင္ကလည္း ေဆာ္ဒီမွာ ေဆာ္ဒီႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးနဲ႔ အစၥေရးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တို႔ တိတ္တဆိတ္ေတြ႕ဆုံခဲ့တာ မၾကာေသးပါဘူး။ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာေတြက သတင္းအနံ႔ရလို႔ ေဖာ္ျပၾကေပမယ့္ တရားဝင္သတင္းထုတ္ျပန္တာေတြ ႏိုင္ငံ ၃ ႏိုင္ငံစလုံးက ထုတ္ျပန္ခဲ့တာကို မေတြ႕ရပါဘူး။ယခုလို ထရမ့္ သမၼတရာထူးက လက္လႊတ္ခါရနီးမွ အီရန္ န်ဴကလီးယားဖခင္ႀကီး လုပ္ႀကံခံရတာ အေတာ္ေလးထူးဆန္းေနသလို ေဒသတြင္းမွာ ဘာေတြဆက္ျဖစ္လာမလဲဆို သတိထားေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္အေနအထား ျဖစ္လာပါတယ္။

ဒီလက္ခ်က္ဟာ ဘယ္သူ႔လက္ခ်က္လဲဆိုတာ အီရန္အေနနဲ႔ ဇာစ္ျမစ္ရွာေနမွာျဖစ္လို႔ ေရွ႕ဆက္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသမွာျဖစ္ေနတဲ့ စစ္ပြဲေတြနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြက ကမာၻတစ္ဝန္း တင္ပို႔ကုန္တစ္ခုျဖစ္လာမလားဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။

တစ္ဖက္က ဒီလိုတင္းမာေနခ်ိန္မွာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသမွာ ဇန္နဝါရီမွ ကုန္စင္ေအာင္ ဆုတ္ခြာမယ့္ အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႕ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့အက်ိဳးဆက္ကို အခုကတည္းက စေတြ႕ေနရပါၿပီ။ဒီတစ္ပတ္ထဲမွာပဲ အာဖဂန္မွာ လုၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္စခန္းကို အေသခံဗုံးခြဲလို႔ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ ၃၀ ထက္မနည္း ေသဆုံးခဲ့ရသလို အာဖရိကဘက္မွာဆိုရင္လည္း အီသီယိုးပီးယားျပႆနာက ကမာၻကအာ႐ုံစိုက္မိတဲ့အထိ ျပည္တြင္းျပႆနာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ ။တျခားတစ္ဖက္မွာလည္း စိတ္ဝင္စားစရာေတြ သတင္းေတြရွိေနပါတယ္။

သီရိလကၤာမွာဆိုရင္ ကိုဗစ္ေၾကာင့္ ေထာင္ထဲကူးစက္မႈေတြ ျဖစ္ရာကေန ေထာင္ဆူပူျဖစ္ၿပီး ရွစ္ဦးထက္မနည္း ေသဆုံးၿပီး ၅၂ ဦး ဒဏ္ရာရခဲ့တဲ့ျဖစ္ရပ္၊ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ အေရွ႕တန္ဂါရာေဒသမွာ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲလို႔ ေဒသခံေတြထြက္ေျပးရတဲ့အျဖစ္၊ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံက တိရစာၦန္႐ုံတစ္ခုမွာ တစ္ေကာင္တည္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနခဲ့ ရလို႔ ကမာၻ႔အထီးက်န္ဆုံးဆင္အျဖစ္ တင္စားေခၚေဝၚၾကတဲ့ Kaavan အမည္ရွိ ဆင္ႀကီး ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံကို အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအကူအညီနဲ႔ ေရာက္လာတဲ့သတင္း၊ ထိုင္းမွာ ဆႏၵျပပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနရာမွာ ထိုင္းဆႏၵျပေခါင္း ေဆာင္ ၅ ဦးကို ေတာ္ဝင္မိသားစု အသေရဖ်က္မႈနဲ႔ အေရးယူခဲ့တဲ့သတင္းေတြ၊ အီသီယိုးပီးယား ဖက္ဒရယ္တပ္ေတြက တီဂေရးကိုျပန္သိမ္းၿပီး တီဂေရးလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ကို အျမစ္ျဖတ္ေခ်မႈန္းခဲ့လို႔ လြတ္ေျမာက္ေရးေခါင္းေဆာင္ ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့သတင္းေတြ၊ ႏိုက္ဂ်ီးရီးယားႏိုင္ငံ ေျမာက္ ပိုင္းမွာ ေကာက္ရိတ္သိမ္းေနတဲ့ လယ္သမား ၄၀ ေက်ာ္ကို ဘိုကိုဟာရန္စစ္ေသြးႂကြအဖြဲ႕က ဆက္ေၾကးမေပးတာေၾကာင့္ သတ္ျဖတ္ခဲ့လို႔ ေဒသတြင္း ထိတ္လန႔္တုန္လႈပ္ခဲ့တဲ့သတင္းေတြ၊ ဘရာဇီး ေတာင္ပိုင္း ဆန္တာကာတာနီးယားရွိ က႐ိုင္ကူးမားၿမိဳ႕ကို ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီရွိတဲ့ ဓားျပေတြဝင္လာၿပီး လမ္းေတြကိုပိတ္ဆို႔ကာ ဘဏ္တစ္ခုကို ဝင္စီးခဲ့တဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြလည္း ယခုတစ္ပတ္ျဖစ္ခဲ့လို႔ ဗိုင္းရပ္စ္နဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ဒင္းၾကမ္းျပည့္ခဲ့တဲ့ ယခုရက္သတၱပတ္မွာ သတင္းေကာင္းဆိုလို႔ ကာကြယ္ေဆးေပၚထြက္လာတဲ့သတင္းသာ ရွိခဲ့တယ္ဆိုတာ ….။

မင္းထက္
ဒီဇင္ဘာ - ၄