【 နိုင်ငံတကာဆောင်းပါး 】 "အမေရိကန်သမ္မတသစ်ရဲ့ အခွင့်အလမ်းသစ်"

ဂျိုးဘိုင်ဒင် ရွေးကောက်ပွဲနိုင်သောကြောင့် ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရာထူးကို လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးရစဉ်က သမ္မတ ရစ်ချပ်နစ်ဆင် က မီဒီယာများသို့ပြောသော မိန့်ခွန်းကို ပြန်လည်အမှတ်ရမိသည်။

“ခင်ဗျားတို့ တောင်ရေး မြောက်ရေး ရေးဖို့ ဒစ် နစ်ဆင်ကတော့ ရှိတော့မှာမဟုတ်ဘူး” ဟု သူပြောသည်။ယခုအချိန်တွင်လည်း မိမိတို့သည် သမ္မတ ထရမ့်ထံမှ စကားများကို နောက်ဆုံးကြားရသည်မဟုတ်သော်လည်း အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ သိပ်ကြားရတော့မည်မဟုတ်ပေ။

အံ့သြစရာကောင်းသည်မှာ မိမိသည် ထရမ့်၏ တလွဲဆံပင်ကောင်းသော သမ္မတသက်တမ်းကို အကြောင်းမျိုးစုံကြောင့် အမှန်တကယ်သတိရနေမည်ဖြစ်သည်။နှိုင်းယှဉ်ချက်အားဖြင့် ငြိမ်နေသည့်အခါတွင်ပင် သူ့အသံကို နားနှင့်မဆန့်အောင် ကြားနေရသည်။အတည်ပြုနိုင်ခဲ့သော လိမ်ညာမှု ၂၅၀၀၀ ရှိတော့မည်မဟုတ်ပေ။
အိမ်ဖြူတော်ကို မိသားစုအမြတ်ထုတ်ရာ နေရာအဖြစ် အသုံးချခြင်းရှိတော့မည်မဟုတ်ပေ။တရုတ်နှင့် အာရှသားများကို တရုတ်တုပ်ကွေးဆိုသည့် မဖွယ်မရာပြောဆိုမှု ရှိတော့မည်မဟုတ်ပေ။ဆီချွမ်မှ မျက်လှည့်ဆရာ မျက်နှာဖုံးပြောင်းသည်ထက် ပိုမိုမြန်ဆန်သော မူဝါဒနှင့် အဓိကကျသော အရာရှိအပြောင်းအလဲ ရှိတော့မည်မဟုတ်ပေ။နှိုင်းယှဉ်ချက်အားဖြင့်ဆိုရပါက ဘိုင်ဒင်အစိုးရသည် ပုံမှန်အစိုးရမျိုး ဖြစ်ဖွယ်ရှိသည်။မူဝါဒများကို ပညာရှင်ပီသစွာချမှတ်ပြီး လက်ပါးစေများက မစစ်ဆေးဘဲ လုံလောက်စွာကျွမ်းကျင်သူများက စစ်ဆေးမည်ဖြစ်သည်။

ထိုကဲ့သို့ ပုံမှန်အခြေအနေသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခြင်းသည် လွန်ခဲ့သောလများကပင် ပိတ်ကားနောက်ကွယ်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည်။ထရမ့်မှအပ ခေတ်သစ် အမေရိကန်သမ္မတအားလုံးတွင် ပထမဆုံးနေ့မှ စတင်ပြီး အဓိကပြဿနာများနှင့်ပတ်သက်ပြီး မြေပြင်အခြေအနေကို ထင်ဟပ်သည့် မူဝါဒများချမှတ်ရန် မဲဆွယ်ပွဲနှင့်အတူ လုပ်ဆောင်နေသည့် အကူးအပြောင်းကာလ အဖွဲ့အစည်းရှိသည်။

ထိပ်တန်းဦးတည်ချက်မှာ တရုတ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးနှင့်တကွ စီးပွားရေးဆက်ဆံရေး၊ ဉာဏပစ္စည်းမူပိုင်ခွင့်၊ ကုန်သွယ်ရေး၊ ဆိုက်ဘာနှင့် အမျိုးသားလုံခြုံရေး၊ လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေးနှင့် ကာကွယ်ရေး၊ တောင်တရုတ်ပင်လယ်နှင့် ထိုင်ဝမ်အပါအဝင် ရင်နှီးပြီး အကြောင်းအရာများဖြစ်သည်။ပြင်းထန်သော သဘောထားကွဲလွဲမှုများ ဆက်လက်ရှိနေပြီး အလျှင်အမြန်ဖြေရှင်းရန်လိုသည်ကို မေးခွန်းထုတ်ရန်မလိုသော်လည်း ထိုပြဿနာများကို နှစ်ဖက်ပညာရှင်ပီသစွာ ဖြေရှင်းရမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် လွန်ခဲ့သောလေးနှစ်အတွင်း မိမိတို့ခံစားခဲ့ရသော ပူလောင်မှုကို လျှော့ချရုံသာမက ပျောက်ကွယ်နေသည့် အလင်းရောင်ကို တိုးမြှင့်ပေးရန်လိုကြောင်း ဘေကျင်းနှင့် ဝါရှင်တန်နှင့်ပတ်သက်သည့်  မိမိအတွေ့အကြုံများအရ ယုံကြည်သည်။

တချိန်တည်းတွင် အကူးအပြောင်းကာလအဖွဲ့သည် အစိုးအဖွဲ့မှ အောက်ခြေအဆင့်အထိ နေရာ ၄၀၀၀ ကို တတ်နိုင်သမျှဖြည့်ဆည်းရန် ကူညီရမည်ဖြစ်သည်။အဆင့်အမြင့်ဆုံးသောသူများသည် ဝါရင့်ကျွမ်းကျင်သူများဖြစ်ပြီး ဘိုင်ဒင်သမ္မတသက်တမ်းတွင်ပါ ဆက်လက်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူများဖြစ်သည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ထိုအချက်သည် ထရမ့်၏ အာဏာအလွှဲအပြောင်းတွင် ယခင်သမ္မတများနှင့် ဆန့်ကျင်ဖက်ဖြစ်နေပြီး ထိုဖြစ်ရပ်ကို ဘရွတ်ကင်း အင်စတီကျုမှ ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးက ထရမ့်သည် ကျွမ်းကျင်မှုကို ချွင်းချက်ထားကာ အုပ်ချုပ်ရေးကို အလေးပေးနေကြောင်း ဖေါ်ပြသည်။လက်တွေ့တွင်လည်း ထရမ့်၏ အဆင့်မြင့်ရာထူးခန့်အပ်မှုများသည် ဝင်လိုက်ထွက်လိုက်နှင့် လွန်စာမြန်ဆန်ပြီး ခြောက်ရက်နှင့် နုတ်ထွက်သူပင်ရှိလောက်အောင် မြန်သောကြောင့် ထိုတံခါးအဖွင့်အပိတ်ကြောင့် ဖြစ်သောလေသည် နွေရာသီတွင် ဘေဂျင်းနှင့် ဝါရှင်တန်မှ ပြင်းထန်သောအပူချိန်ကိုပင် ပျောက်ကွယ်သွားစေသည်။

နိုင်ငံတကာကျင့်ဝတ်အရဆိုပါက ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များသည် ရွေးချယ်ခံသမ္မတ ဘိုင်ဒင်ထံ ဝမ်းမြောက်ဂုဏ်ယူသောစာများ ပေးပို့နေကြမည်ဖြစ်သည်။အရေးအကြီးဆုံးခေါင်းဆောင်များဖြစ်သည့် သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်ကဲ့သို့သော ခေါင်းဆောင်များသည် ဘိုင်ဒင်နှင့် ဖုန်းမှဖြစ်စေ တယ်လီကွန်ဖရင့်မှဖြစ်စေ စကားပြောကြမည်ဖြစ်သည်။ဘိုင်ဒင်အစိုးရသို့ လက်ရှိအကူးအပြောင်းကာလသည် ခေတ်သစ်ကို ပြန်လည်စတင်ရမည့် အကောင်းဆုံးကာလဖြစ်သည်။

တရုတ်နှင့် အမေရိကန်တို့သည် ထိုသို့ပြန်လည်စတင်ရန် တရုတ်နှင့် အမေရိကန်တို့ တစုံတရာသော အတိုင်းအတာအထိ သဘောတူနိုင်ပြီး ဘိုင်ဒင် ရာထူးလက်ခံပြီး ရက်ပေါင်း ၁၀၀ အတွင်း နှစ်နိုင်ငံထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲများ စီစဉ်မည်ဟု မျှော်လင့်မိသည်။ထိုကဲ့သို့သော ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲတစ်ခုတွင် အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားခြင်း တူညီသောနယ်ပယ်များတွင် များပြားလှသော ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်ရေး အစီအမံများ ပါဝင်နိုင်သည်။ပိုမိုခက်ခဲသောပြဿနာများအတွက်လည်း အလုပ်အဖွဲ့များထူထောင်ပြီး သဘောတူနိုင်သော နယ်ပယ်များကို ရှာဖွေနိုင်သည်။

ဆွေးနွေးပွဲများတွင် တရုတ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးကို အသစ်တဖန် ပြန်လည်စတင်စေနိုင်ဆုံးဖြစ်သည့် အချက်တစ်ခုလည်း ပါဝင်မည်ဖြစ်သည်။အမေရိကန်က အီရန်ကို ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုအပါအဝင် လိမ်လည်မှုစွပ်စွဲချက်များအတွက် ကနေဒါနိုင်ငံ ဗန်ကူးပါးတွင် ထိန်းသိမ်းထားသည်မှာ နှစ်နှစ်ကြာပြီဖြစ်သော ဟွာဝေ ဘာဏ္ဍာရေးအရာရှိချုပ် Meng Wanzhou ကို အမေရိကန်သို့ လွှဲပြောင်းပေးရေးကို ရုတ်သိမ်းရန် သို့မဟုတ် ပြန်လည်စစ်ဆေးပေးရန်ဖြစ်သည်။ထိုနိုင်ငံရေးပယောဂမကင်းသော ရွေးချယ်အရေးယူမှုသည် ထရမ့်၏ တစ်ဖက်သတ် ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲကိစ္စကို ဆွေးနွေးရန် စက်မှုထိပ်သီးနိုင်ငံ ၂၀ အစည်းအဝေးမှ ညစာစားပွဲတွင် သမ္မတထရမ့်နှင့် ရှီတို့ ဆွေးနွေးသည့်နေ့ သံတမန်ရေးကသိကအောင့်အချိန်တွင် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် အရုပ်ဆိုးအကျဉ်းတန်ပြီး အန္တရာယ်များလှသော နိုင်ငံရေးရန်လိုသည့်လုပ်ရပ်ဖြစ်သည်။

ထိုကဲ့သို့သောလုပ်ရပ်သည် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး သို့မဟုတ် နှစ်ဦးလုံးကို ထိခိုက်စေသည်ဟု အချို့က ထင်ကောင်းထင်နိုင်သည်။သို့သော် ထိုသို့မဟုတ်ဘဲ ထိုလုပ်ရပ်သည် ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးလုံးကို ပိုမိုအင်အားတောင့်တင်းစေသည်။ထရမ့်၏ ကြီးကြပ်မှုအောက်တွင် ပေါ်ပေါက်ဆိုးရွားလာသော ပြဿနာများသည် မိမိတို့ကို လမ်းခွဲစေရုံသာမက နောက်ပြန်လှည့်မရသည့် ဘေးဒုက္ခများကိုပင် ဖြစ်စေနိုင်သည်။အချိန်ရှိနေစဉ် ထိုလမ်းကြောင်းကိုပြောင်းပစ်ရန် ခိုင်မာသော ခေါင်းဆောင်မှုလိုသည်။

သမ္မတ အိုဘားမား ရာထူးသက်တမ်းအတွင်းက တရုတ်နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့သည် အပြုသဘောဆောင်သော ဆက်ဆံရေးကို ထူထောင်နိုင်ကြပြီး ပါရီ ရာသီဥတုသဘောတူညီချက်ကို အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ကြသည်။ထရမ့်က သူ၏ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ဆန့်ကျင်သော လုပ်ရပ်များအနက် တစ်ခုအဖြစ် ထိုစာချုပ်မှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။တရုတ်နိုင်ငံသည် ဆယ်စုနှစ်လေးခုကြာလျှင် ကာဗွန်ထုတ်လုပ်မှုကို ထေမိမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် က ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံတွင် ကြေညာခဲ့သည်။သမ္မတလောင်း ဘိုင်ဒင်သည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အတွက် အပြင်းအထန်မဲဆွယ်သည်။ထိုနယ်ပယ်သည် မိမိတို့ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားချင်း ထပ်တူကျသော နယ်ပယ်ဖြစ်ပြီး ရာသီဥတုဘေးအန္တရာယ်ဆိုးကို တားဆီးရန် ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး စီးပွားရေးနှစ်ခုအနေဖြင့် ဦးဆောင်မှုကို အတူတကွကျင့်သုံးနိုင်သည်။

အလားတူစွာပင် ကမ္ဘာသည် ကိုဗစ်-၁၉ မှ လွတ်မြောက်ခြင်းမရှိသေးပေ။တရုတ်၊ အမေရိကန်နှင့် အခြားသောနိုင်ငံများသည် အလားအလာကောင်းသော ကာကွယ်ဆေးစမ်းသပ်မှု အဆင့် ၃ ကို လုပ်ဆောင်နေကြသည်။တရုတ်နိုင်ငံက အကြီးမားဆုံး စီးပွားရေးအဖြစ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသည့် UN COVAX တွင်လည်း အခြားသော ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုများရှိနေသည်။အကျပ်အတည်းလွန်စွာပြင်းထန်နေချိန်တွင် ထရမ့် က ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ မှ နုတ်ထွက်လိုက်ပြီး ထိုအဖွဲ့ကို အကျင့်ပျက်သည်ဟု စွပ်စွဲသော်လည်း တရုတ်နိုင်ငံက ကာကွယ်ဆေးကို ကမ္ဘာ့ပြည်သူပိုင်လုပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုသည်။လက်ရှိအကျပ်အတည်းတွင် တရုတ်နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့သည် ဦးဆောင်ရန် အကောင်းဆုံးအနေအထားတွင် ရှိနေသည်သာမက သိပံပညာရှင်များက သေချာပေါက်လာမည်ဟု ကြိုတင်ဟောကိန်းထုတ်ထားသည့် နောက်ထပ်ပြင်းထန်သော ဗိုင်းရပ်စ်ကိုတားဆီးရန် ဦးဆောင်မှုကိုပါ ကျင့်သုံးနိုင်ကြသည်။

ယခုရာစုနှစ်၏ အချိန်တော်တော်များများတွင် မိမိတို့နှစ်နိုင်ငံသည် အရေးပါသော အကြောင်းအရာများတွင် နှစ်နိုင်ငံ အဆင့်မြင့်ဆွေးနွေးပွဲများကို အသိဥာဏ်ရှိစွာဖြင့် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။ထိုသို့လုပ်ဆောင်နေခြင်းကို ထရမ့် က ရပ်စဲခဲ့သည်။နှစ်ဖက်စလုံးမှ ဒေါသဖြင့် ပြင်းထန်သောဝေဖန်မှုများဖြစ်လာပြီး ယခုအခါ စစ်အေးတိုက်ပွဲပုံစံဖြစ်လာသည်မှာ အံ့သြဖွယ်ရာမဟုတ်တော့ပေ။သေနင်္ဂဗျူဟာကျသော ဆွေးနွေးပွဲများကို တတ်နိုင်သမျှ အမြန်ဆုံးကျင်းပသင့်သည်။လူသားတို့သည် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး စိတ်နှစ်လုံးကောင်းဖြင့် အပြန်အလှန်ထိတွေ့ဆက်ဆံသောအခါ အပြန်အလှန်နားလည်မှုအတွက် အခွင့်အလမ်းများတိုးလာသည့် တချိန်တည်းတွင် ပဋိပက္ခဖြစ်နိုင်သည့် အလားအလာလည်း လျော့နည်းသွားသည်။

ယခုအခါ မိမိတို့သည် ကမ္ဘာ့သမိုင်း၏ အရေးပါသောလမ်းဆုံသို့ ရောက်နေကြသည်။လမ်းကြောင်းချော်သွားသော မိမိတို့နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို ပြန်လည်သုံးသပ်ရန်နှင့် ပြန်လည်အသက်သွင်းရန် တိုတောင်းသောအခွင့်အလမ်းရှိနေပြီဖြစ်သည်။အချိန်မဆွဲဘဲ အခွင့်အလမ်းကို အသုံးပြုရမည်ဖြစ်သည်။

(အယ်ဒီတာမှတ်ချက် - Harvey Dzodin သည် တရုတ်နှင့် ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်းဌာနမှ ဝါရင့်သုတေသီဖြစ်သည်။ယခုဆောင်းပါးသည် စာရေးသူ၏ အဘော်သာဖြစ်ပြီး CGTN ၏ အာဘော်ဟု မယူဆနိုင်ပါ။)

Linko
နိုဝင်ဘာ - ၉

( Zawgyi )

ဂ်ိဳးဘိုင္ဒင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးရာထူးကို လက္လႊတ္ဆုံးရႈံးရစဥ္က သမၼတ ရစ္ခ်ပ္နစ္ဆင္ က မီဒီယာမ်ားသို႔ေျပာေသာ မိန႔္ခြန္းကို ျပန္လည္အမွတ္ရမိသည္။

“ခင္ဗ်ားတို႔ ေတာင္ေရး ေျမာက္ေရး ေရးဖို႔ ဒစ္ နစ္ဆင္ကေတာ့ ရွိေတာ့မွာမဟုတ္ဘူး” ဟု သူေျပာသည္။ယခုအခ်ိန္တြင္လည္း မိမိတို႔သည္ သမၼတ ထရမ့္ထံမွ စကားမ်ားကို ေနာက္ဆုံးၾကားရသည္မဟုတ္ေသာ္လည္း အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္အမွ် သိပ္ၾကားရေတာ့မည္မဟုတ္ေပ။

အံ့ၾသစရာေကာင္းသည္မွာ မိမိသည္ ထရမ့္၏ တလြဲဆံပင္ေကာင္းေသာ သမၼတသက္တမ္းကို အေၾကာင္းမ်ိဳးစုံေၾကာင့္ အမွန္တကယ္သတိရေနမည္ျဖစ္သည္။ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္ ၿငိမ္ေနသည့္အခါတြင္ပင္ သူ႔အသံကို နားႏွင့္မဆန႔္ေအာင္ ၾကားေနရသည္။အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့ေသာ လိမ္ညာမႈ ၂၅၀၀၀ ရွိေတာ့မည္မဟုတ္ေပ။
အိမ္ျဖဴေတာ္ကို မိသားစုအျမတ္ထုတ္ရာ ေနရာအျဖစ္ အသုံးခ်ျခင္းရွိေတာ့မည္မဟုတ္ေပ။တ႐ုတ္ႏွင့္ အာရွသားမ်ားကို တ႐ုတ္တုပ္ေကြးဆိုသည့္ မဖြယ္မရာေျပာဆိုမႈ ရွိေတာ့မည္မဟုတ္ေပ။ဆီခြၽမ္မွ မ်က္လွည့္ဆရာ မ်က္ႏွာဖုံးေျပာင္းသည္ထက္ ပိုမိုျမန္ဆန္ေသာ မူဝါဒႏွင့္ အဓိကက်ေသာ အရာရွိအေျပာင္းအလဲ ရွိေတာ့မည္မဟုတ္ေပ။ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္ဆိုရပါက ဘိုင္ဒင္အစိုးရသည္ ပုံမွန္အစိုးရမ်ိဳး ျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။မူဝါဒမ်ားကို ပညာရွင္ပီသစြာခ်မွတ္ၿပီး လက္ပါးေစမ်ားက မစစ္ေဆးဘဲ လုံေလာက္စြာကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက စစ္ေဆးမည္ျဖစ္သည္။

ထိုကဲ့သို႔ ပုံမွန္အေျခအေနသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိျခင္းသည္ လြန္ခဲ့ေသာလမ်ားကပင္ ပိတ္ကားေနာက္ကြယ္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည္။ထရမ့္မွအပ ေခတ္သစ္ အေမရိကန္သမၼတအားလုံးတြင္ ပထမဆုံးေန႔မွ စတင္ၿပီး အဓိကျပႆနာမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေျမျပင္အေျခအေနကို ထင္ဟပ္သည့္ မူဝါဒမ်ားခ်မွတ္ရန္ မဲဆြယ္ပြဲႏွင့္အတူ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ အကူးအေျပာင္းကာလ အဖြဲ႕အစည္းရွိသည္။

ထိပ္တန္းဦးတည္ခ်က္မွာ တ႐ုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးႏွင့္တကြ စီးပြားေရးဆက္ဆံေရး၊ ဉာဏပစၥည္းမူပိုင္ခြင့္၊ ကုန္သြယ္ေရး၊ ဆိုက္ဘာႏွင့္ အမ်ိဳးသားလုံၿခဳံေရး၊ လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရး၊ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ႏွင့္ ထိုင္ဝမ္အပါအဝင္ ရင္ႏွီးၿပီး အေၾကာင္းအရာမ်ားျဖစ္သည္။ျပင္းထန္ေသာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ား ဆက္လက္ရွိေနၿပီး အလွ်င္အျမန္ေျဖရွင္းရန္လိုသည္ကို ေမးခြန္းထုတ္ရန္မလိုေသာ္လည္း ထိုျပႆနာမ်ားကို ႏွစ္ဖက္ပညာရွင္ပီသစြာ ေျဖရွင္းရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ လြန္ခဲ့ေသာေလးႏွစ္အတြင္း မိမိတို႔ခံစားခဲ့ရေသာ ပူေလာင္မႈကို ေလွ်ာ့ခ်႐ုံသာမက ေပ်ာက္ကြယ္ေနသည့္ အလင္းေရာင္ကို တိုးျမႇင့္ေပးရန္လိုေၾကာင္း ေဘက်င္းႏွင့္ ဝါရွင္တန္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္  မိမိအေတြ႕အႀကဳံမ်ားအရ ယုံၾကည္သည္။

တခ်ိန္တည္းတြင္ အကူးအေျပာင္းကာလအဖြဲ႕သည္ အစိုးအဖြဲ႕မွ ေအာက္ေျခအဆင့္အထိ ေနရာ ၄၀၀၀ ကို တတ္ႏိုင္သမွ်ျဖည့္ဆည္းရန္ ကူညီရမည္ျဖစ္သည္။အဆင့္အျမင့္ဆုံးေသာသူမ်ားသည္ ဝါရင့္ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားျဖစ္ၿပီး ဘိုင္ဒင္သမၼတသက္တမ္းတြင္ပါ ဆက္လက္တာဝန္ထမ္းေဆာင္သူမ်ားျဖစ္သည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။ထိုအခ်က္သည္ ထရမ့္၏ အာဏာအလႊဲအေျပာင္းတြင္ ယခင္သမၼတမ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္ေနၿပီး ထိုျဖစ္ရပ္ကို ဘ႐ြတ္ကင္း အင္စတီက်ဳမွ ကြၽမ္းက်င္သူတစ္ဦးက ထရမ့္သည္ ကြၽမ္းက်င္မႈကို ခြၽင္းခ်က္ထားကာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အေလးေပးေနေၾကာင္း ေဖၚျပသည္။လက္ေတြ႕တြင္လည္း ထရမ့္၏ အဆင့္ျမင့္ရာထူးခန႔္အပ္မႈမ်ားသည္ ဝင္လိုက္ထြက္လိုက္ႏွင့္ လြန္စာျမန္ဆန္ၿပီး ေျခာက္ရက္ႏွင့္ ႏုတ္ထြက္သူပင္ရွိေလာက္ေအာင္ ျမန္ေသာေၾကာင့္ ထိုတံခါးအဖြင့္အပိတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာေလသည္ ေႏြရာသီတြင္ ေဘဂ်င္းႏွင့္ ဝါရွင္တန္မွ ျပင္းထန္ေသာအပူခ်ိန္ကိုပင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေစသည္။

ႏိုင္ငံတကာက်င့္ဝတ္အရဆိုပါက ကမာၻ႔ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ေ႐ြးခ်ယ္ခံသမၼတ ဘိုင္ဒင္ထံ ဝမ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူေသာစာမ်ား ေပးပို႔ေနၾကမည္ျဖစ္သည္။အေရးအႀကီးဆုံးေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္သည့္ သမၼတရွီက်င့္ဖ်င္ကဲ့သို႔ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ဘိုင္ဒင္ႏွင့္ ဖုန္းမွျဖစ္ေစ တယ္လီကြန္ဖရင့္မွျဖစ္ေစ စကားေျပာၾကမည္ျဖစ္သည္။ဘိုင္ဒင္အစိုးရသို႔ လက္ရွိအကူးအေျပာင္းကာလသည္ ေခတ္သစ္ကို ျပန္လည္စတင္ရမည့္ အေကာင္းဆုံးကာလျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္တို႔သည္ ထိုသို႔ျပန္လည္စတင္ရန္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္တို႔ တစုံတရာေသာ အတိုင္းအတာအထိ သေဘာတူႏိုင္ၿပီး ဘိုင္ဒင္ ရာထူးလက္ခံၿပီး ရက္ေပါင္း ၁၀၀ အတြင္း ႏွစ္ႏိုင္ငံထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား စီစဥ္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္မိသည္။ထိုကဲ့သို႔ေသာ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုတြင္ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားျခင္း တူညီေသာနယ္ပယ္မ်ားတြင္ မ်ားျပားလွေသာ ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရး အစီအမံမ်ား ပါဝင္ႏိုင္သည္။ပိုမိုခက္ခဲေသာျပႆနာမ်ားအတြက္လည္း အလုပ္အဖြဲ႕မ်ားထူေထာင္ၿပီး သေဘာတူႏိုင္ေသာ နယ္ပယ္မ်ားကို ရွာေဖြႏိုင္သည္။

ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ တ႐ုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးကို အသစ္တဖန္ ျပန္လည္စတင္ေစႏိုင္ဆုံးျဖစ္သည့္ အခ်က္တစ္ခုလည္း ပါဝင္မည္ျဖစ္သည္။အေမရိကန္က အီရန္ကို ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈအပါအဝင္ လိမ္လည္မႈစြပ္စြဲခ်က္မ်ားအတြက္ ကေနဒါႏိုင္ငံ ဗန္ကူးပါးတြင္ ထိန္းသိမ္းထားသည္မွာ ႏွစ္ႏွစ္ၾကာၿပီျဖစ္ေသာ ဟြာေဝ ဘာ႑ာေရးအရာရွိခ်ဳပ္ Meng Wanzhou ကို အေမရိကန္သို႔ လႊဲေျပာင္းေပးေရးကို ႐ုတ္သိမ္းရန္ သို႔မဟုတ္ ျပန္လည္စစ္ေဆးေပးရန္ျဖစ္သည္။ထိုႏိုင္ငံေရးပေယာဂမကင္းေသာ ေ႐ြးခ်ယ္အေရးယူမႈသည္ ထရမ့္၏ တစ္ဖက္သတ္ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲကိစၥကို ေဆြးေႏြးရန္ စက္မႈထိပ္သီးႏိုင္ငံ ၂၀ အစည္းအေဝးမွ ညစာစားပြဲတြင္ သမၼတထရမ့္ႏွင့္ ရွီတို႔ ေဆြးေႏြးသည့္ေန႔ သံတမန္ေရးကသိကေအာင့္အခ်ိန္တြင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ အ႐ုပ္ဆိုးအက်ဥ္းတန္ၿပီး အႏၲရာယ္မ်ားလွေသာ ႏိုင္ငံေရးရန္လိုသည့္လုပ္ရပ္ျဖစ္သည္။

ထိုကဲ့သို႔ေသာလုပ္ရပ္သည္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ဦးလုံးကို ထိခိုက္ေစသည္ဟု အခ်ိဳ႕က ထင္ေကာင္းထင္ႏိုင္သည္။သို႔ေသာ္ ထိုသို႔မဟုတ္ဘဲ ထိုလုပ္ရပ္သည္ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးလုံးကို ပိုမိုအင္အားေတာင့္တင္းေစသည္။ထရမ့္၏ ႀကီးၾကပ္မႈေအာက္တြင္ ေပၚေပါက္ဆိုး႐ြားလာေသာ ျပႆနာမ်ားသည္ မိမိတို႔ကို လမ္းခြဲေစ႐ုံသာမက ေနာက္ျပန္လွည့္မရသည့္ ေဘးဒုကၡမ်ားကိုပင္ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။အခ်ိန္ရွိေနစဥ္ ထိုလမ္းေၾကာင္းကိုေျပာင္းပစ္ရန္ ခိုင္မာေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈလိုသည္။

သမၼတ အိုဘားမား ရာထူးသက္တမ္းအတြင္းက တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတို႔သည္ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ ဆက္ဆံေရးကို ထူေထာင္ႏိုင္ၾကၿပီး ပါရီ ရာသီဥတုသေဘာတူညီခ်က္ကို အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ထရမ့္က သူ၏ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ဆန႔္က်င္ေသာ လုပ္ရပ္မ်ားအနက္ တစ္ခုအျဖစ္ ထိုစာခ်ဳပ္မွ ႏုတ္ထြက္ခဲ့သည္။တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ဆယ္စုႏွစ္ေလးခုၾကာလွ်င္ ကာဗြန္ထုတ္လုပ္မႈကို ေထမိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ က ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံတြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။သမၼတေလာင္း ဘိုင္ဒင္သည္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ အျပင္းအထန္မဲဆြယ္သည္။ထိုနယ္ပယ္သည္ မိမိတို႔ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားခ်င္း ထပ္တူက်ေသာ နယ္ပယ္ျဖစ္ၿပီး ရာသီဥတုေဘးအႏၲရာယ္ဆိုးကို တားဆီးရန္ ကမာၻ႔အႀကီးမားဆုံး စီးပြားေရးႏွစ္ခုအေနျဖင့္ ဦးေဆာင္မႈကို အတူတကြက်င့္သုံးႏိုင္သည္။

အလားတူစြာပင္ ကမာၻသည္ ကိုဗစ္-၁၉ မွ လြတ္ေျမာက္ျခင္းမရွိေသးေပ။တ႐ုတ္၊ အေမရိကန္ႏွင့္ အျခားေသာႏိုင္ငံမ်ားသည္ အလားအလာေကာင္းေသာ ကာကြယ္ေဆးစမ္းသပ္မႈ အဆင့္ ၃ ကို လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အႀကီးမားဆုံး စီးပြားေရးအျဖစ္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေနသည့္ UN COVAX တြင္လည္း အျခားေသာ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈမ်ားရွိေနသည္။အက်ပ္အတည္းလြန္စြာျပင္းထန္ေနခ်ိန္တြင္ ထရမ့္ က ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ မွ ႏုတ္ထြက္လိုက္ၿပီး ထိုအဖြဲ႕ကို အက်င့္ပ်က္သည္ဟု စြပ္စြဲေသာ္လည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ကာကြယ္ေဆးကို ကမာၻ႔ျပည္သူပိုင္လုပ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳသည္။လက္ရွိအက်ပ္အတည္းတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတို႔သည္ ဦးေဆာင္ရန္ အေကာင္းဆုံးအေနအထားတြင္ ရွိေနသည္သာမက သိပံပညာရွင္မ်ားက ေသခ်ာေပါက္လာမည္ဟု ႀကိဳတင္ေဟာကိန္းထုတ္ထားသည့္ ေနာက္ထပ္ျပင္းထန္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ကိုတားဆီးရန္ ဦးေဆာင္မႈကိုပါ က်င့္သုံးႏိုင္ၾကသည္။

ယခုရာစုႏွစ္၏ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ မိမိတို႔ႏွစ္ႏိုင္ငံသည္ အေရးပါေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားတြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အဆင့္ျမင့္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို အသိဥာဏ္ရွိစြာျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းကို ထရမ့္ က ရပ္စဲခဲ့သည္။ႏွစ္ဖက္စလုံးမွ ေဒါသျဖင့္ ျပင္းထန္ေသာေဝဖန္မႈမ်ားျဖစ္လာၿပီး ယခုအခါ စစ္ေအးတိုက္ပြဲပုံစံျဖစ္လာသည္မွာ အံ့ၾသဖြယ္ရာမဟုတ္ေတာ့ေပ။ေသနဂၤဗ်ဴဟာက်ေသာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို တတ္ႏိုင္သမွ် အျမန္ဆုံးက်င္းပသင့္သည္။လူသားတို႔သည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး စိတ္ႏွစ္လုံးေကာင္းျဖင့္ အျပန္အလွန္ထိေတြ႕ဆက္ဆံေသာအခါ အျပန္အလွန္နားလည္မႈအတြက္ အခြင့္အလမ္းမ်ားတိုးလာသည့္ တခ်ိန္တည္းတြင္ ပဋိပကၡျဖစ္ႏိုင္သည့္ အလားအလာလည္း ေလ်ာ့နည္းသြားသည္။

ယခုအခါ မိမိတို႔သည္ ကမာၻ႔သမိုင္း၏ အေရးပါေသာလမ္းဆုံသို႔ ေရာက္ေနၾကသည္။လမ္းေၾကာင္းေခ်ာ္သြားေသာ မိမိတို႔ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးကို ျပန္လည္သုံးသပ္ရန္ႏွင့္ ျပန္လည္အသက္သြင္းရန္ တိုေတာင္းေသာအခြင့္အလမ္းရွိေနၿပီျဖစ္သည္။အခ်ိန္မဆြဲဘဲ အခြင့္အလမ္းကို အသုံးျပဳရမည္ျဖစ္သည္။

(အယ္ဒီတာမွတ္ခ်က္ - Harvey Dzodin သည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းဌာနမွ ဝါရင့္သုေတသီျဖစ္သည္။ယခုေဆာင္းပါးသည္ စာေရးသူ၏ အေဘာ္သာျဖစ္ၿပီး CGTN ၏ အာေဘာ္ဟု မယူဆႏိုင္ပါ။)

Linko
ႏိုဝင္ဘာ - ၉