【 ယခုတစ်ပတ် နိုင်ငံတကာသတင်း သုံးသပ်ချက် 】 အမေရိကန် - တရုတ်ကြား အာရှစစ်ရေး နှစ် ၃၀

ယခုရက်သတ္တပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာမှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ သတင်းတွေထဲ သတိထားစရာဖြစ်ခဲ့တဲ့ သတင်းအချို့ ရှိခဲ့ပါတယ်။အထူးသဖြင့် အမေရိကန်နဲ့ ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ စစ်ပွဲဆင်နွှဲနေတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံက အမေရိကန် စစ်အင်အားကို နောင်လာမယ့် နှစ် ၃၀ အတွင်းမီနိုင်ဖို့ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင်းဖိန် က ပြောခဲ့တဲ့ သတင်းက ယခုတစ်ပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာ စစ်ရေးလေ့လာသူတွေနဲ့ စစ်ရေးကျွမ်းကျင်သူတွေအတွက် အထူးသတိပြုမိတဲ့ သတင်းဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒီသတင်းလိုဘဲ စိတ်ဝင်စားစရာ သဘာဝဘေးဒဏ် သတင်းတွေဖြစ်တဲ့ ကယ်လီဖိုးနီးယား တောမီးလောင်ကျွမ်းမှုကြောင့် သေဆုံးသူ ၆၃ ဦး ရှိကာ ပျောက်ဆုံးနေသူ ၆၃၁ ဦး ရှိကြောင်း ဒေသခံ အာဏာပိုင်တွေက ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ သတင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အရှေ့ပိုင်း ကမ်းရိုးတန်းကို ဖြတ်ကျော်ပြီး တမီလ်နာဒူးပြည်နယ်ကို အားပြင်း ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း ဂါဂျာ ဝင်ရောက်တိုက်ခတ်လို့ သေဆုံးသူ ၃၃ ဦးအထိ ရှိလာတဲ့ သတင်းတွေအပြင် မတော်တဆ ထိခိုက်သေဆုံးတဲ့ သတင်းတွေဖြစ်တဲ့ ဇင်ဘာဘွေနိုင်ငံမှာ  ခရီးသည်တင် ဘတ်စ်ကားတစ်စီးပေါ် ခရီးသည်တစ်ဦး တင်ဆောင်လာတဲ့ မီးဖိုချောင်သုံး ဂတ်စ်ဘူးပေါက်ကွဲ မီးလောင်လို့  လူ ၄၂ ဦး သေဆုံးခဲ့တဲ့ သတင်း၊ နော်ဝေနိုင်ငံ အနောက်ပိုင်းပင်လယ် ရေဝင်လမ်းတစ်ခုမှာ မော်လ်တာ ဆီတင်သင်္ဘောနဲ့ နော်ဝေ စစ်သင်္ဘောတစ်စင်း တိုက်မိလို့ နော်ေ၀ စစ်သင်္ဘော နစ်မြုပ်တော့မယ့် သတင်းတွေလည်း ဒီတစ်ပတ်မှာ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

နောင်လာမယ့် နှစ် ၃၀ အတွင်း အာရှစစ်ရေးအခြေအနေ။

ယခုတစ်ပတ်ထဲ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ စစ်ရေးသတင်းတွေထဲမှာ သတိပြုစရာ ထူးထူးခြားခြား သတင်းတွေ ရှိခဲ့ပါ တယ်။မကြာမီက အာရှမှာ တရုတ်ရဲ့ သြဇာအာဏာ လွှမ်းမိုးလာမှုကို လျှော့ချကန့်သတ်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ အမေရိကန်နဲ့ အနောက်အုပ်စုအတွက် ပါပူဝါနယူဂီနီနိုင်ငံမှာ ကျင်းပတဲ့ အေပက်အစည်းအဝေးမှာ ပစိဖိတ်ကျွန်းစုနိုင်ငံတွေနဲ့ တရုတ်တို့ရဲ့ နီးကပ်တဲ့ ဆက်ဆံရေးအပေါ် စိုးရိမ်တကြီး ရှိခဲ့ပါတယ်။

ယခုနှစ်ကျင်းပတဲ့ အေပက်အစည်းအဝေးမှာ တရုတ်အပေါ် အမေရိကန်ရဲ့ စိုးရိမ်မှုက အထင်းသား ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ဒီအစည်းအဝေးမှာ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင်းဖိန် နဲ့ အမေရိကန် ဒု-သမ္မတ မိုက်ပင့်စ် တို့ကြား အပြန်အလှန် အငြင်းပွားမှုတွေကြောင့် အေပက်အဖွဲ့ရဲ့ ထုတ်ပြန်မြဲ တရားဝင်ကြေညာချက် တစ်ရပ်ကိုတောင် သဘောတူညီမှု မရခဲ့ပါဘူး။

ဒီကြားထဲမှာ ပါပူဝါနယူးဂီနီနိုင်ငံအပေါ် စိတ်ဝင်စားမှု လျော့ကျနေခဲ့တဲ့ အမေရိကန်အနေနဲ့ ပါပူးဝါးနယူးဂီနီနိုင်ငံမှာ တရုတ်နိုင်ငံကနေ ရေနက်ပိုင်း အခြေစိုက်စခန်း တည်ဆောက်ဖို့ ရှိနေတဲ့ သတင်းတွေကြောင့် ပစိဖိတ် မဟာမိတ် ဩစတြေးလျက စီစဉ်နေတဲ့ ပါပူးဝါးနယူးဂီနီက မာနုစ်ကျွန်းပေါ်မှာ ရေတပ်အခြေစိုက်စခန်းတစ်ခု တည်ဆောက်မည့် အစီအစဉ်ထဲ တက်သုတ်ရိုက် ပါဝင်လာခဲ့ပါတယ်။ဩစတြေးလျ ဝန်ကြီးချုပ် စကော့မောရစ်ဆင် က ပါပူးဝါးနယူးဂီနီ အစိုးရ၏ ထောက်ခံမှုနဲ့ မာနုစ်ကျွန်းပေါ်မှာ အခြေစိုက်စခန်း တည်ဆောက်ရန် သြစတြေးလျှက ရန်ပုံငွေပေးမယ်လို့ နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်က ကြေညာခဲ့ပြီး မာနုစ်ကျွန်းဆိပ်ကမ်း စီမံကိန်းမှာ ဩစတြေးလျ၊ ပါပူးဝါးနယူးဂီနီတို့နှင့်အတူ အမေရိကန်တို့ ပါဝင်လာခဲ့တာပါ။  

ယခုနှစ်မှာ ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်ကို ဒေါ်လာ ၁၇၅ ဘီလျံထိ အသုံးပြုခဲ့တဲ့ တရုတ်က ၂၀၅၀ ပြည့်နှစ်မှာ တရုတ်ရဲ့ စစ်လက်နက် အင်အား၊ စစ်ဖက်နည်းပညာကို အမေရိကန်ကို ရင်ဘောင်တန်းနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဒီစကားကို ထပ်အတည်ပြုပေးခဲ့တာက နိုဝင်ဘာ ၁၄ ရက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ အမေရိကန်၏ နှစ်ပတ်လည် လွှတ်တော် အစီရင်ခံစာပါ။ဒီအစီရင်ခံစာမှာ အမေရိကန် စီးပွားရေးနှင့် လုံခြုံရေး ဆန်းစစ်မှု ကော်မရှင်၏ ဖော်ပြချက်၌ တရုတ်၏ စစ်အင်အား၊ လက်နက်၊ ဆိုက်ဘာနည်းပညာနှင့် အာကာသကာကွယ်ရေး စွမ်းရည်များသည် နှစ်ပိုင်းအတွင်း သိသိသာသာ တိုးတက်လာကြောင်း အတည်ပြု ဖော်ပြထားသလို စစ်အင်အား ယခင်ကထက် တိုးတက်လာနေတာကို အမေရိကန်ဘက်က သတိထားနေပါတယ်။

လက်ရှိမှာ J -20 လို ကိုယ်ပျောက် တိုက်လေယာဉ် နည်းပညာတွေနဲ့ ဒရုန်းယာဉ်တွေ၊ လေယာဉ်တင် သဘောၤတွေ၊ ဇီဝနည်းပညာတွေကြောင့် တရုတ်ရဲ့ နှစ် ၃၀ မျှော်လင့်မှုကို အမေရိကန်နဲ့ ဂျပန် အပါအဝင် အာရှတလွှားက စိုးရိမ်မကင်း ဖြစ်နေတာပါ။လာမယ့် နှစ် ၃၀ အတွင်း တရုတ်သမ္မတရဲ့ မျှော်လင့်ချက်ကို တရုတ်စစ်ဘက်ပညာရှင်တွေ ဘယ်လောက်ထိ ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလိုအခြေအနေ ရှုပ်ထွေးနေချိန်မှာ အမေရိကန်နဲ့ နျူကလီးယားလက်နက် ဖျက်သိမ်းဖို့ ၊ လက်နက်လျှော့ချဖို့ ဆွေးနွေးနေတဲ့ မြောက်ကိုရီးယားဘက်ကနေ အဆင့်မြင့် နည်းပညာ နည်းဗျူဟာ လက်နက်သစ်တစ်မျိုးကို အောင်မြင်စွာ စမ်းသပ်နိုင်ခဲ့တဲ့ သတင်းတွေ တက်လာခဲ့ပါတယ်။

တစ်နှစ်အတွင်း လက်နက်စမ်းသပ်မှုတစ်ခု အကြောင်းကို မြောက်ကိုရီးယား အစိုးရဘက်က တရားဝင် ထုတ်ဖော်ပြောတဲ့အတွက် အမေရိကန်နဲ့ ဆွေးနွေးပွဲက သိပ်အလုပ်မဖြစ်ဘူးဆိုတာကို ပြနေသလိုပါဘဲ။အမေရိကန်နဲ့ ဆွေးနွေးခဲ့ရာမှာ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်မှာ နျူကလီးယား ဖြုတ်သိမ်းရေးကို သဘောတူခဲ့ပေမယ့် အသေးစိတ်အချက်တွေ မပါသေးတဲ့အတွက် ဒီလို လက်နက်အသစ်အဆန်းတွေ ထုတ်လုပ်မှုကို တားမြစ်တဲ့ထဲ ပါ/မပါ မသေချာခဲ့ပေမယ့် ဒီလက်နက်အသစ်အဆန်းက သမာရိုးကျလား၊ ဗျူဟာမြောက်လားဆိုတာ အမေရိကန်နဲ့ တောင်ကိုရီးယားဘက်က မသိသေးပါဘူး။

မြောက်ကိုရီးယားဘက်က စစ်လက်နက်အသစ်တွေ ထုတ်လုပ်ပြီး ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေကို သတိပေးတာတင် မကပါဘူူး။သံတမန်ရေးရာအရလည်း ဒီရက်အတွင်းမှာ ဂျပန်နိုင်ငံကို ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နှင့် အခြားသော အာရှ-ပစိဖိတ် စစ်ပွဲများအတွင်း ကိုရီးယားပြည်သူများအား အတင်းအကျပ် အလုပ်ျစခိုင်းခြင်းနှင့် စစ်မှုထမ်းခိုင်းခြင်းအတွက် လုံလောက်သော နစ်နာကြေးပေးဖို့ တောင်ကိုရီးယားရောက် မြောက်ကိုရီးယား ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့က တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။

လက်ရှိမှာ တောင်ကိုရီးယားနဲ့ ဂျပန်ကြား ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ကာလအတွင်းက ဂျပန်ကုမ္ပဏီက တောင်ကိုရီးယား အလုပ်သမား လေးဦးအပေါ် ခိုင်းစေခဲ့တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တောင်ကိုရီးယား တရားရုံး ဆုံးဖြတ်ချက်အပေါ် အငြင်းပွားမှုတွေ ဖြစ်နေတာပါ။ယခု မြောက်ကိုရီးယား ပါဝင်လာတဲ့အတွက် အမေရိကန်နဲ့ ဂျပန်က လိုချင်နေတဲ့ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ် နျူလက်နက် ကင်းစင်ရေးမှာ မြောက်ကိုရီးယားက ဒါ့ကို ထည့်သွင်းကစားလာဖို့ များနေပါတယ်။

အာရှအရှေ့ဖျားမှာ ဒီလို တင်းမာမှုတွေ ရှိနေသလို အာရှ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဖြစ်တဲ့ အစ္စရေးမှာလည်း အစ္စရေး အစိုးရက ဟားမတ်စ်အဖွဲ့ကြား  အပစ်ရပ် သဘောတူညီမှု ယူလိုက်လို့ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး နုတ်ထွက်တဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ဂါဇာကမ်းမြောင်မှာ ဟားမတ်စ်နဲ့ အစ္စရေးတို့ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေချိန်မှာ အီဂျစ်နိုင်ငံ ကြားဝင်ဖြန်ဖြေမှုနဲ့ အင်္ဂါနေ့မှာ ယာယီ အပစ်ရပ် သဘောတူညီချက်ကို ရယူခဲ့တာပါ။

ဂါဇာကမ်းမြောင်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းအတွင်း ပါလက်စတိုင်း ဖက်ခြမ်းကနေ ဒုံးကျည်တွေ မြောက်မြားစွာနဲ့ အစ္စရေးဖက်ကို လှမ်းပစ်ခတ်ခဲ့သလို အစ္စရေးကလည်း တန်ပြန်ပြီး  လေကြောင်းစီးနင်းမှုတွေ ဆင်နွှဲခဲ့ရာကနေ  တိုက်ပွဲတွေ အရှိန်မြင့်ဖြစ်ပွားနေခဲ့တာပါ။

ဒီလိုဖြစ်နေချိန်မှာ ယခုလို သဘောတူညီချက် ရယူခဲ့တာဟာ အကြမ်းဖက်မှုကို အညံ့ခံလိုက်ခြင်းပဲလို့ လိုင်ဘာမန်း က ပြောဆိုပြီး အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ရာထူးကနေ နုတ်ထွက်ကြောင်း ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ ကြေ ညာခဲ့ပါတယ်။ ဒါတင်မကပါဘူး။အစ္စရေး ဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟု ရဲ့ ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ကနေ သူ့ပါတီလည်း နုတ်ထွက်ကြောင်းပါ ပြောဆိုခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေးဖို့ပါ ဆော်သြခဲ့ပါတယ်။ဒီလို လူရော ပါတီပါ နုတ်ထွက်ခဲ့တဲ့အတွက် အစ္စရေး အစိုးရအတွက် ဖရိုဖရဲအခြေအနေ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သလို ၂၀၁၉ မှ ကျင်းပမယ့် အစ္စရေး ရွေးကောက်ပွဲကိုပါ စောစောကျင်းပရဖို့ ဖြစ်လာပါတယ်။

အစ္စလာမ္မစ် လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ ဟားမတ်စ်ကတော့ ဒီလို ယာယီ အပစ်ရပ် သဘောတူညီချက် ရယူခဲ့တာကနေ အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး နုတ်ထွက်မှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တဲ့အတွက် သူတို့အတွက် အောင်ပွဲလို့ ပြောခဲ့ပါ တယ်။ဘယ်တော့မှ မငြိမ်းချမ်းခဲ့တဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသအတွက် ယခု ယာယီ အပစ်ရပ် သဘောတူညီချက်က ဘယ်လောက်ထိ တည်တံ့မလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာ ဖြစ်သလို ဒီဖြစ်ရပ်ကနေ အစ္စရေးမှာ သဘောထားတင်းမာတဲ့ ပါတီတွေ အင်အားကောင်းလာပြီး အစိုးရဖွဲ့လာနိုင်တဲ့အထိ ဖြစ်လာမလားဆိုတာ စောင်ကြည့်ရဖွယ် ရှိနေပါတယ်။

အဆိုပါ စစ်ရေးနောက်ခံ သတင်းတွေက ယခုတစ်ပတ်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ စစ်နောက်ခံ သတင်းတွေဖြစ်တဲ့ ဆီးရီးယားနိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ဘက်ရှိ အိုင်အက်စ်တို့၏ နောက်ဆုံးခြေကုပ်စခန်းကို လပိုင်းအတွင်း သိမ်းပိုက်နိုင်မည်ဟု အမေရိကန် အစိုးရက မျှော်လင့်ထားတဲ့ သတင်း၊ အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာထဲ ၂၀၁၇ ခုနှစ်က ပျောက်ဆုံးသွားတဲ့ အာဂျင်တီးနား ရေငုပ်သင်္ဘော ARA San Juan ရဲ့ အ ပျက်အစီးတွေကို သမုဒ္ဒရာရေပြင်အောက် မီတာ ၈၀၀ မှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ သတင်း၊ အီရတ်နှင့် နယ်စပ်အနီး ဆီးရီးယားနိုင်ငံထဲက အိုင်အက်စ် စစ်သွေးကြွအဖွဲ့ နောက်ဆုံးခြေကုပ်ယူရာ ဒေသသို့ အမေရိကန် ဦးဆောင် သော ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့က လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးငယ် အပါအဝင် လူ ၄၀ ထက် မနည်း သေဆုံးခဲ့တဲ့ သတင်း၊ အမေရိကန် သမ္မတနဲ့ နျူကလီးယားလက်နက် ဖျက်သိမ်းရေး ဆွေးနွေးရန် ဆန္ဒရှိတယ်လို့ ရုရှား သမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် က ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလိုက်တဲ့ သတင်း ၊ အနာဂတ်မှာ ဥရောပစစ်တပ် ထွက်ပေါ်လာရေးကို ဂျာမနီ ဝန်ကြီးချုပ် အိန်ဂျ လာမာကဲလ် က ဥရောပပါလီမန်မှာ တိုက်တွန်းခဲ့တဲ့ သတင်းတွေထဲ ချိတ်ဆက်မှု ရှိနေလို သတိထားမိသူတွေအတွက် စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းနေတာတော့ အမှန်ပါဘဲ။

ထရန့် ကို ခေါင်းခဲစေတဲ့ CNN နဲ့ လက်တင်အမေရိက ရွှေ့ပြောင်းအခြေချသူ။

ယခုတစ်ပတ် အမေရိကန်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သတင်းတွေထဲ ထရန့် အတွက် ခေါင်းခဲစေမယ့် သတင်းအချို့ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ဒီသတင်းတွေထဲမှာ ပြီးခဲ့တဲ့တစ်ပတ်က အိမ်ဖြူတော်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ လွှတ်တော်သက်တမ်းဝက်  ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ထရန့် နဲ့ ဒေါသတကြီး အပြန်အလှန် ပြောဆိုခဲ့တဲ့CNN နိုင်ငံရေး သတင်းထောက် ဂျင်မ်အကော့စတာ ကို အိမ်ဖြူတော်ဝင်ခွင့် ပိတ်ပင်ပြီးနောက်မှာ CNN က ထရန့် ကို တရားစွဲခဲ့ပါတယ်။

ဒီလို တရားစွဲတဲ့ ကိစ္စမှာ အိမ်ဖြူတော်က ဝင်ခွင့်ပိတ်တာကို ပြန်ခွင့်ပြုဖို့ တောင်းဆိုခဲ့တာပါ။ CNN နိုင်ငံရေး သတင်းထောက်ဂျင်မ်အကော့စတာကထရန့်ကို မေးနေတာကနေ မေးခွန်းပြီးလို့ နောက်အလှည့်ကျ သ တင်းထောက်တစ်ဦးကို မိုက်ကမ်းပေးဖို့ ပျက်ကွက်တဲ့ အတွက် မိုက်ခရိုဖုန်းကို ရယူရန် ကြိုးစားခဲ့တဲ့ အိမ်ဖြူ တော်အလုပ်သင်တစ်ဦးကို တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်ဆိုပြီး အိမ်ဖြူတော်က သတင်းယူခွင့်ကတ်ကို ရုပ်သိမ်းခဲ့တာပါ။
    
CNN က သူ့သတင်းထောက်ကို အိမ်ဖြူတော်က သတင်းယူခွင့်ကတ်ကို ရုပ်သိမ်းခဲ့တာမှာ အခြေခံဥပဒေ ပထမပြင်ဆင်ချက် အခွင့်အရေးများကို ချိုးဖောက်ရာကျတယ်ဆိုပြီး အိမ်ဖြူတော် သတင်းရယူခွင့် ကတ်ကို သတင်းထောက် အကော့စတာ ထံ ပြန်ပေးရန် အမိန့်တစ်ရပ် ထုတ်ပြန်ရေးအတွက် တရားရုံးကို တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ဒီလို တရားစွဲမှုတွေ ဖြစ်လာတဲ့အတွက် ဝါရှင်တန်ဒီစီ တရားရုံးက လုံခြုံရေးဌာနက ပယ်ဖျက်ခဲ့တဲ့ CNN နိုင်ငံရေး သတင်းထောက် ဂျင်မ်အကော့စတာ ရဲ့ အိမ်ဖြူတော်ဝင်ခွင့် ပိတ်ထားမှုကို ပယ်ဖျက်ပြီး ဝင်ရောက်ခွင့်ကတ် ပြန်ပေးဖို့  အိမ်ဖြူတော်အား ညွှန်ကြားခဲ့ပါတယ်။

ဒါဟာ ထရန့် အတွက် ရှုံးနိမ့်ခြင်းဖြစ်ပြီး မီဒီယာဘက်က ထရန့် အပေါ် အနိုင်ရခြင်းလည်း ဖြစ်တဲ့အတွက် ထရန့် အတွက် နာလိုခံခက် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။တရားရုံး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ထရန့် က ပယ်ချခဲ့ပြီး သတင်းထောက်တွေ မယဉ်ကျေးရင် နောင်ပြုလုပ်မယ့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွေကနေ ကျောခိုင်းထွက်ခွာမယ်လို့ ပြောတဲ့အထိ ဒေါ်နယ်ထရန့် က ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီလိုပြောတဲ့အတွက် နောင်သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ထရန့် နဲ့ မီဒီယာတွေ ဘယ်လိုဖြစ်လာမလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရဖို့ ရှိနေသလို ထရန့် အနေနဲ့ သူ့ကို စိတ်အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေခဲ့တဲ့ CNN သတင်းဌာနကို ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ဦးမလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ထရန့် အတွက် နောက်ထပ်ခေါင်းခဲရမယ့် ကိစ္စတစ်ခုလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ဒါက လက်တင်အမေရိက နိုင်ငံတွေကနေ အမေရိကန်ကို ဦးတည်လာတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းသူတွေ ကိစ္စပါဘဲ။
နယ်ခြားတပ်ဖွဲ့တွေကို လက်တင်အမေရိက နိုင်ငံတွေက သူတွေ နယ်စပ်နား ကပ်လာလို့ အကြမ်းဖက်လာရင် သေနတ်ကြည့်ထားဖို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။အခု လက်တင်အမေရိက ရွှေ့ပြောင်းလူအုပ်ကြီးက နိုဝင်ဘာ ၁၅ ရက်နေ့မှာ မက္ကဆီကို - အမေရိကန် နယ်စပ်နားကို ကပ်လာခဲ့ပါတယ်။ဒီလိုမရောက်ခင်မှာ ထရန့် က အမေရိကန် စ်တပ်ကို နယ်ခြားစောင့်တပ်တွေ အားဖြည့်ဖို့အတွက် ထောင်ပေါင်းများစွာသော အမေရိကန် စစ်တပ်ကို ဖြန့်ကြက်ခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်ဆီ ဦးတည်လာတဲ့ လက်တင်အမေရိက နိုင်ငံတွေကလာတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းသူ ၈၀ဝ နီးပါးဟာ ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ် ဆန်ဒီယာဂိုမြို့နဲ့ မျက်နှာချင်းဆိုင်မှာရှိတဲ့ မက္ကဆီကိုက တီဂျယာနာမြို့ကို ဘတ်စ်ကား ၂၂ စီးနဲ့ ရောက်ရှိလာတဲ့အတွက် အမေရိကန်ဖက်မှာ နယ်စပ်တံတိုင်းကို ပိုမိုတောင့်တင်းအောင် အလုပ်သမားတွေဟာ အားဖြည့်လုပ်ကိုင်နေရတာတွေ ရှိလာပါတယ်။လက်ရှိမှာ လမ်းတစ်လျှောက်လာတဲ့သူတွေနဲ့ မကြာခင်ရက်ပိုင်းအတွင်းက ရောက်လာတဲ့သူတွေနဲ့ပေါင်းရင် ရွှေ့ပြောင်းအခြေချသူ အရေအတွက်က ငါးထောင်နီးပါး ရှိလာနိုင်တဲ့အတွက် နောက်ထပ်လာသူတွေသာ ထပ်ပေါင်းမိရင် အမေရိကန် စစ်တပ်အတွက် ထိန်းရခက်တဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့အပြင် ထရန့် အတွက် ပြောခဲ့တဲ့ စကားအတိုင်း ကျင့်သုံးခဲ့ရင် အမေရိကန်အတွက် သူတောက်လျှောက်ကာကွယ်ခဲ့တဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအတွက် ပြန်ချနင်းရတာတွေ ရှိလာနိုင်လို့ ထောက်ကွက် ကြီးကြီးမားမား ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ အခြေအနေပါ။

နောက်ရက်တွေမှာ နယ်စပ်ကို ဖြတ်ကျော်ဖို့ ကြိုးစားမယ့်သူတွေကို အမေရိကန်ဘက်က ဘယ်လိုတုံ ပြန်မလဲ ၊ဘယ်လိုတားဆီးမလဲ ဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဆိုပါ ထရန့် နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သတင်းတွေက နိုင်ငံတကာမှာဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ သတင်းတွေဖြစ်တဲ့ ပြင်သစ်နိုင်ငံမှာ လောင်စာဆီဈေးနှုန်းတွေ ကြီးမြင့်လို့ လူပေါင်း သုံးသိန်းခန့် နိုင်ငံတစ်ဝန်း ဆန္ဒပြတဲ့ သတင်း၊ ဩစတြေးလျနိုင်ငံ ဒါဝင်မြို့သို့ ရောက်လာတဲ့ ဂျပန် ဝန်ကြီးချုပ် ရှင်ဇိုအာဘေး က စစ်မြေပြင် အထိမ်းအမှတ် အစဉ်အလာပွဲ အခမ်းအနားမှာ လွမ်းသူ့ပန်းခွေများ ချခဲ့ကြတဲ့ သတင်း၊ ကွန်မြူနစ်ဝါဒကို ဖြုတ်ချခဲ့တဲ့ ‘ကတ္တီပါ တော်လှန်ရေး’ နှစ်ပတ်လည်နေ့မှာ ထောင်နှင့်ချီသော ပြည်သူများက ချက်ဝန်ကြီးချုပ် အန်ဒရီဘာဘစ် ကို ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့တဲ့ သတင်း၊ ဥရောပသမဂ္ဂကနေ  ဗြိတိန်ထွက်ခွာဖို့ သဘောတူညီချက် မူကြမ်းရရှိပြီလို့ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ထရီဆာ မေ က ကြေညာလိုက်တဲ့ သတင်း၊ ဝန်ကြီးချုပ်သစ် မာဟင်ဒါရာဂျာပက်ဆာ ကို အယုံအကြည်မရှိကြောင်း သီရိလင်္ကာ လွှတ်တော်အမတ်များက မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့တဲ့ သတင်း၊ ကလေးသူငယ် အခွင့်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ဒါဇင်များစွာဟာ မလေးရှား လွှတ်တော်အပြင်ဖက်မှာ လာရောက်စုရုံးကြပြီး ကလေးသူငယ် လက်ထပ်ထိမ်းမြားခြင်း အဆုံးသတ်ရေးအတွက် တရားဝင် စာတင်ခဲ့ကြတဲ့ သတင်း၊ လန်ဒန်မြို့လယ် သိမ်းမြစ်ပေါ် တည်ဆောက်ထားတဲ့ တံတားငါးစင်းကို ပိတ်ဆို့ဆန္ဒပြခဲ့တဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်သမားများထဲက လူ ၇၀ ကျော်ကို ဗြိတိန်ရဲတပ်ဖွဲ့က ဖမ်းဆီးခဲ့တဲ့ သတင်း၊ ဘာသာရေး တားမြစ်ချက်ကို ကန့်ကွက်တဲ့အနေနဲ့ ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား အမျိုးသမီးများက သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဝတ်ရုံများ ပြောင်းပြန်လှန်ဝတ်ထားတဲ့ ဓာတ်ပုံများကို လူမှုကွန်ရက်မှာ ဖော်ပြပြီး ဆန္ဒပြခဲ့တဲ့ စတဲ့ စိတ်ဝင်စားဖွယ် သတင်းတွေထဲ ထူးထူးခြားခြား သတိပြုမိစေတဲ့ သတင်းတွေ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

တကျော့ပြန် ပန်ကန်ပြားပျံ ဇာတ်လမ်းနဲ့ မျောက်ဆိုး။

သတင်းထူး သတင်းဆန်းတွေ ကြားထဲမှာ သတိပြုစရာ သတင်းတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ဒီထဲမှာ အင်္ဂလန်နိုင်ငံ နော်တမ်ဟမ်ရှိုင်းယားမှာ မီးသတိပေး တပ်လှန့်သံကို လိုက်လံတုပ အော်မြည်တတ်တဲ့ ကြက်တူရွေးတစ်ကောင်ကြောင့် မီးသတ်သမားတွေ ဒုက္ခများခဲ့ရတဲ့ သတင်း၊ ရှေးအကျဆုံး ဝေါ့ဒစ္စနေကာတွန်း ရုပ်ရှင်ခုနစ်ကားမှာ ပါဝင်ပြီး ပျောက်ဆုံးနေတဲ့ Oswald the Lucky Rabbit ကို ဂျပန်နိုင်ငံမှာ ပြန်တွေ့ခဲ့တဲ့ သတင်း၊ အိန္ဒိယ အရပ်ဘက် လေကြောင်းဝန်ကြီးဌာနက တောင်းဆိုခဲ့လို့ အရက်သောက်သုံးခြင်း တိုင်းတာစစ်ဆေးရာတွင် မအောင်မြင်ခဲ့တဲ့ Air India လေကြောင်းလိုင်း လေကြောင်းပျံသန်းမှုများဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားရေးမှူး ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရတဲ့ သတင်း၊ အင်ဒိုနီးရှား ဆူမားတြားကျွန်းပေါ်က စိုက်ပျိုးရေးခြံထဲမှာ ရှားပါးတဲ့ အလွန်ကြီးမားတဲ့ လူသေကောင် ပန်းပွင့် Corpse Flower ပွင့်နေတဲ့ သတင်းတွေက အများသူငှာ စိတ်ဝင်တစားရှိခဲ့တဲ့ သတင်းတွေပါဘဲ။

ဒီသတင်းတွေထက်ပိုပြီး စိတ်ဝင်စားစရာ သတင်းနှစ်ပုဒ် ရှိခဲ့ပါတယ်။တစ်ခုက သိပ္ပံပညာရှင်တွေ လက်စွဲ ပန်းကန်ပြားပျံ တွေ့တဲ့ သတင်းတွေပါဘဲ။

ထုံးစံအတိုင်း သိပ္ပံနယ်လွန် UFO လို့ ခေါ်တဲ့ အမျိးအမည်မသိ ယာဉ်တွေ တွေ့ရင် အများစုက ဗြိတိန်နဲ့ အမေရိကန် အနီးတစ်ဝိုက်မှာ ဆိုသလိုပါဘဲ အခုလည်း ဂရိတ်ဗြိတိန်လို့ ခေါ်တဲ့ ဗြိတိန်ကျွန်းစုထဲပါတဲ့ အိုင်ယာလန်မှာ နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်က ပန်းကန်ပြားပျံ ဇာတ်လမ်းက တစ်ဖန်ပြန်စခဲ့ပါတယ်။

ကနေဒါနိုင်ငံ မွန်ထရီရယ်မြို့ကနေ လန်ဒန် ဟီးသရိုးလေဆိပ်ကို ပျံသန်းလာတဲ့ လေယာဉ်ကို အလွန်တောက်ပတဲ့ အလင်းရောင်တစ်ခုက  လေယာဉ်၏ ဘေးဘက်တစ်လျှောက် လိုက်ပါခဲ့လို့ ဗြိတိန်လေကြောင်းလိုင်းမှ လေယာဉ်မှူးတစ်ဦးက နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်နံနက် ၆ နာရီ ၄၇ မိနစ်မှာ ရှန်နွန် လေကြောင်းထိန်းချုပ်ရေးဌာနကို ဆက်သွယ်ပြီး အိုင်ယာလန်နိုင်ငံ အနောက်တောင်ဘက်ကမ်းလွန်မှာ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်နေခြင်း ရှိ/မရှိ မေးမြန်းခဲ့ရာကနေ ပန်းကန်ပြားပျံ ဇာတ်လမ်းက တစ်ကျော့ပြန် စိတ်ဝင်စားခဲ့ကြပါတယ်။

ဒါပေမယ့် တစ်ချိန်တည်းမှာ ဒီနေရာကို ဖြတ်ပျံသန်းလာတဲ့ ဗာဂျင်းလေကြောင်းလိုင်းက လေယာဉ်မှူး ကတော့ ဒါဟာ ကမ္ဘာ့လေထုထဲဝင်လာတဲ့ ဥက္ကာခဲဘဲ ဖြစ်မယ်လို့ မှတ်ချက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ဒီလိုဖြစ်ရပ်တွေကို စောင့်ကြည့်လေ့လာနေတဲ့ ပညာရှင်အဖွဲ့ကတော့ ဒါဟာ အာကာသထဲကနေ တိုးဝင်လာတဲ့ ဖုန်မှုန့် ဖြစ်မယ်လို့သာ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဒီလို အမျိုးအမည်မသိ ယာဉ်တွေနဲ့ ပတ်သက်ရင် အမေရိကန်နဲ့ ဗြိတိန်ကြား တူညီတဲ့အချက်က ဒီလိုကိစ္စတွေကို မရှိနိုင်ဘူးလို့ ငြင်းဆိုကြသလို ဒီလိုကိစ္စတွေက အများပြည်သူ အထိတ်တလန့်ဖြစ်စေလို့ ပေးမသိကြတာတွေဘဲ ဖြစ်ပါတယ်။
တခြားယူဆချက်မှာတော့ လက်ရှိ အမေရိကန် စစ်တပ်က စမ်းသပ်နေတဲ့ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ယာဉ်တွေအဖြစ် ယူဆထားသလို အချို့ အယူသည်းသူတွေကတော့ ဒါဟာ ကမ္ဘာပျက်ဖို့ နီးလာတဲ့ တခြားကမ္ဘာက သတိပေးတဲ့ သင်္ကေတအဖြစ် ယူဆတာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ဒါပေမယ့် ရုရှားဘက်က စစ်ရေးဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုတွေ ပေါ်လာတိုင်း ဒီလို ပန်းကန်ပြားပျံ ဇာတ်လမ်းပေါ်တတ်တာ သတိထားစရာပါဘဲ။

ဒီ ပန်းကန်ပြားပျံ ဇာတ်လမ်းက အိန္ဒိယက ရက်စက်စွာရန်မူတဲ့ မျောက်တစ်ကောင် သတင်းကြောင့် စိတ်ဝင်စားမှု ယုတ်လျော့ခဲ့တာ အမှန်ပါဘဲ။

အိန္ဒိယနိုင်ငံ အဂ္ဂရာမြို့မှာ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ၁၂ ရက်သား အရွယ်သာ ရှိသေးသည့် ကလေးကို နို့တိုက်နေစဉ် မျောက်တစ်ကောင်က အိမ်ထဲထိ ဝင်လာပြီး မိခင်ကို ကိုက်ခဲကုတ်ခြစ်ကာ ကလေးငယ်ကို လုယူပြေးခဲ့ပါတယ်။မိခင်အော်သံကြောင့်  အိမ်နီးချင်းတွေက မျောက်ကို ဝိုင်းလိုက်ကြပြီး ခဲတွေနဲ့ ဝိုင်းပစ်ပေါက်တဲ့အခါမှ မျောက်က ကိုက်ခဲထားတဲ့ ကလေးကို ခေါင်မိုးပေါ်တင်ပြီး ထွက်ပြေးခဲ့ပါတယ်။

ကလေးကတော့ မျောက်ကိုက်ခဲခံရ ဒဏ်ရာက ပြင်းထန်လွန်းလို့ ဆေးရုံပို့ခဲ့ပေမယ့် သေဆုံးခဲ့ပါ တယ်။အိန္ဒိယ မြောက်ပိုင်း ကမ္ဘာကျော် တာ့ဂျ်မဟာ ဂူသင်္ချိုင်းကြီး ရှိနေတဲ့ အဂ္ဂရာမြို့မှာ မျောက်တွေ စည်းမဲ့ကမ်းမဲ့ ပေါက်ဖွားနေသလို အိန္ဒိယမှာ မျောက်သတ္တဝါက ဘာသာရေးအရ ထိပါးချင်း ကင်းလွတ်ခွင့်ရနေတဲ့အတွက် မျောက်နဲ့ လူ ပြဿနာက မကြာခဏဆိုသလို ဖြစ်နေတာပါ။

တာ့ဂျ်မဟာကို လာတဲ့ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်တွေကို တိုက်ခိုက်တာတွေ။ဒေသခံတွေကို သေတဲ့အထိ တိုက်ခိုက်တာတွေ ရှိနေတဲ့အတွက် မျောက်ပေါက်ဖွားမှုက အိန္ဒိယအတွက် ဘာသာရေးနဲ့ ယှက်နွယ်နေတဲ့ ထိန်းချုပ်ရခက်တဲ့ ပြဿနာပါ။အိန္ဒိယရဲ့ မျောက်ပြဿနာက ဒေသခံတွေ တောင်းဆိုသလို သတ်ဖြတ် အမဲလိုက်ခွင့်ရတာတွေ ဖြစ်လာမလား၊ ဒါမှမဟုတ် နောက်ထပ် ဒီလို အဖြစ်ဆိုးစရာတွေ ထပ်ဖြစ်လာဦးမလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဆိုပါသတင်းတွေက ယခုတစ်ပတ်ထဲဖြစ်ခဲ့တဲ့ မူခင်းနောက်ခံ သတင်းတွေဖြစ်တဲ့ အီသီယိုးပီးယားနိုင်ငံ၏ ဒုတိယထောက်လှမ်းရေးမှူး အကြီးအကဲဟောင်းကို လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုနှင့် လာဘ်စားမှုနဲ့ ဖမ်းဆီးလိုက်တဲ့ သတင်း၊ ပနားမားနိုင်ငံကနေ နယူးဇီလန်ကို တင်ပို့တဲ့ ငှက်ပျောသီး ကွန်တိန်နာထဲကနေ ကန်ဒေါ်လာ ၂၅ သန်းခန့် တန်ဖိုးရှိတဲ့ ကိုကင်း ၁၉၀ ကီလိုဂရမ်ကို ဖမ်းဆီးရမိတဲ့ သတင်း၊ ကုလသမဂ္ဂ ကျောထောက်နောက်ခံပြု တရားရုံးက တစ်ချိန်က ကမ္ဘောဒီးယားရဲ့ ခမာထိပ်သီးခေါင်းဆောင် နုအွန်ချီအာ (အသက် ၉၂ နှစ်) နဲ့ သမ္မတဟောင်း ခီယိုဆမ်ဖန် (အသက် ၈၇ နှစ်) တို့ကို လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်ခဲ့ကြောင်း ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်ခဲ့တဲ့ သတင်း၊ ဆော်ဒီကောင်စစ်ဝန်ရုံးအတွင်းမှာ သတင်းထောက် ခါရှိုဂျီ ကို သတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့ ဆော်ဒီတာဝန်ရှိသူ ငါးဦးကို သေဒဏ်ပေးဖို့ ဆော်ဒီအစိုးရက လုပ်ဆောင်နေတဲ့ သတင်း၊ နိုင်ငံတကာ မူးယစ်မှောင်ခိုဂိုဏ်းတစ်ခုကို စီးနင်းရှာဖွေ ဖမ်းဆီးတဲ့ စစ်ဆင်ရေးတစ်ခုမှာ မူးယစ်ဆေးဝါး သုံးစွဲရောင်းချသူ ၁၁ ဦးနဲ့ ကိုကင်း ကီလိုဂရမ် ၆၅၀ တို့ကို စပိန်ရဲတပ်ဖွဲ့က ဖမ်းဆီးရမိခဲ့တဲ့ သတင်းတွေလို  စိတ်ဝင်စားစရာ သတင်းတွေလည်း ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်ဆိုတာ တင်ပြရင်း ယခုတစ်ပတ် သတင်းသုံးသပ်ချက်ကို ဒီမှာဘဲ ရပ်နားလိုက်ချင်ပါတယ်။

မင်းထက်
နိုဝင်ဘာ - ၁၉

( Zawgyi )

ယခုရက္သတၱပတ္အတြင္း ႏိုင္ငံတကာမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ သတင္းေတြထဲ သတိထားစရာျဖစ္ခဲ့တဲ့ သတင္းအခ်ိဳ႕ ရွိခဲ့ပါတယ္။အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္နဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ စစ္ပြဲဆင္ႏႊဲေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္ စစ္အင္အားကို ေနာင္လာမယ့္ ႏွစ္ ၃၀ အတြင္းမီႏိုင္ဖို႔ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င္းဖိန္ က ေျပာခဲ့တဲ့ သတင္းက ယခုတစ္ပတ္အတြင္း ႏိုင္ငံတကာ စစ္ေရးေလ့လာသူေတြနဲ႔ စစ္ေရးကြၽမ္းက်င္သူေတြအတြက္ အထူးသတိျပဳမိတဲ့ သတင္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီသတင္းလိုဘဲ စိတ္ဝင္စားစရာ သဘာဝေဘးဒဏ္ သတင္းေတြျဖစ္တဲ့ ကယ္လီဖိုးနီးယား ေတာမီးေလာင္ကြၽမ္းမႈေၾကာင့္ ေသဆုံးသူ ၆၃ ဦး ရွိကာ ေပ်ာက္ဆုံးေနသူ ၆၃၁ ဦး ရွိေၾကာင္း ေဒသခံ အာဏာပိုင္ေတြက ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ သတင္း၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေရွ႕ပိုင္း ကမ္း႐ိုးတန္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး တမီလ္နာဒူးျပည္နယ္ကို အားျပင္း ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္း ဂါဂ်ာ ဝင္ေရာက္တိုက္ခတ္လို႔ ေသဆုံးသူ ၃၃ ဦးအထိ ရွိလာတဲ့ သတင္းေတြအျပင္ မေတာ္တဆ ထိခိုက္ေသဆုံးတဲ့ သတင္းေတြျဖစ္တဲ့ ဇင္ဘာေဘြႏိုင္ငံမွာ  ခရီးသည္တင္ ဘတ္စ္ကားတစ္စီးေပၚ ခရီးသည္တစ္ဦး တင္ေဆာင္လာတဲ့ မီးဖိုေခ်ာင္သုံး ဂတ္စ္ဘူးေပါက္ကြဲ မီးေလာင္လို႔  လူ ၄၂ ဦး ေသဆုံးခဲ့တဲ့ သတင္း၊ ေနာ္ေဝႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္းပင္လယ္ ေရဝင္လမ္းတစ္ခုမွာ ေမာ္လ္တာ ဆီတင္သေဘၤာနဲ႔ ေနာ္ေဝ စစ္သေဘၤာတစ္စင္း တိုက္မိလို႔ ေနာ္ေ၀ စစ္သေဘၤာ နစ္ျမဳပ္ေတာ့မယ့္ သတင္းေတြလည္း ဒီတစ္ပတ္မွာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ေနာင္လာမယ့္ ႏွစ္ ၃၀ အတြင္း အာရွစစ္ေရးအေျခအေန။

ယခုတစ္ပတ္ထဲ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ စစ္ေရးသတင္းေတြထဲမွာ သတိျပဳစရာ ထူးထူးျခားျခား သတင္းေတြ ရွိခဲ့ပါ တယ္။မၾကာမီက အာရွမွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ ၾသဇာအာဏာ လႊမ္းမိုးလာမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ကန႔္သတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ အေမရိကန္နဲ႔ အေနာက္အုပ္စုအတြက္ ပါပူဝါနယူဂီနီႏိုင္ငံမွာ က်င္းပတဲ့ ေအပက္အစည္းအေဝးမွာ ပစိဖိတ္ကြၽန္းစုႏိုင္ငံေတြနဲ႔ တ႐ုတ္တို႔ရဲ႕ နီးကပ္တဲ့ ဆက္ဆံေရးအေပၚ စိုးရိမ္တႀကီး ရွိခဲ့ပါတယ္။

ယခုႏွစ္က်င္းပတဲ့ ေအပက္အစည္းအေဝးမွာ တ႐ုတ္အေပၚ အေမရိကန္ရဲ႕ စိုးရိမ္မႈက အထင္းသား ေပၚခဲ့ပါတယ္။ဒီအစည္းအေဝးမွာ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င္းဖိန္ နဲ႔ အေမရိကန္ ဒု-သမၼတ မိုက္ပင့္စ္ တို႔ၾကား အျပန္အလွန္ အျငင္းပြားမႈေတြေၾကာင့္ ေအပက္အဖြဲ႕ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ၿမဲ တရားဝင္ေၾကညာခ်က္ တစ္ရပ္ကိုေတာင္ သေဘာတူညီမႈ မရခဲ့ပါဘူး။

ဒီၾကားထဲမွာ ပါပူဝါနယူးဂီနီႏိုင္ငံအေပၚ စိတ္ဝင္စားမႈ ေလ်ာ့က်ေနခဲ့တဲ့ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ပါပူးဝါးနယူးဂီနီႏိုင္ငံမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကေန ေရနက္ပိုင္း အေျခစိုက္စခန္း တည္ေဆာက္ဖို႔ ရွိေနတဲ့ သတင္းေတြေၾကာင့္ ပစိဖိတ္ မဟာမိတ္ ဩစေၾတးလ်က စီစဥ္ေနတဲ့ ပါပူးဝါးနယူးဂီနီက မာႏုစ္ကြၽန္းေပၚမွာ ေရတပ္အေျခစိုက္စခန္းတစ္ခု တည္ေဆာက္မည့္ အစီအစဥ္ထဲ တက္သုတ္႐ိုက္ ပါဝင္လာခဲ့ပါတယ္။ဩစေၾတးလ် ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ စေကာ့ေမာရစ္ဆင္ က ပါပူးဝါးနယူးဂီနီ အစိုးရ၏ ေထာက္ခံမႈနဲ႔ မာႏုစ္ကြၽန္းေပၚမွာ အေျခစိုက္စခန္း တည္ေဆာက္ရန္ ၾသစေၾတးလွ်က ရန္ပုံေငြေပးမယ္လို႔ ႏိုဝင္ဘာ ၁ ရက္က ေၾကညာခဲ့ၿပီး မာႏုစ္ကြၽန္းဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းမွာ ဩစေၾတးလ်၊ ပါပူးဝါးနယူးဂီနီတို႔ႏွင့္အတူ အေမရိကန္တို႔ ပါဝင္လာခဲ့တာပါ။  

ယခုႏွစ္မွာ ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္ကို ေဒၚလာ ၁၇၅ ဘီလ်ံထိ အသုံးျပဳခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္က ၂၀၅၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ စစ္လက္နက္ အင္အား၊ စစ္ဖက္နည္းပညာကို အေမရိကန္ကို ရင္ေဘာင္တန္းႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီစကားကို ထပ္အတည္ျပဳေပးခဲ့တာက ႏိုဝင္ဘာ ၁၄ ရက္က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္၏ ႏွစ္ပတ္လည္ လႊတ္ေတာ္ အစီရင္ခံစာပါ။ဒီအစီရင္ခံစာမွာ အေမရိကန္ စီးပြားေရးႏွင့္ လုံၿခဳံေရး ဆန္းစစ္မႈ ေကာ္မရွင္၏ ေဖာ္ျပခ်က္၌ တ႐ုတ္၏ စစ္အင္အား၊ လက္နက္၊ ဆိုက္ဘာနည္းပညာႏွင့္ အာကာသကာကြယ္ေရး စြမ္းရည္မ်ားသည္ ႏွစ္ပိုင္းအတြင္း သိသိသာသာ တိုးတက္လာေၾကာင္း အတည္ျပဳ ေဖာ္ျပထားသလို စစ္အင္အား ယခင္ကထက္ တိုးတက္လာေနတာကို အေမရိကန္ဘက္က သတိထားေနပါတယ္။

လက္ရွိမွာ J -20 လို ကိုယ္ေပ်ာက္ တိုက္ေလယာဥ္ နည္းပညာေတြနဲ႔ ဒ႐ုန္းယာဥ္ေတြ၊ ေလယာဥ္တင္ သေဘာေတၤြ၊ ဇီဝနည္းပညာေတြေၾကာင့္ တ႐ုတ္ရဲ႕ ႏွစ္ ၃၀ ေမွ်ာ္လင့္မႈကို အေမရိကန္နဲ႔ ဂ်ပန္ အပါအဝင္ အာရွတလႊားက စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနတာပါ။လာမယ့္ ႏွစ္ ၃၀ အတြင္း တ႐ုတ္သမၼတရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို တ႐ုတ္စစ္ဘက္ပညာရွင္ေတြ ဘယ္ေလာက္ထိ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မလဲဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလိုအေျခအေန ရႈပ္ေထြးေနခ်ိန္မွာ အေမရိကန္နဲ႔ န်ဴကလီးယားလက္နက္ ဖ်က္သိမ္းဖို႔ ၊ လက္နက္ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ေဆြးေႏြးေနတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္ကေန အဆင့္ျမင့္ နည္းပညာ နည္းဗ်ဴဟာ လက္နက္သစ္တစ္မ်ိဳးကို ေအာင္ျမင္စြာ စမ္းသပ္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ သတင္းေတြ တက္လာခဲ့ပါတယ္။

တစ္ႏွစ္အတြင္း လက္နက္စမ္းသပ္မႈတစ္ခု အေၾကာင္းကို ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရဘက္က တရားဝင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာတဲ့အတြက္ အေမရိကန္နဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲက သိပ္အလုပ္မျဖစ္ဘူးဆိုတာကို ျပေနသလိုပါဘဲ။အေမရိကန္နဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ရာမွာ ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္မွာ န်ဴကလီးယား ျဖဳတ္သိမ္းေရးကို သေဘာတူခဲ့ေပမယ့္ အေသးစိတ္အခ်က္ေတြ မပါေသးတဲ့အတြက္ ဒီလို လက္နက္အသစ္အဆန္းေတြ ထုတ္လုပ္မႈကို တားျမစ္တဲ့ထဲ ပါ/မပါ မေသခ်ာခဲ့ေပမယ့္ ဒီလက္နက္အသစ္အဆန္းက သမာ႐ိုးက်လား၊ ဗ်ဴဟာေျမာက္လားဆိုတာ အေမရိကန္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားဘက္က မသိေသးပါဘူး။

ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က စစ္လက္နက္အသစ္ေတြ ထုတ္လုပ္ၿပီး ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြကို သတိေပးတာတင္ မကပါဘူူး။သံတမန္ေရးရာအရလည္း ဒီရက္အတြင္းမွာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို ဒုတိယကမာၻစစ္ႏွင့္ အျခားေသာ အာရွ-ပစိဖိတ္ စစ္ပြဲမ်ားအတြင္း ကိုရီးယားျပည္သူမ်ားအား အတင္းအက်ပ္ အလုပ္်စခိုင္းျခင္းႏွင့္ စစ္မႈထမ္းခိုင္းျခင္းအတြက္ လုံေလာက္ေသာ နစ္နာေၾကးေပးဖို႔ ေတာင္ကိုရီးယားေရာက္ ေျမာက္ကိုရီးယား ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕က ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။

လက္ရွိမွာ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ဂ်ပန္ၾကား ဒုတိယကမာၻစစ္ ကာလအတြင္းက ဂ်ပန္ကုမၸဏီက ေတာင္ကိုရီးယား အလုပ္သမား ေလးဦးအေပၚ ခိုင္းေစခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတာင္ကိုရီးယား တရား႐ုံး ဆုံးျဖတ္ခ်က္အေပၚ အျငင္းပြားမႈေတြ ျဖစ္ေနတာပါ။ယခု ေျမာက္ကိုရီးယား ပါဝင္လာတဲ့အတြက္ အေမရိကန္နဲ႔ ဂ်ပန္က လိုခ်င္ေနတဲ့ ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္ န်ဴလက္နက္ ကင္းစင္ေရးမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားက ဒါ့ကို ထည့္သြင္းကစားလာဖို႔ မ်ားေနပါတယ္။

အာရွအေရွ႕ဖ်ားမွာ ဒီလို တင္းမာမႈေတြ ရွိေနသလို အာရွ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းျဖစ္တဲ့ အစၥေရးမွာလည္း အစၥေရး အစိုးရက ဟားမတ္စ္အဖြဲ႕ၾကား  အပစ္ရပ္ သေဘာတူညီမႈ ယူလိုက္လို႔ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ႏုတ္ထြက္တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဂါဇာကမ္းေျမာင္မွာ ဟားမတ္စ္နဲ႔ အစၥေရးတို႔ တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ေနခ်ိန္မွာ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ ၾကားဝင္ျဖန္ေျဖမႈနဲ႔ အဂၤါေန႔မွာ ယာယီ အပစ္ရပ္ သေဘာတူညီခ်က္ကို ရယူခဲ့တာပါ။

ဂါဇာကမ္းေျမာင္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းအတြင္း ပါလက္စတိုင္း ဖက္ျခမ္းကေန ဒုံးက်ည္ေတြ ေျမာက္ျမားစြာနဲ႔ အစၥေရးဖက္ကို လွမ္းပစ္ခတ္ခဲ့သလို အစၥေရးကလည္း တန္ျပန္ၿပီး  ေလေၾကာင္းစီးနင္းမႈေတြ ဆင္ႏႊဲခဲ့ရာကေန  တိုက္ပြဲေတြ အရွိန္ျမင့္ျဖစ္ပြားေနခဲ့တာပါ။

ဒီလိုျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ယခုလို သေဘာတူညီခ်က္ ရယူခဲ့တာဟာ အၾကမ္းဖက္မႈကို အညံ့ခံလိုက္ျခင္းပဲလို႔ လိုင္ဘာမန္း က ေျပာဆိုၿပီး အစၥေရး ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ရာထူးကေန ႏုတ္ထြက္ေၾကာင္း ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ ေၾက ညာခဲ့ပါတယ္။ ဒါတင္မကပါဘူး။အစၥေရး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနတန္ယာဟု ရဲ႕ ၫြန႔္ေပါင္းအဖြဲ႕ကေန သူ႔ပါတီလည္း ႏုတ္ထြက္ေၾကာင္းပါ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ေ႐ြးေကာက္ပြဲ လုပ္ေပးဖို႔ပါ ေဆာ္ၾသခဲ့ပါတယ္။ဒီလို လူေရာ ပါတီပါ ႏုတ္ထြက္ခဲ့တဲ့အတြက္ အစၥေရး အစိုးရအတြက္ ဖ႐ိုဖရဲအေျခအေန ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သလို ၂၀၁၉ မွ က်င္းပမယ့္ အစၥေရး ေ႐ြးေကာက္ပြဲကိုပါ ေစာေစာက်င္းပရဖို႔ ျဖစ္လာပါတယ္။

အစၥလာမၼစ္ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕ ဟားမတ္စ္ကေတာ့ ဒီလို ယာယီ အပစ္ရပ္ သေဘာတူညီခ်က္ ရယူခဲ့တာကေန အစၥေရး ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ႏုတ္ထြက္မႈ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့အတြက္ သူတို႔အတြက္ ေအာင္ပြဲလို႔ ေျပာခဲ့ပါ တယ္။ဘယ္ေတာ့မွ မၿငိမ္းခ်မ္းခဲ့တဲ့ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသအတြက္ ယခု ယာယီ အပစ္ရပ္ သေဘာတူညီခ်က္က ဘယ္ေလာက္ထိ တည္တံ့မလဲဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္သလို ဒီျဖစ္ရပ္ကေန အစၥေရးမွာ သေဘာထားတင္းမာတဲ့ ပါတီေတြ အင္အားေကာင္းလာၿပီး အစိုးရဖြဲ႕လာႏိုင္တဲ့အထိ ျဖစ္လာမလားဆိုတာ ေစာင္ၾကည့္ရဖြယ္ ရွိေနပါတယ္။

အဆိုပါ စစ္ေရးေနာက္ခံ သတင္းေတြက ယခုတစ္ပတ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ စစ္ေနာက္ခံ သတင္းေတြျဖစ္တဲ့ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ရွိ အိုင္အက္စ္တို႔၏ ေနာက္ဆုံးေျခကုပ္စခန္းကို လပိုင္းအတြင္း သိမ္းပိုက္ႏိုင္မည္ဟု အေမရိကန္ အစိုးရက ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ သတင္း၊ အတၱလႏၲိတ္သမုဒၵရာထဲ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္က ေပ်ာက္ဆုံးသြားတဲ့ အာဂ်င္တီးနား ေရငုပ္သေဘၤာ ARA San Juan ရဲ႕ အ ပ်က္အစီးေတြကို သမုဒၵရာေရျပင္ေအာက္ မီတာ ၈၀၀ မွာ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ သတင္း၊ အီရတ္ႏွင့္ နယ္စပ္အနီး ဆီးရီးယားႏိုင္ငံထဲက အိုင္အက္စ္ စစ္ေသြးႂကြအဖြဲ႕ ေနာက္ဆုံးေျခကုပ္ယူရာ ေဒသသို႔ အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ ေသာ ၫြန႔္ေပါင္းအဖြဲ႕က ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္ခဲ့လို႔ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ကေလးငယ္ အပါအဝင္ လူ ၄၀ ထက္ မနည္း ေသဆုံးခဲ့တဲ့ သတင္း၊ အေမရိကန္ သမၼတနဲ႔ န်ဴကလီးယားလက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး ေဆြးေႏြးရန္ ဆႏၵရွိတယ္လို႔ ႐ုရွား သမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္ က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလိုက္တဲ့ သတင္း ၊ အနာဂတ္မွာ ဥေရာပစစ္တပ္ ထြက္ေပၚလာေရးကို ဂ်ာမနီ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အိန္ဂ် လာမာကဲလ္ က ဥေရာပပါလီမန္မွာ တိုက္တြန္းခဲ့တဲ့ သတင္းေတြထဲ ခ်ိတ္ဆက္မႈ ရွိေနလို သတိထားမိသူေတြအတြက္ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းေနတာေတာ့ အမွန္ပါဘဲ။

ထရန႔္ ကို ေခါင္းခဲေစတဲ့ CNN နဲ႔ လက္တင္အေမရိက ေ႐ႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်သူ။

ယခုတစ္ပတ္ အေမရိကန္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေတြထဲ ထရန႔္ အတြက္ ေခါင္းခဲေစမယ့္ သတင္းအခ်ိဳ႕ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ဒီသတင္းေတြထဲမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္က အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းဝက္  ေ႐ြးေကာက္ပြဲအေပၚ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ထရန႔္ နဲ႔ ေဒါသတႀကီး အျပန္အလွန္ ေျပာဆိုခဲ့တဲ့CNN ႏိုင္ငံေရး သတင္းေထာက္ ဂ်င္မ္အေကာ့စတာ ကို အိမ္ျဖဴေတာ္ဝင္ခြင့္ ပိတ္ပင္ၿပီးေနာက္မွာ CNN က ထရန႔္ ကို တရားစြဲခဲ့ပါတယ္။

ဒီလို တရားစြဲတဲ့ ကိစၥမွာ အိမ္ျဖဴေတာ္က ဝင္ခြင့္ပိတ္တာကို ျပန္ခြင့္ျပဳဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့တာပါ။ CNN ႏိုင္ငံေရး သတင္းေထာက္ဂ်င္မ္အေကာ့စတာကထရန႔္ကို ေမးေနတာကေန ေမးခြန္းၿပီးလို႔ ေနာက္အလွည့္က် သ တင္းေထာက္တစ္ဦးကို မိုက္ကမ္းေပးဖို႔ ပ်က္ကြက္တဲ့ အတြက္ မိုက္ခ႐ိုဖုန္းကို ရယူရန္ ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ အိမ္ျဖဴ ေတာ္အလုပ္သင္တစ္ဦးကို တိုက္ခိုက္ခဲ့တယ္ဆိုၿပီး အိမ္ျဖဴေတာ္က သတင္းယူခြင့္ကတ္ကို ႐ုပ္သိမ္းခဲ့တာပါ။
    
CNN က သူ႔သတင္းေထာက္ကို အိမ္ျဖဴေတာ္က သတင္းယူခြင့္ကတ္ကို ႐ုပ္သိမ္းခဲ့တာမွာ အေျခခံဥပေဒ ပထမျပင္ဆင္ခ်က္ အခြင့္အေရးမ်ားကို ခ်ိဳးေဖာက္ရာက်တယ္ဆိုၿပီး အိမ္ျဖဴေတာ္ သတင္းရယူခြင့္ ကတ္ကို သတင္းေထာက္ အေကာ့စတာ ထံ ျပန္ေပးရန္ အမိန႔္တစ္ရပ္ ထုတ္ျပန္ေရးအတြက္ တရား႐ုံးကို ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ဒီလို တရားစြဲမႈေတြ ျဖစ္လာတဲ့အတြက္ ဝါရွင္တန္ဒီစီ တရား႐ုံးက လုံၿခဳံေရးဌာနက ပယ္ဖ်က္ခဲ့တဲ့ CNN ႏိုင္ငံေရး သတင္းေထာက္ ဂ်င္မ္အေကာ့စတာ ရဲ႕ အိမ္ျဖဴေတာ္ဝင္ခြင့္ ပိတ္ထားမႈကို ပယ္ဖ်က္ၿပီး ဝင္ေရာက္ခြင့္ကတ္ ျပန္ေပးဖို႔  အိမ္ျဖဴေတာ္အား ၫႊန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဒါဟာ ထရန႔္ အတြက္ ရႈံးနိမ့္ျခင္းျဖစ္ၿပီး မီဒီယာဘက္က ထရန႔္ အေပၚ အႏိုင္ရျခင္းလည္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ ထရန႔္ အတြက္ နာလိုခံခက္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။တရား႐ုံး၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ထရန႔္ က ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီး သတင္းေထာက္ေတြ မယဥ္ေက်းရင္ ေနာင္ျပဳလုပ္မယ့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲေတြကေန ေက်ာခိုင္းထြက္ခြာမယ္လို႔ ေျပာတဲ့အထိ ေဒၚနယ္ထရန႔္ က ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီလိုေျပာတဲ့အတြက္ ေနာင္သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ထရန႔္ နဲ႔ မီဒီယာေတြ ဘယ္လိုျဖစ္လာမလဲဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရဖို႔ ရွိေနသလို ထရန႔္ အေနနဲ႔ သူ႔ကို စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစခဲ့တဲ့ CNN သတင္းဌာနကို ဘယ္လိုတုံ႔ျပန္ဦးမလဲဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ထရန႔္ အတြက္ ေနာက္ထပ္ေခါင္းခဲရမယ့္ ကိစၥတစ္ခုလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ဒါက လက္တင္အေမရိက ႏိုင္ငံေတြကေန အေမရိကန္ကို ဦးတည္လာတဲ့ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းသူေတြ ကိစၥပါဘဲ။
နယ္ျခားတပ္ဖြဲ႕ေတြကို လက္တင္အေမရိက ႏိုင္ငံေတြက သူေတြ နယ္စပ္နား ကပ္လာလို႔ အၾကမ္းဖက္လာရင္ ေသနတ္ၾကည့္ထားဖို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။အခု လက္တင္အေမရိက ေ႐ႊ႕ေျပာင္းလူအုပ္ႀကီးက ႏိုဝင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ မကၠဆီကို - အေမရိကန္ နယ္စပ္နားကို ကပ္လာခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုမေရာက္ခင္မွာ ထရန႔္ က အေမရိကန္ စ္တပ္ကို နယ္ျခားေစာင့္တပ္ေတြ အားျဖည့္ဖို႔အတြက္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အေမရိကန္ စစ္တပ္ကို ျဖန႔္ၾကက္ခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ဆီ ဦးတည္လာတဲ့ လက္တင္အေမရိက ႏိုင္ငံေတြကလာတဲ့ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းသူ ၈၀ဝ နီးပါးဟာ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ ဆန္ဒီယာဂိုၿမိဳ႕နဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္မွာရွိတဲ့ မကၠဆီကိုက တီဂ်ယာနာၿမိဳ႕ကို ဘတ္စ္ကား ၂၂ စီးနဲ႔ ေရာက္ရွိလာတဲ့အတြက္ အေမရိကန္ဖက္မွာ နယ္စပ္တံတိုင္းကို ပိုမိုေတာင့္တင္းေအာင္ အလုပ္သမားေတြဟာ အားျဖည့္လုပ္ကိုင္ေနရတာေတြ ရွိလာပါတယ္။လက္ရွိမွာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္လာတဲ့သူေတြနဲ႔ မၾကာခင္ရက္ပိုင္းအတြင္းက ေရာက္လာတဲ့သူေတြနဲ႔ေပါင္းရင္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်သူ အေရအတြက္က ငါးေထာင္နီးပါး ရွိလာႏိုင္တဲ့အတြက္ ေနာက္ထပ္လာသူေတြသာ ထပ္ေပါင္းမိရင္ အေမရိကန္ စစ္တပ္အတြက္ ထိန္းရခက္တဲ့ အေျခအေန ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့အျပင္ ထရန႔္ အတြက္ ေျပာခဲ့တဲ့ စကားအတိုင္း က်င့္သုံးခဲ့ရင္ အေမရိကန္အတြက္ သူေတာက္ေလွ်ာက္ကာကြယ္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ ျပန္ခ်နင္းရတာေတြ ရွိလာႏိုင္လို႔ ေထာက္ကြက္ ႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အေျခအေနပါ။

ေနာက္ရက္ေတြမွာ နယ္စပ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ဖို႔ ႀကိဳးစားမယ့္သူေတြကို အေမရိကန္ဘက္က ဘယ္လိုတုံ ျပန္မလဲ ၊ဘယ္လိုတားဆီးမလဲ ဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဆိုပါ ထရန႔္ နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေတြက ႏိုင္ငံတကာမွာျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ သတင္းေတြျဖစ္တဲ့ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမွာ ေလာင္စာဆီေဈးႏႈန္းေတြ ႀကီးျမင့္လို႔ လူေပါင္း သုံးသိန္းခန႔္ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္း ဆႏၵျပတဲ့ သတင္း၊ ဩစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ ဒါဝင္ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္လာတဲ့ ဂ်ပန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇိုအာေဘး က စစ္ေျမျပင္ အထိမ္းအမွတ္ အစဥ္အလာပြဲ အခမ္းအနားမွာ လြမ္းသူ႔ပန္းေခြမ်ား ခ်ခဲ့ၾကတဲ့ သတင္း၊ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒကို ျဖဳတ္ခ်ခဲ့တဲ့ ‘ကတၱီပါ ေတာ္လွန္ေရး’ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔မွာ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ျပည္သူမ်ားက ခ်က္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အန္ဒရီဘာဘစ္ ကို ရာထူးမွ ႏုတ္ထြက္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့တဲ့ သတင္း၊ ဥေရာပသမဂၢကေန  ၿဗိတိန္ထြက္ခြာဖို႔ သေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းရရွိၿပီလို႔ ၿဗိတိန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ထရီဆာ ေမ က ေၾကညာလိုက္တဲ့ သတင္း၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္ မာဟင္ဒါရာဂ်ာပက္ဆာ ကို အယုံအၾကည္မရွိေၾကာင္း သီရိလကၤာ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားက မဲခြဲဆုံးျဖတ္ခဲ့တဲ့ သတင္း၊ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ဒါဇင္မ်ားစြာဟာ မေလးရွား လႊတ္ေတာ္အျပင္ဖက္မွာ လာေရာက္စု႐ုံးၾကၿပီး ကေလးသူငယ္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း အဆုံးသတ္ေရးအတြက္ တရားဝင္ စာတင္ခဲ့ၾကတဲ့ သတင္း၊ လန္ဒန္ၿမိဳ႕လယ္ သိမ္းျမစ္ေပၚ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ တံတားငါးစင္းကို ပိတ္ဆို႔ဆႏၵျပခဲ့တဲ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္သမားမ်ားထဲက လူ ၇၀ ေက်ာ္ကို ၿဗိတိန္ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဖမ္းဆီးခဲ့တဲ့ သတင္း၊ ဘာသာေရး တားျမစ္ခ်က္ကို ကန႔္ကြက္တဲ့အေနနဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား အမ်ိဳးသမီးမ်ားက သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဝတ္႐ုံမ်ား ေျပာင္းျပန္လွန္ဝတ္ထားတဲ့ ဓာတ္ပုံမ်ားကို လူမႈကြန္ရက္မွာ ေဖာ္ျပၿပီး ဆႏၵျပခဲ့တဲ့ စတဲ့ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ သတင္းေတြထဲ ထူးထူးျခားျခား သတိျပဳမိေစတဲ့ သတင္းေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

တေက်ာ့ျပန္ ပန္ကန္ျပားပ်ံ ဇာတ္လမ္းနဲ႔ ေမ်ာက္ဆိုး။

သတင္းထူး သတင္းဆန္းေတြ ၾကားထဲမွာ သတိျပဳစရာ သတင္းေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ဒီထဲမွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ ေနာ္တမ္ဟမ္ရႈိင္းယားမွာ မီးသတိေပး တပ္လွန႔္သံကို လိုက္လံတုပ ေအာ္ျမည္တတ္တဲ့ ၾကက္တူေ႐ြးတစ္ေကာင္ေၾကာင့္ မီးသတ္သမားေတြ ဒုကၡမ်ားခဲ့ရတဲ့ သတင္း၊ ေရွးအက်ဆုံး ေဝါ့ဒစၥေနကာတြန္း ႐ုပ္ရွင္ခုနစ္ကားမွာ ပါဝင္ၿပီး ေပ်ာက္ဆုံးေနတဲ့ Oswald the Lucky Rabbit ကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ ျပန္ေတြ႕ခဲ့တဲ့ သတင္း၊ အိႏၵိယ အရပ္ဘက္ ေလေၾကာင္းဝန္ႀကီးဌာနက ေတာင္းဆိုခဲ့လို႔ အရက္ေသာက္သုံးျခင္း တိုင္းတာစစ္ေဆးရာတြင္ မေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ Air India ေလေၾကာင္းလိုင္း ေလေၾကာင္းပ်ံသန္းမႈမ်ားဆိုင္ရာ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ရာထူးမွ ႏုတ္ထြက္ရတဲ့ သတင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား ဆူမားၾတားကြၽန္းေပၚက စိုက္ပ်ိဳးေရးၿခံထဲမွာ ရွားပါးတဲ့ အလြန္ႀကီးမားတဲ့ လူေသေကာင္ ပန္းပြင့္ Corpse Flower ပြင့္ေနတဲ့ သတင္းေတြက အမ်ားသူငွာ စိတ္ဝင္တစားရွိခဲ့တဲ့ သတင္းေတြပါဘဲ။

ဒီသတင္းေတြထက္ပိုၿပီး စိတ္ဝင္စားစရာ သတင္းႏွစ္ပုဒ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။တစ္ခုက သိပၸံပညာရွင္ေတြ လက္စြဲ ပန္းကန္ျပားပ်ံ ေတြ႕တဲ့ သတင္းေတြပါဘဲ။

ထုံးစံအတိုင္း သိပၸံနယ္လြန္ UFO လို႔ ေခၚတဲ့ အမ်ိးအမည္မသိ ယာဥ္ေတြ ေတြ႕ရင္ အမ်ားစုက ၿဗိတိန္နဲ႔ အေမရိကန္ အနီးတစ္ဝိုက္မွာ ဆိုသလိုပါဘဲ အခုလည္း ဂရိတ္ၿဗိတိန္လို႔ ေခၚတဲ့ ၿဗိတိန္ကြၽန္းစုထဲပါတဲ့ အိုင္ယာလန္မွာ ႏိုဝင္ဘာ ၉ ရက္က ပန္းကန္ျပားပ်ံ ဇာတ္လမ္းက တစ္ဖန္ျပန္စခဲ့ပါတယ္။

ကေနဒါႏိုင္ငံ မြန္ထရီရယ္ၿမိဳ႕ကေန လန္ဒန္ ဟီးသ႐ိုးေလဆိပ္ကို ပ်ံသန္းလာတဲ့ ေလယာဥ္ကို အလြန္ေတာက္ပတဲ့ အလင္းေရာင္တစ္ခုက  ေလယာဥ္၏ ေဘးဘက္တစ္ေလွ်ာက္ လိုက္ပါခဲ့လို႔ ၿဗိတိန္ေလေၾကာင္းလိုင္းမွ ေလယာဥ္မႉးတစ္ဦးက ႏိုဝင္ဘာ ၉ ရက္နံနက္ ၆ နာရီ ၄၇ မိနစ္မွာ ရွန္ႏြန္ ေလေၾကာင္းထိန္းခ်ဳပ္ေရးဌာနကို ဆက္သြယ္ၿပီး အိုင္ယာလန္ႏိုင္ငံ အေနာက္ေတာင္ဘက္ကမ္းလြန္မွာ စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနျခင္း ရွိ/မရွိ ေမးျမန္းခဲ့ရာကေန ပန္းကန္ျပားပ်ံ ဇာတ္လမ္းက တစ္ေက်ာ့ျပန္ စိတ္ဝင္စားခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ဒီေနရာကို ျဖတ္ပ်ံသန္းလာတဲ့ ဗာဂ်င္းေလေၾကာင္းလိုင္းက ေလယာဥ္မႉး ကေတာ့ ဒါဟာ ကမာၻ႔ေလထုထဲဝင္လာတဲ့ ဥကၠာခဲဘဲ ျဖစ္မယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုျဖစ္ရပ္ေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနတဲ့ ပညာရွင္အဖြဲ႕ကေတာ့ ဒါဟာ အာကာသထဲကေန တိုးဝင္လာတဲ့ ဖုန္မႈန႔္ ျဖစ္မယ္လို႔သာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီလို အမ်ိဳးအမည္မသိ ယာဥ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အေမရိကန္နဲ႔ ၿဗိတိန္ၾကား တူညီတဲ့အခ်က္က ဒီလိုကိစၥေတြကို မရွိႏိုင္ဘူးလို႔ ျငင္းဆိုၾကသလို ဒီလိုကိစၥေတြက အမ်ားျပည္သူ အထိတ္တလန႔္ျဖစ္ေစလို႔ ေပးမသိၾကတာေတြဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
တျခားယူဆခ်က္မွာေတာ့ လက္ရွိ အေမရိကန္ စစ္တပ္က စမ္းသပ္ေနတဲ့ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ယာဥ္ေတြအျဖစ္ ယူဆထားသလို အခ်ိဳ႕ အယူသည္းသူေတြကေတာ့ ဒါဟာ ကမာၻပ်က္ဖို႔ နီးလာတဲ့ တျခားကမာၻက သတိေပးတဲ့ သေကၤတအျဖစ္ ယူဆတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ႐ုရွားဘက္က စစ္ေရးဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားမႈေတြ ေပၚလာတိုင္း ဒီလို ပန္းကန္ျပားပ်ံ ဇာတ္လမ္းေပၚတတ္တာ သတိထားစရာပါဘဲ။

ဒီ ပန္းကန္ျပားပ်ံ ဇာတ္လမ္းက အိႏၵိယက ရက္စက္စြာရန္မူတဲ့ ေမ်ာက္တစ္ေကာင္ သတင္းေၾကာင့္ စိတ္ဝင္စားမႈ ယုတ္ေလ်ာ့ခဲ့တာ အမွန္ပါဘဲ။

အိႏၵိယႏိုင္ငံ အဂၢရာၿမိဳ႕မွာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ၁၂ ရက္သား အ႐ြယ္သာ ရွိေသးသည့္ ကေလးကို ႏို႔တိုက္ေနစဥ္ ေမ်ာက္တစ္ေကာင္က အိမ္ထဲထိ ဝင္လာၿပီး မိခင္ကို ကိုက္ခဲကုတ္ျခစ္ကာ ကေလးငယ္ကို လုယူေျပးခဲ့ပါတယ္။မိခင္ေအာ္သံေၾကာင့္  အိမ္နီးခ်င္းေတြက ေမ်ာက္ကို ဝိုင္းလိုက္ၾကၿပီး ခဲေတြနဲ႔ ဝိုင္းပစ္ေပါက္တဲ့အခါမွ ေမ်ာက္က ကိုက္ခဲထားတဲ့ ကေလးကို ေခါင္မိုးေပၚတင္ၿပီး ထြက္ေျပးခဲ့ပါတယ္။

ကေလးကေတာ့ ေမ်ာက္ကိုက္ခဲခံရ ဒဏ္ရာက ျပင္းထန္လြန္းလို႔ ေဆး႐ုံပို႔ခဲ့ေပမယ့္ ေသဆုံးခဲ့ပါ တယ္။အိႏၵိယ ေျမာက္ပိုင္း ကမာၻေက်ာ္ တာ့ဂ်္မဟာ ဂူသခ်ႋဳင္းႀကီး ရွိေနတဲ့ အဂၢရာၿမိဳ႕မွာ ေမ်ာက္ေတြ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ေပါက္ဖြားေနသလို အိႏၵိယမွာ ေမ်ာက္သတၱဝါက ဘာသာေရးအရ ထိပါးခ်င္း ကင္းလြတ္ခြင့္ရေနတဲ့အတြက္ ေမ်ာက္နဲ႔ လူ ျပႆနာက မၾကာခဏဆိုသလို ျဖစ္ေနတာပါ။

တာ့ဂ်္မဟာကို လာတဲ့ ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ေတြကို တိုက္ခိုက္တာေတြ။ေဒသခံေတြကို ေသတဲ့အထိ တိုက္ခိုက္တာေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ ေမ်ာက္ေပါက္ဖြားမႈက အိႏၵိယအတြက္ ဘာသာေရးနဲ႔ ယွက္ႏြယ္ေနတဲ့ ထိန္းခ်ဳပ္ရခက္တဲ့ ျပႆနာပါ။အိႏၵိယရဲ႕ ေမ်ာက္ျပႆနာက ေဒသခံေတြ ေတာင္းဆိုသလို သတ္ျဖတ္ အမဲလိုက္ခြင့္ရတာေတြ ျဖစ္လာမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ေနာက္ထပ္ ဒီလို အျဖစ္ဆိုးစရာေတြ ထပ္ျဖစ္လာဦးမလားဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဆိုပါသတင္းေတြက ယခုတစ္ပတ္ထဲျဖစ္ခဲ့တဲ့ မူခင္းေနာက္ခံ သတင္းေတြျဖစ္တဲ့ အီသီယိုးပီးယားႏိုင္ငံ၏ ဒုတိယေထာက္လွမ္းေရးမႉး အႀကီးအကဲေဟာင္းကို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈႏွင့္ လာဘ္စားမႈနဲ႔ ဖမ္းဆီးလိုက္တဲ့ သတင္း၊ ပနားမားႏိုင္ငံကေန နယူးဇီလန္ကို တင္ပို႔တဲ့ ငွက္ေပ်ာသီး ကြန္တိန္နာထဲကေန ကန္ေဒၚလာ ၂၅ သန္းခန႔္ တန္ဖိုးရွိတဲ့ ကိုကင္း ၁၉၀ ကီလိုဂရမ္ကို ဖမ္းဆီးရမိတဲ့ သတင္း၊ ကုလသမဂၢ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ တရား႐ုံးက တစ္ခ်ိန္က ကေမာၻဒီးယားရဲ႕ ခမာထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ ႏုအြန္ခ်ီအာ (အသက္ ၉၂ ႏွစ္) နဲ႔ သမၼတေဟာင္း ခီယိုဆမ္ဖန္ (အသက္ ၈၇ ႏွစ္) တို႔ကို လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ သတင္း၊ ေဆာ္ဒီေကာင္စစ္ဝန္႐ုံးအတြင္းမွာ သတင္းေထာက္ ခါရႈိဂ်ီ ကို သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ ေဆာ္ဒီတာဝန္ရွိသူ ငါးဦးကို ေသဒဏ္ေပးဖို႔ ေဆာ္ဒီအစိုးရက လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ သတင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ မူးယစ္ေမွာင္ခိုဂိုဏ္းတစ္ခုကို စီးနင္းရွာေဖြ ဖမ္းဆီးတဲ့ စစ္ဆင္ေရးတစ္ခုမွာ မူးယစ္ေဆးဝါး သုံးစြဲေရာင္းခ်သူ ၁၁ ဦးနဲ႔ ကိုကင္း ကီလိုဂရမ္ ၆၅၀ တို႔ကို စပိန္ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဖမ္းဆီးရမိခဲ့တဲ့ သတင္းေတြလို  စိတ္ဝင္စားစရာ သတင္းေတြလည္း ျဖစ္ပြားခဲ့တယ္ဆိုတာ တင္ျပရင္း ယခုတစ္ပတ္ သတင္းသုံးသပ္ခ်က္ကို ဒီမွာဘဲ ရပ္နားလိုက္ခ်င္ပါတယ္။

မင္းထက္
ႏိုဝင္ဘာ - ၁၉