【 အလှအပနှင့်ကျန်းမာရေး 】သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းများခြင်း(Hyperthyroidism )

သိုင်းရွိုက်ဂလင်း (Thyroid Gland)ဆိုတာကတော့ လည်ပင်းအရှေ့မှာရှိပြီး  သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်း (Thyroid Hormone)ထုတ်လုပ်ပေးတဲ့ လိပ်ပြာပုံသဏ္ဌာန် အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။

သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းကတော့ခန္ဓာကိုယ် အပူချိန်၊သွေးဖိအား၊နှလုံးခုန်နှုန်း စတဲ့ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်တွေကို ထိန်းချုပ်ပေးတဲ့ဟော်မုန်းအမျိုးအစားဖြစ်ပါတယ်။

သွေးထဲမှာရှိတဲ့ သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းပမာဏဟာ ပုံမှန်ထက်ပိုများနေမယ်ဆိုရင်တော့ သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းများသော  ရောဂါဖြစ်စေပါတယ်။

ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့

• နှလုံးခုန်နှုန်းမြန်ခြင်း၊ရင်တုန်ခြင်း

• လက်တုန်ခြင်း

• ကိုယ်အလေးချိန်ကျဆင်းခြင်း

• အစားစားချင်စိတ်များခြင်း၊အလွန်အမင်းစားသောက်ခြင်း

• ရာသီဥတုပူသောဒဏ်ကိုခံနိုင်ရည်မရှိခြင်

• အလွန်အမင်းချွေးထွက်ခြင်း

• လက်ဖဝါးပူနွေးစိုစွတ်ခြင်း

• ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ကြွက်သားများအားနည်းခြင်း

• အမျိုးသမီးများတွင်ဓမ္မတာမမှန်ခြင်း

• စိတ်တိုလွယ်၊ဒေါသထွက်လွယ်ခြင်း

• ဝမ်းမကြာခဏသွားခြင်း

• ပုံမှန်ထက်ပို၍မျက်လုံးပြူးလာခြင်း

• လည်ပင်းကြီးခြင်း

(လည်ပင်းရှိသိုင်းရွိုက်အရွယ်အစားကြီးလာပါက အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကိုဖိခြင်းကြောင့် အသက်ရှူရ ခက်ခဲခြင်း၊အစာပြွန်ကိုဖိခြင်းကြောင့် အစာမျိုရခက်ခဲခြင်း) စတဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေကို ခံစားရနိုင်ပါတယ်။

သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းများသောရောဂါကိုစစ်ဆေးဖို့အတွက်

• ရောဂါရာဇဝင်မေးမြန်းခြင်း၊စမ်းသပ်စစ်ဆေးခြင်းများအပြင်

• သွေးတွင်းသိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းပမာဏတိုင်းတာခြင်း

• သိုင်းရွိုက်ဂလင်းကို အာထရာဆောင်းရိုက်ခြင်း

• ရေဒီယိုအိုင်အိုဒင်းသိုင်းရွိုက် (Radioiodine Scan)စစ်ဆေးခြင်း စတဲ့နည်းလမ်းတွေနဲ့စစ်ဆေးနိုင်ပါတယ်။

သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းများတဲ့ရောဂါကိုဘယ်လိုကုသမလဲ?

သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းများခြင်းကို

• ဆေးဝါးများဖြင့်ကုသခြင်း

• ရေဒီယိုအိုင်အိုဒင်း( Radioiodine)ဖြင့်ကုသခြင်း

• ခွဲစိတ်ကုသခြင်း စတဲ့နည်းလမ်းတွေနဲ့ကုသနိုင်ပါတယ်။

သိုင်းရွိုင်ဟော်မုန်းများသောရောဂါကိုမကုသဘဲထားပါက

• နှလုံးခုန်နှုန်းမမှန်ခြင်း၊နှလုံးအားနည်းခြင်း

• လေဖြတ်ခြင်း

• အရိုးပွခြင်း

• မျက်စိအမြင်အာရုံထိခိုက်ခြင်း စတဲ့နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေခံစားရနိုင်ပါတယ်။

အရေးကြီးတဲ့အချက်ကတော့ သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းဟာများလွန်းလျှင်လည်းရောဂါဖြစ်စေနိုင်သလို နည်းလွန်းလျှင်လည်းရောဂါဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ဒါကြောင့် သိုင်းရွိုက်ရောဂါရှိသူတွေအနေနဲ့ မိမိရဲ့သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းပမာဏကို ပုံမှန်အတွင်းရှိစေဖို့ ဆေးပုံမှန်သောက်ပြီး၊ဟော်မုန်းဆရာဝန်နဲ့‌‌ပုံမှန်စစ်ဆေးကုသမှုခံယူ ဖို့လိုပါတယ်။

 

Dr.Phyu

 

Photo credit- Houston Sinus Surgery