【တစ်ပတ်အတွင်းနိုင်ငံတကာသတင်းသုံးသပ်ချက် 】နျူကလီးယားစစ်ဖြစ်မဖြစ် သိရတော့မယ့်အချိန်

【တစ်ပတ်အတွင်းနိုင်ငံတကာသတင်းသုံးသပ်ချက် 】နျူကလီးယားစစ်ဖြစ်မဖြစ် သိရတော့မယ့်အချိန်  

ယခုတစ်ပတ်နိုင်ငံတကာသတင်းတွေက အချိန်နှင့်အမျှ ပြောင်းလဲမှုတွေ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်မှာ ဗြိ တိန်ဘုရင်မကြီး အဲလိဇဘက်-၂ ရဲ့ ဈာပနအခမ်းအနားကျင်းပခဲ့သလို ကုလအထွေထွေညီလာခံကိုလည်း ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ ရုရှားသိမ်းယူထားတဲ့ ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်း ဒေသတွေမှာ ရုရှားနဲ့ ပူးပေါင်းဖို့ ဆန္ဒခံယူပွဲတွေ တက်သုတ် ရိုက်ကျင်းပနေသလို သြစတြေးလျ ဌာနေတိုင်းရင်းသားတွေ ဗြိတိန်ဘုရင်စနစ်ကို ဆန့် ကျင်ဆန္ဒပြနေတာတွေ၊ အီရန်မှာ ဖမ်းဆီးထားတဲ့ အမျိုးသမီးသေဆုံးခဲ့လို့ နိုင်ငံအနှံ့ဆန္ဒပြမှုတွေ ဖြစ်နေတာ၊ အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် နဲ့ သားသမီး ၃ ဦးကို လိမ်လည်မှုနဲ့ နယူးယောက်ခ့် ပြည်နယ်ရှေ့နေချုပ်ရုံးက တရားစွဲ လိုက်တာ၊ US ဒုတိယသမ္မတ ဦးဆောင်မည့်အဖွဲ့ ဂျပန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားသို့ သွားရောက်ဖို့ရှိနေတာ၊ ဩစတြေးလျနဲ့ တရုတ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့တာ၊ အီတလီနိုင်ငံမှာပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနေပြီး ကနဦးရလဒ်တွေအရ အစွန်းရောက်လက်ယာဝါဒီတွေက အနိုင်ရမယ့် အလားအလာရှိနေတာ၊ မြို့တော် တီဟီရန် အပါအဝင် အီရန်နိုင်ငံတလွှားမြို့ပေါင်း ၁၃၃ မြို့မှာ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် အယာတိုလာ အလီခါ မေနီရဲ့ ရုပ်ပုံတွေကို မီးရှို့တာအပါအဝင် ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ ဆန္ဒပြနေကြတာစတဲ့ သတင်းတွေဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။  

ဒီလိုသတင်းတွေအပြင် သဘာ၀ဘေးဆိုင်ရာ သတင်းတွေလည်းရှိခဲ့ပါသေးတယ်။ လက်တင်အမေရိကမှာတိုက်ခက်နေတဲ့ ဟာရီကိန်းဖီအိုနာဟာ ဒိုမီနီကန်သမ္မတနိုင်ငံနဲ့ပွာတိုရီကိုနယ်မြေကို ဝင်တိုက်ခတ်အပြီး ကနေဒါအရှေ့ပိုင်းကိုပါ တိုက်ခတ်ခဲ့လို့ အနည်းဆုံး လူ၈ ဦးသေဆုံးပြီး ရေလွှမ်းမိုးပျက်စီးခဲ့တာ၊ ဂျပန်တောင်ပိုင်းကို တိုင်ဖွန်း နမ်မာဒိုဝင် ရောက်လာလို့ လူထောင်ပေါင်း များစွာ ရွေ့ပြောင်းပေးခဲ့ရတာ၊ ဖိလစ်ပိုင်မှာလည်း ဆူပါ တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းဖြစ်လာတဲ့  နာရူ ဝင်ရောက်တိုက်ခတ်မှာမို့ ဒေသခံတွေကို အမြန်ရွေ့ပြောင်းနေရတာခဲ့တာ။ မက္ကဆီကိုမှာ အင်အား၆ .၈ အဆင့်ရှိငလျင်လှုပ်ခတ်ခဲ့လို့ အပျက်အစီးများခဲ့တာစတဲ့ သတင်းတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ 

ဒါပေမယ့် ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ ထူးထူးခြားခြားစောင့်ကြည့်နေရတဲ့သတင်းကတော့ ရုရှားနဲ့ ကုလညီလာခံ သတင်းတွေပါဘဲ။ အထူးသဖြင့် ယူကရိန်းရဲ့ တန်ပြန်ထိုးစစ်ကြောင့် ရုရှားမှာ စစ်မှုထမ်းဆင့်ခေါ်မှုကြောင့် နိုင်ငံတွင်းကနေ ရုရှားနိုင်ငံသားတွေ အစုလိုက်အပြုံလိုက်ထွက်ပြေးကြတဲ့သတင်းက အံဩစရာကောင်းသလို ကုလညီလာခံမှာ ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နဲ့ တရုတ်ဘက်က ပြောခဲ့တဲ့ သတင်းတွေကလည်း ထူးထူးခြားခြားဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂ ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ ဘယ်လောက်ထိ ယုတ်လျော့သွားပြီလဲ

စက်တင်ဘာ ၁၉ ရက်မှာ စတင်ကျင်းပခဲ့တဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံဟာ ရုရှားအတွက် သီးသန် အပြစ်တင်ဖို့ ကျင်းပသလို လို့ဆိုရမှာပါဘဲ။ စစ်ပွဲတွေနဲ့ ကာလကြာရှည်နေတဲ့ နိုင်ငံတကာမီဒီယာတွေအတွက် နိုင်ငံတကာထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တွေ တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ ကုလညီလာခံဟာ အထူးစောင့်ကြည့်စရာဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီညီလာခံဟာ ကိုဗစ်စကတည်းက နှစ်နှစ်ကျော်အတွင်း ပထမဆုံး လူကိုယ်တိုင်တက်ရောက်ခဲ့ကြတဲ့ နိုင်ငံတကာ ပွဲ ဖြစ်သလို ထူးထူးခြားခြား ရုရှားကျူးကျော်မှုကို တွန်းလှန်နေရတဲ့ ယူကရိန်းသမ္မတကလွဲလို့ ဘယ်နိုင်ငံကိုမှ ဗီဒီယိုနဲ့ မိန့်ခွန်းပြောခွင့် မပြုခဲ့ပါဘူး။

ဒီလိုအခြေအနေကြောင့် ပိတ်ဆို့မှုချခံထားရတဲ့ ရုရှားသမ္မတပူတင်မိန့်ခွန်းပေးခွင့်မရခဲ့သလို ကုလညီလာခံလည်း တက်ရောက်ဖို့ အခွင့်မသာခဲ့ပါဘူး။ အမေရိကန်က တင်းတင်းမာမာကိုဘဲ  ရုရှားကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့ကို တောင် ပြည်ဝင်ခွင့်မပေးခဲ့လို့ ကုလက ကြားဝင်ခဲ့ရပါတယ်။ အချိန်နီးမှသာ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအဖွဲ့ ပြည် ဝင်ခွင့်ရခဲ့တာပါ။ ဒီလိုအကြောင်းတွေကြောင့် ယခုနှစ်ကုလအထွေထွေညီလာခံက ပြင်းထန်တဲ့ တင်းမာမှုတွေ ကြောင့် စိတ်ဝင်စားစရာ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ 

ကုအထွေထွေညီလာခံမှာ နိုင်ငံတွေ အစဉ်လိုက် မိန့်ခွန်းပြောခဲ့ရာမှာ စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက် အမေရိကန် သမ္မတက မိန့်ခွန်းပြောခဲ့ပါတယ်။ ဒီမိန့်ခွန်းမှာ  အမေရိကန်သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်က  “ရုရှားဟာ ကုလသမဂ္ဂအနှစ် သာရအယူအဆဖြစ်တဲ့ ပဋိညာဉ်ကို အရှက် သိက္ခာမဲ့စွာချိုးဖောက်တယ်။ နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ အိမ်နီးချင်းရဲ့ပိုင် နက် ကို သိမ်းပိုက်တာကို ပြတ်ပြတ်သားသား တားမြစ်ထားတာလောက် အရေးကြီးတာမရှိတော့ဘူး”လို့ ပြင်းပြင်းထန် ထန်ပြောခဲ့ပါတယ်။ မိနစ် ၃၀ ခန့်ကြာတဲ့ ဒီမိန့်ခွန်းမှာ ယူကရိန်းစစ်ဟာ ယူကရိန်း၏ နိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်ခွင့်၊ လူ မျိုးတမျိုးအဖြစ်ရပ်တည်ခွင့်ကို ပူတင်က အဆုံးသတ်ဖို့ဖြစ်ကြောင်းပြောခဲ့ပြီး ပူတင်ရဲ့ တာဝန်မဲ့ နျူကလီးယား ခြိမ်းခြောက်မှုကိုလည်း ရှုတ်ချခဲ့ပါတယ်။ ဘိုင်ဒင်က “နျူကလီးယားစစ် ဆိုတာ ဘယ်တော့မှ မအောင်နိုင်သလို ဘယ်တော့မှမတိုက်ရဘူး”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ နိုင်ငံများအနေနှင့် ယူကရိန်းတော်လှန်ရေးကို ထောက်ခံကြဖို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

စက်တင်ဘာ ၂၄ ရက်မှာ အလှည့်ကျပြောခဲ့တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးရဲ့ မိန့်ခွန်းမှာ‌တော့ ရုရှားနဲ့ ယူကရိန်း နှစ်ဘက်စလုံးကို စစ်ပွဲပိုမိုပြန့်နှံပြီးထိခိုက်အောင်မလုပ်ဖို့ နဲ့ သံတမန်ရေးအရဆွေးနွေး ဖြေရှင်းကြဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။  ဒီလိုပြောဆိုမှုကြောင့် နိုင်ငံတကာအနေနဲ့ ရုရှားအပေါ်ထောက်ခံမှု ရုတ်တရပ်ရပ်ဆိုင်းမှု အဖြစ် ရှုမြင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်မှုစခဲ့တဲ့ ဖေဖေါ်ဝါရီ ၂၄ နောက်ပိုင်း ကနေစရင် ခုနှစ်လအတွင်း ဒါဟာ ရုရှားကို ပထမဆုံး ပြောခြင်းလည်းဖြစ်နေခဲ့လို့ပါဘဲ။

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဝမ်ယိက ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေကိုဖြေရှင်းဖို့ မျှတပြီးလက်တွေ ကျတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုတွေလိုအပ်တယ်လို့ပြောခဲ့ပြီး ယူကရိန်းပြဿနာကိုငြိမ်းချမ်းစွာဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ ဘယ်လိုလုပ်ဆောင်မှုမျိုးကိုမဆိုတရုတ်အနေနဲ့ အားပေးထောက်ခံသွားမှာဖြစ်ပြီး၊ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက်ဆွေး နွေးပြောဆိုကြဖို့ပြောခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီကုလညီလာခံမှာ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက အမေရိကန်နိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီး၊ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန် ကြီးနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့သလို ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနဲ့လည်း တွေ့ခဲ့ပါ တယ်။အဲဒီကုလညီလာခံမိန့်ခွန်းမှာ တိုင် ဝမ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံပိုင်နက်ဆိုတာကိုထပ်ပြောခဲ့သလို တရုတ်နှင့် ထိုင်ဝမ်ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးကို အနှောင့်အယှက်ပေးသူမည်သူမဆို  သမိုင်းဘီးအောက်တွင် ကြေမွသွားမယ်ဆိုပြီး ပြင်းပြင်းထန်ထန်ပြောခဲ့တာကိုလည်းတွေ့ရပါတယ်။

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးလည်း ကုလညီလာခံမှာ မိန့်ခွန်းပြောခဲ့ပြီးနောက် ပြုလုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်း လင်းပွဲမှာ သိမ်းယူထားတဲ့ ယူကရိန်းနယ်တွေမှာ လုပ်နေတဲ့ အတုအယောင်လူထုဆန္ဒခံယူပွဲတွေနဲ့ ပတ်သက် ပြီး ယူကရိန်းနယ်မြေတွေ ရုရှား အုပ်ချုပ်မှုအောက်ရောက်လာခဲ့ရင် ကာကွယ်မှု အပြည့်အဝရရှိသွားမှာ ဖြစ် တယ်ဆိုပြီးပြောခဲ့ပါတယ်။ ကုလညီလာခံမှာ ပြောနေတဲ့ မိန့်ခွန်းတွေမှာ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးရဲ့ ပြောဆို မှုတွေဟာ အတော်လေးကိုဝေဖန်ခံရပြီး ကြီးနိုင်ငယ်ညှင်းဆိုတဲ့ ပုံစံအတိုင်းဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ လက်ရှိအ ခြေ အနေဟာ နောက်ဆုတ်ဖို့ မရှိဘူးဆိုတဲ့ စရိုက်လက္ခဏာဖြစ်နေပြီး ကုလအနေနဲ့ ဒီအနေအထားကို ပြင် ဆင်ဖို့ မစွမ်းနိုင်ဘူးဆိုတာ အတော်လေးကို ထင်ရှားနေခဲ့ပါတယ်။

ယူကရိန်းစစ်ကြောင့် ကုလအခန်းကဏ္ဍဟာ မေးခွန်းထုတ်ခံလာရပြီး ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့ တောင်းဆိုမှုတွေ ပြင်းထန်လာခဲ့ပါတယ်။ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီအိုကီရှီဒါကဆိုရင် သူရဲ့မိန့်ခွန်းမှာ  ယူကရိန်းကို ရုရှား ကျူးကျော် မှုကနေ ကာကွယ်ဖို့ ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီက ပျက်ကွက်ခဲ့တာကို စိတ်ပျက်မိကြောင်း ပြောခဲ့တဲ့အထိပါဘဲ။ တခြားသော နိုင်ငံတွေကလည်း ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို မေးခွန်းထုတ်ပြီး မိုက်ကြေးခွဲနေတဲ လူမိုက်အဖွဲ့လို့ ပြောခဲ့မှုတွေရှိပြီး ရုရှား၊တရုတ်၊အမေရိကန်၊ ပြင်သစ်၊ဗြိတိန်ပါဝင်တဲ့ ဒီအဖွဲ့ကို ဖျက်ဖို့အထိ ပြောခဲ့ တာကိုတွေ့ရပါတယ်။ ဒီအခြေအနေတွေအရ ကုလအဖွဲ့အစည်းဟာ ပြောင်းလဲမှုတွေ  မဖြစ်မနေလုပ်မလား၊ရုရှား ကျူးကျော်စစ်ကိုမတားနိုင်လို့  ပထမကမ္ဘာစစ်အပြီးဖွဲ့ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံပေါင်းချုပ်အသင်းကြီးလို့ ပျက်စီးသွားမလား ဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဖရိုဖရဲ့ ရုရှားအခြေအနေသစ်

ကုလညီလာခံမှာ အမေရိကန်သမ္မတမိန့်ခွန်းမပြောခင်အချိန်ပိုင်းကပ်ပြီး ရုရှားသမ္မတပူတင်က တစ်စိတ် တစ်ပိုင်း အရန်စစ်သားစုဆောင်းခွင့်ကို ရုတ်တရက်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်က ထုတ်ပြန်တဲ့  ဒီစစ်စည်းရုံးရေးအမိန်မှာ  စစ်သားအင်အားသုံးသိန်းအထိ စုဆောင်းဖို့ဆိုပေမယ့် အရေအတွက်က နောက်ပိုင်းမှာ မရှင်းမလင်းဖြစ်ခဲ့လို့ ဒီထက်ပိုများနိုင်တယ်ဆိုပြီး ခန့်မှန်းမှုတွေ ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။  

ဒီလောက်တောင် ဖြစ်ရတဲ့ အထိ ရုရှားရဲ့ စစ်ရေးအခြေအနေကဖြစ်လာနေပြီလားဆိုတာ စိတ်ဝင်စား စရာပါ။ လတ်တလော ရုရှားထိုးစစ်ဆိုတာ မရှိတော့ဘဲ ယူကရိန်းထိုးစစ်က ပိုပြင်းထန်လာလို့ ရုရှားတပ်ဖွဲ့တွေ သိမ်းထားတဲ့ ယူကရိန်းနယ်တွေကို စွန့်လွတ်နေရပါတယ်။ ဒါအပြင် တောင်ပိုင်းကို ဆက်ချီတက်လာတဲ့ ယူကရိန်းတပ်တွေ ထိုးစစ်အရှိန်တန့်ဖို့ ဆည်တမံတွေကို ပစ်ခတ်ဖောက်ခွဲမှုတွေလုပ်နေရတဲ့အထိပါဘဲ။ ဒါပေမယ့် ယူကရိန်းတန်ပြန်ထိုးစစ်ကို ဒီလိုဖောက်ခွဲတဲ့နည်းနဲ့ ရပ်တန့်လို့ မရနိုင်ဘူးလို့ ဗြိတိန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ဆိုပါတယ်။ လက်ရှိမှာ ယူကရိန်းတပ်တွေက ရုရှားတွေ သိမ်းထားခဲ့တဲ့ ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်းက နယ်မြေတွေကို ပြန်သိမ်းယူနေသလို ရုရှားထောက်ပို့ရေးအချက်အခြာ အက်ဇယွန်ကိုပါသိမ်းနိုင်ခဲလို့ အရပ်သားတွေကို အစုလိုက် အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုကိုပါ တွေ့ခဲ့လို့ အီးယူအကြီးအကဲက ပူတင်ကို စစ်ရာဇဝတ်မှုနဲ့တရားစွဲဖို့အထိ ပြောခဲ့ ပါတယ်။

ဒီအခြေအနေမှာ ရုရှားက စစ်သားအင်အား သုံးသိန်းစုဆောင်းဖို့ ထုတ်ပြန်ခဲ့တာပါ။ ပူတင်ရဲ့ နိုင်ငံကို ပြောကြားတဲ့ ရုပ်သံမိန့်ခွန်းမှာ  “မိမိတို့ နိုင်ငံရဲ့ နယ်မြေပိုင်နက် တည်တံ့ ခိုင်မြဲမှုအပေါ် ခြိမ်းခြောက်လာရင်တော့ မိမိတို့ဟာ ရုရှနဲ့ ရုရှပြည်သူတွေကို ကာကွယ်ဖို့ နည်းလမ်း အလုံးစုံကို သံသယဖြစ်စရာ မလိုဘဲ အသုံးပြု သွားမှာပါ။ ဒါဟာ ဖြီးလုံး၊ လှန့်လုံးတစ်ခု မဟုတ်ပါဘူး” လို့ ပြောခဲ့ ပါတယ်။  ပူတင်ရဲ့ဒီမိန့်ခွန်းဟာ  ယူကရိန်းက ရုရှားသိမ်းပိုက်ထားတဲ့နယ်မြေတွေကို ပြန်သိမ်းပိုက်ဖို့ကြိုးစားရင် နျူကလီးယား လက်နက်သုံး မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်တဲ့ သဘောပါဘဲ။ ဒါဟာ ယူကရိန်းတန်ပြန်ထိုးစစ်ကြောင့် သိမ်းပိုက်ထားတဲ့ နယ်မြေတွေကို လက်လွှတ်ခဲ့ရတဲ့ ပူတင်အဖို့ သွေးရူးသွေးတန်းဖြစ်နေသလိုပါဘဲ။

ပူတင်ဟာ လက်ရှိ သိမ်းယူထားတဲ့ ယူကရိန်းနယ်မြေတွေကို ရုရှားထဲ ထည့်သွင်းဖို့ ဆန္ဒခံယူပွဲ တွေလုပ် နေပါတယ်။ ဒီလို ဆန္ဒခံယူပြီးရင် ဒီနယ်မြေတွေကို ကာကွယ်ဖို့  ရုရှားစစ်တပ်ကို  မည်သည့်နည်းလမ်းမဆို အသုံးပြုခွင့်ပေးမယ်ဆိုပြီး ရုရှားသမ္မတဟောင်း ဒီမီထရီ မက်ဒ်ဗီဒက်ဗ်က ပြောခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ သမားရိုးကျစစ်ပွဲမှာ မနိုင်တော့တဲ့အတွက် သိမ်းထားတဲ့ နယ်မြေတွေကို ရုရှားပိုက်နက်အဖြစ်တက်သုတ်ရိုက် ထည့်သွင်းပြီး ရုရှားကို ကျူးကျော်လာလို့ဆိုပြီး ယူကရိန်းတပ်တွေကို နျူလက်နက်နဲ့ ဓာတုလက်နက်တွေ သုံးမယ့်နည်းလမ်းပါ။

ဒါပေမယ့်  ပူတင်ရဲ့ အဲဒီ အတုအယောင် ဆန္ဒခံယူပွဲ အစီအစဉ်ကို  နေတိုးအဖွဲ့ကကော၊ ယူကရိန်းကပါ ပြင်းပြင်းထန်ထန်လက်မခံသလို နိုင်ငံတကာကလည်း လက်မခံပါဘူး။ ယူကရိန်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒီမီထရို ကူလီဘာကလည်း ရုရှားရဲ့ သူ့နိုင်ငံထဲပါဝင်လာတဲ့ နယ်မြေတွေကို ကာကွယ်ဖို့ရာ မဟာဗျူဟာမြောက် နျူကလီး ယားလက်နက်တွေ အပါအဝင် ရုရှားတို့ လက်နက်တိုက်က လက်နက် အားလုံးကို အသုံးပြုသွား နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ က်ဗီဒက်ပြောစကား၊ နျူလက်နက်တွေ အသုံးပြုဖို့နဲ့ ပတ်သက်ပြီး သူ့အနေနဲ့ ညာ နေတာ မဟုတ်ဘူး ဆိုတဲ့ ပူတင် ရဲ့မိန့်ခွန်းစကား၊ ရုရှား နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဆာဂျီလက်ဗ်ရော့ရဲ့ ယူကရိန်းနယ်မြေတွေ ရုရှား အုပ်ချုပ်မှုအောက် ရောက်လာခဲ့ရင် ကာကွယ်မှု အပြည့်အဝ ရရှိသွားမယ်ဆိုတဲစကားတွေကို လက်ခံနိုင်စရာ မရှိကြောင်းနဲ့ ဒီလို ပြောဆိုမှုတွေက ကမ္ဘာကြီးအတွက် အန္တရာယ်ရှိပြီးသည်းခံမှာ မဟုတ်ကြောင်း ရုရှားသိအောင်လုပ်ကြဖို့ ယူ ကရိန်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒီမီထရို ကူလီဘာက နျူကလီးယားအင်အားကြီးနိုင်ငံတွေကို တိုက်တွန်းခဲ့ပါ တယ်။  

ရုရှားသမ္မတပူတင်အနေနဲ့ ယူကရိန်းကို အလွယ်တကူသိမ်းလို့ရနိုင်မလားဆိုပြီး ကျူးကျော်မှုဟာ ယခုချိန် မှာ နောက်ပြန်လှည့်လို့မရအောင် အခြေအနေဆိုးတစ်ခုကိုကြုံနေရတဲ့ အနေအထားကိုရောက်လာနေတာကို တွေ့ ရပါတယ်။လက်ရှိအခြေအနေမှာ ဥရောပကို စွမ်းအင်နဲ့ခြိမ်းခြောက်ပြီး ယူကရိန်းကိစ္စမှာလက်ရှောင်ဖို့ ကြိုးစားတာကလည်း သူထင်သလိုမဖြစ်ဘဲ ရုရှားသာ ဥရောပနိုင်ငံတွေရဲ့ ရန်သူဖြစ်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဒါအပြင် အမေရိကန်နဲ့ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေ လက်နက်ထောက်ပံ့မှုတွေကြောင့် ယူကရိန်းကနေ ပြန်ဆုတ်နေရသလို စစ်သားသုံးသိန်း စုဆောင်းမှုအမိန့်ကြောင့် ရုရှားနိုင်ငံတစ်ဝန်းဆန္ဒပြမှုတွေ ဖြစ်နေသလို ရုရှားကနေ အစုလိုက်အပြုံလိုက် နိုင်ငံကနေ စွန့်ခွာထွက်ပြေးတာတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။ဒါဟာ ပူတင်အတွက် မတွက်ဆထားတဲ့ အခြေအနေသစ်တွေပါဘဲ။ 

ဒါ့အပြင် သိမ်းယူထားတဲ့ နယ်မြေတွေမှာ အရပ်သားတွေကို အစုလိုက်အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်မှုတွေကလည်း တစတစပေါ်လာနေတဲ့အတွက် ရုရှားသာ ရှုံးနိမ့်ခဲ့မယ်ဆိုရင် ဒါတွေဟာ ပူတင်အတွက် အဆုံးသတ်နိဂုံး ဖြစ်ဖို့ သေချာတဲ့ သက်သေတွေပါဘဲ။ ဒီအခြေအနေမှာ နူလက်နက်သုံးဖို့အထိ ပူတင်ဘက်ကဖြစ်လာတာမို့ အမေရိကန်ဘက်က ရုရှားသာ သုံးခဲ့ရင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တုန်းကထက်ပိုဆိုးသွားနိုင်တယ်ဆိုပြီး သတိပေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ယခုတရုတ်ဘက်ကလည်း ရုရှားကို ဆွေးနွေးပွဲသွားဖို့ ပြောနေတဲ့အတွက် ပူတင်အတွက် ကောင်းတဲ့အလားအလာတော့မဟုတ်ပါဘူး။

ဒါကြောင့်လည်း ရုရှားနိုင်ငံသားတွေက နူလက်နက်သုံးပြီး ရုရှားကို စစ်ကြီးထဲ ပူတင်ဆွဲခေါ်သွားနိုင်တဲ့  အရိပ်အယောင်တွေကြောင့်‌ စစ်မှုထမ်းရမှာစိုးလို့ နိုင်ငံထဲကနေတက်သုတ်ရိုက်ပြေးနေကြတာပါ။ ရုရှားနိုင်ငံသား တွေရဲ့ တွက်ချက်မှုက တကယ်လည်း ဖြစ်နိုင်ချေများနေပါတယ်။ လက်ရှိမှာ ယူကရိန်းတန်ပြန်ထိုးစစ်က ရုရှား  သိမ်းထားတဲ့ နယ်တွေကို ပြန်သိမ်းနိုင်နေပြီမို့ အရှက်မကွဲအောင် ရုရှားအနေနဲ့ နူလက်နက်သုံးနိုင်ချေက မြင့် တက်နေပါတယ်။ အမေရိကန်ကလည်း စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်မှာ ရုရှား ကရင်မလင် သမ္မတရုံးက အဆင့်မြင့် အရာရှိတွေကို တိုက်ရိုက်ဆက်သွယ်ပြီး ဘယ်လို နျူကလီးယား လက်နက်မျိုးမဆို ရုရှားက စတင်အသုံးပြုမယ်ဆိုရင် အမေရိကန်နဲ့ နေတိုးကလည်း ပြတ် ပြတ်သားသား တုန့်ပြန်မှာဖြစ်လို့ ရုရှားအတွက် ကံဆိုးမိုးမှောင်ကျလိမ့်မယ်ဆိုတာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သတိပေးခဲ့ပြီး ဘာတွေနဲ့ပဲ ခြိမ်းခြောက်ပါစေ၊ ယူကရိန်းကို ဆက်လက်ကူညီနေမယ်ဆိုတာလည်း ရုရှားခေါင်းဆောင်တွေကို အရှင်းလင်းဆုံး ပြောခဲ့တယ်လို့ အမေရိကန် အမျိုးသားလုံခြုံရေးအကြံပေး ဂျိတ်ခ် ဆူလီဗန်ကပြောခဲ့ပါတယ်။

စစ်ဟာ လက်တစ်ကမ်းမဟုတ်တော့ပါဘူး။ နှစ်ဘက်လုံးက ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ဖို့ ပြင်နေပြီ ဖြစ်လို့ နျူကလီးယားစစ်ဖြစ်မဖြစ် မကြာခင် အဖြထွက်တော့မယ် ထင်ပါတယ်။

မင်းထက်