【 ဆောင်းပါး 】တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၏ ခရီးစဉ်နှင့် အစိုးရသစ်

မကြာသေးမီက တရုတ်နိုင်ငံ နိုင်ငံတော်ကောင်စီဝင်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မစ္စတာဝမ်ယိသည် မြန်မာ နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ပါသည်။ မစ္စတာဝမ်ယိ၏ ခရီးစဉ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲအပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပထမဦးဆုံးရောက်ရှိလာသော ထိပ်တန်းသံတမန်တစ်ဦး၏ ခရီးစဉ်လည်းဖြစ်သည်။ မစ္စတာဝမ်ယိ၏ ခရီးစဉ်သည် မြန်မာတရုတ်နှစ်နိုင်ငံချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး တိုးမြှင့်ရန်နှင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား အေးအတူပူ အမျှ အသိုက်အဝန်းထူထောင်သွားရေးဟူသော ကောင်းမွန်သည့် ရည်ရွယ်ချက်များ ပြည့်လျှံနေသည့် ခရီးစဉ် အဖြစ်လည်း ရှုမြင်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ 

 

မည်သို့ဆိုစေ မစ္စတာဝမ်ယိ၏ မြန်မာနိုင်ငံ ခရီးစဉ်နှင့်ပတ်သက်၍ သမားရိုးကျ ရှုမြင်မှုများ ရှိသကဲ့သို့ အခြားသော ထင်မြင်ယူဆချက်များထွက်ပေါ်လာသည်မှာလည်း အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။ ဆိုရလျှင် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အစိုးရသစ်တစ်ရပ်က တာဝန်ယူချိန်တွင် တရုတ်နိုင်ငံမှ အဆင့်မြင့်အရာရှိများ မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက် လေ့ရှိ သည်မှာ အစဉ်အလာဖြစ်ကြောင်း၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ် က အင်န်အယ်လ်ဒီ အစိုးရ စတင်တာဝန်ယူချိန်တွင် မစ္စတာ ဝမ်ယိ သည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပထမဦးဆုံးရောက်ရှိလာသူပင်ဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သို့ဆိုစေ လက်ရှိမစ္စတာဝမ်ယိ၏ ခရီးစဉ် သည် တရုတ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အရေးကိစ္စများနှင့် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေး အရေးကိစ္စတွင် အကူအညီပေးရန်မှာ  အဓိကဦးစားပေး အရေးကိစ္စများ ဖြစ်သည်ဟု နိုင်ငံရေး အကဲခတ်သူတို့က ထင်မြင်ယူဆလျက်ရှိသည်။ 

 

ဆိုရလျှင် လက်ရှိနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မစ္စတာဝမ်ယိ၏ ခရီးစဉ်ကို ကြည့်လျှင် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဇန်နဝါရီ လက တရုတ်နိုင်ငံသမ္မတရှီကျင့်ဖိန် မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်ခဲ့သည့် နှစ်ပတ်လည် အထိမ်းအမှတ် ခရီးစဉ် အဖြစ်လည်းမှတ်ယူရဖွယ်ရှိသည်။ သမ္မတရှီကျင့်ဖိန်မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်စဉ်က တရုတ်မြန်မာ စီးပွားရေး စင်္ကြံထူထောင်ရေး၊ ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန်နှင့် ရန်ကုန်မြို့သစ်စီမံကိန်းအကောင်အထည်ဖော်ရေး အပါ အဝင်နှစ်နိုင်ငံ သဘောတူညီချက် နားလည်မှု စာချွန်လွှာ ၃၀ ခန့်ကို အပြန်အလှန် လဲလှယ်မှု ပြုနိုင်ခဲ့သည်ကို တွေ့ကြရပြီးဖြစ်သည်။ 

 

သို့ရာတွင် အဆိုပါ စီမံကိန်းများမှာ ကိုဗစ်- ၁၉ ရောဂါဖြစ်ပွားလာခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ဆက်လက်အကောင် အထည်ဖော်ရေးတွင်  ရပ်တန့်နေသလို ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ သို့တစေ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိခဲ့သော NLD အစိုးရ၏ ထိပ်တန်းဦးစားပေး အဖြစ်တွေ့မြင်လာရဖွယ်ရှိသည်။ စင်စစ် တရုတ်မြန်မာ စီးပွားရေးစင်္ကြံ (CMEC )ထူထောင် ရေး အစီအစဉ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏  အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးနှင့် နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို အားပေးမြှင့် တင်နိုင်ရေး ရည်မှန်းသည့် စီမံကိန်းအဖြစ်လည်း ရှုမြင်လျက်ရှိသည်။ 

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၏ မြန်မာနိုင်ငံခရီးစဉ်ကို အခြားတစ်ဖက်မှ ကြည့်မည်ဆိုပါက ဒေသတွင်း တွင် နိုင်ငံတကာ၏ ပြောင်းလဲလာသော သွင်ပြင်လက္ခဏာများကြောင့်လည်း ဖြစ်သည်ဟုဆိုရခြိမ့်မည်။

 

မကြာသေးမီက အိန္ဒိယနှင့်ဂျပန်နိုင်ငံတို့က မြန်မာနိုင်ငံနှင့် စီးပွားရေးအရ ပိုမိုဆောင်ရွက်မှုတိုးမြှင့်လာ သည့် သွင်ပြင်လက္ခဏာတို့က တရုတ်နိုင်ငံအတွက် သတိပြုစရာဖြစ်လာခဲ့ရသည်။ အိန္ဒိယနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံတို့၏ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စီးပွားရေးတိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်လာမှုသည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှုအနေအ ထားကို ယုတ်လျော့သွားမည်ကို စိုးရိမ်ပူပန်မိမည်မှာလည်း အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။ 

 

မည်သို့ဆိုစေ မစ္စတာဝမ်ယိ၏ ခရီးစဉ်သည် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် လုံခြုံရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု စသည် တို့တွင် နှစ်နိုင်ငံအနေနှင့် အပြန်အလှန်ထောက်ကူအကျိုးပြုခြင်းတည်းဟူသော နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို သိသိသာသာမြှင့်တင်ပေးနိုင်မည့်ခရီးစဉ်အဖြစ်လည်း မှတ်ယူရဖွယ်ရှိသည်။ သို့ရာတွင် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါထိခိုက် ခံစားလာခဲ့ရပြီး နောက်ပိုင်းသိမ့်မွေ့သောအပြောင်းအလဲများကို မြင်တွေ့လာခဲ့ရသည်မှာလည်း အမှန်ပင်ဖြစ် သည်။  ဆိုရလျှင် မြန်မာနိုင်ငံအနေနှင့် စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွင် ယခင်က ကဲ့သို့တရုတ်တစ်နိုင်ငံ တည်းအပေါ် အားထားနေရမှုမျိုးထက် အိန္ဒိယ၊ ဂျပန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားတို့ကဲ့သို့ နိုင်ငံများအား လုပ်ဖော် ကိုင်ဖက်နိုင်ငံများအဖြစ် လက်ကမ်းကြိုဆိုလာမှုမျိုးဖြစ်သည်။ 

 

စင်စစ် တရုတ်နိုင်ငံကလည်း မြန်မာနိုင်ငံရှိ ၎င်း၏စီမံကိန်းများ အကောင်အထည်ဖော်လာရေးတွင် အခွင့် အခါသင့်တိုင်း တွန်းအားပေးနေသည့် သဘောရှိသည်။ ထိုသို့သော သဘောကို စက်တင်ဘာလအတွင်းက တရုတ် ကွန်မြူနစ်ပါတီ ဗဟိုနိုင်ငံခြားရေးရာ ကော်မရှင်အကြီးအကဲ ယန်ကျိချီ မြန်မာနိုင်ငံသို့လာရောက်စဉ်က တွေ့မြင်ခဲ့ကြရပြီးဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေနှင့်လည်း မြန်မာနိုင်ငံရှိ တရုတ်စီမံကိန်းများ အကောင်အထည် ဖော်ရေးနှင့် ပတ်သက်၍ သတိထားချဉ်းကပ်နေသည့် သွင်ပြင်လက္ခဏာများ ပြသလာခဲ့ခြင်းကလည်း တရုတ်အစိုးရအတွက် တွေးတော ပူပန်စရာလိုဖြစ်လာခဲ့ရသည်။ 

 

သို့တစေ လတ်တလော မစ္စတာဝမ်ယိ၏ ခရီးစဉ်အတွင်း CMEC အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံရှိ တရုတ်စီမံကိန်း မှ အကောင်အထည်ဖော်ရေးအတွက် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးသွားဖွယ်ရှိနေသည်ကတော့ အမှန်ပင်ဖြစ်သည်ဟု သံတမန် အသိုင်းအဝိုင်းနှင့် နိုင်ငံရေးလေ့လာအကဲခတ်သူတို့က သုံးသပ်လျက်ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေနှင့် ပမာဏကြီး မားသော အခြေခံအဆောက်အအုံ စီမံကိန်းများ အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် ဒေသခံတို့နှင့် ပုလဲနံပသင့်ရေး  သတိထားချဉ်းကပ်နေရသကဲ့သို့ တရုတ်နိုင်ငံဘက်ကလည်း စီမံကိန်းများ အကောင်အထည်ဖော်ရေး နှေးကွေး နေမှုအပေါ် စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်နေဖွယ်ရှိသည်ဟု အချို့က သုံးသပ်ခန့်မှန်းလျက်ရှိသည်။ နောက်တစ်ချက် က ရခိုင် အရေးကိစ္စတွင် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်သူအဖြစ် ပါဝင်လာသော ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အခန်းကဏ္ဍသစ်က လည်း တရုတ်နိုင်ငံအတွက် စိတ်ခုစရာဖြစ်သည်ဟုဆိုသည်။ 

 

မည်သို့ဆိုစေ အဆိုပါခန့်မှန်းတွက်ဆခန့်မှန်းမှုများနှင့်  အတူတရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၏ မြန်မာနိုင်ငံ ခရီးစဉ်အတွင်း  နှစ်နိုင်ငံအကြား မည်သို့သော အပြောင်းအလဲများနှင့် အကျိုးသက်ရောက်မှုများရှိလာမည် ဆို သည်မှာ နောက်ထပ် တွေးဆစရာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သို့တစေ မစ္စတာဝမ်ယိ၏ ခရီးစဉ်သည် နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ အရေးကိစ္စများနှင့် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေး အရေးကိစ္စတွင် အကူအညီပေးရန်တည်းဟူသော အဓိက ဦးစားပေးအရေးကိစ္စများအပေါ် အလေးထားဆွေး နွေးသွားမည်ကတော့ အသေအချာပင်ဖြစ်သည်။ 

 

ယင်းကြောင့်ပင် မစ္စတာဝမ်ယိ၏ ခရီးစဉ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ် တိုက်ဖျက်ရေး လုပ်ငန်းများအတွက် ယွမ်သုံးသန်းတန်ဖိုးရှိ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေး ဆေး ပစ္စည်းများနှင့် မြန်မာ ပြည်သူတို့အတွက် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေး သုံးသိန်းကူညီပံ့ပိုးသွားမည်ဖြစ်သည်။ 

 

အလားတူပင် တရုတ်မြန်မာအေးအတူပူအမျှ အသိုက်အဝန်းထူထောင်နိုင်ရေးအတွက် လုပ်ငန်းစီမံချက် နိုင်ငံတော်အဆင့် ခရီးစဉ်များနှင့် ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုပြုနိုင်သကဲ့သို့ မြန်မာ-တရုတ်စီးပွားရေး စင်္ကြံ စီမံကိန်း၊ နှစ်နိုင်ငံလမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အအုံ စီမံကိန်းစသည့် နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေး စသည်တို့အပေါ် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုပြုနိုင်ခဲ့ကြသည်။ 

 

အလားတူပင် တရုတ်နိုင်ငံအနေနှင့် NLD အစိုးရသစ် သက်တမ်းတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် အမျိုးသားပြန် လည်သင့်မြတ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ ဆောင်ရွက်မှုအပေါ် ဆက်လက်ထောက်ခံ အားပေးသွားမည်ဖြစ်သကဲ့သို့ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် အောင်နိုင်မှုအတွက် ဂုဏ်ယူဝမ်းမြောက်ကြောင်း မစ္စတာဝမ်ယိက တရုတ်နိုင်ငံအကြီးအကဲတို့၏ ကိုယ်စား သတင်းစာပါးမှုတို့အပေါ် ခြုံငုံသုံးသပ်ကြည့်မည်ဆိုပါက မစ္စတာဝမ်ယိ၏ မြန်မာနိုင်ငံခရီးစဉ်သည် အနာဂတ်နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတို့ကို ဆက်လက် အားပေးမြှင့် တင်ပေးမည့် အပေါင်းလက္ခဏာဆောင်သော ခရီးစဉ်အဖြစ် ရှုမြင်လိုက်ရပါကြောင်း ……

 

 

နေစိုးဦး 

 

(  Zawgyi  )