【 နိုင်ငံတကာဆောင်းပါး 】 “အနောက်နှင့် ယူကရိန်း စည်းလုံးလာမှုကို ရုရှား ပိုင်းခြားနိုင်မလား”

လပေါင်းများစွာ စစ်ရေးတည်ဆောက်မှုများနှင့် ပြင်းထန်သော သံတမန်ရေးအရ ရက်သတ္တပတ်များစွာကြာပြီးနောက် ယူကရိန်းအကျပ်အတည်းသည် အရေးကြီးသော အတားအဆီးတစ်ခုသို့ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်သည်။အခြေအနေမှာ စစ်ရေးအရ ထိပ်တိုက်တွေ့မှု (သို့မဟုတ်) ညှိနှိုင်းဖြေရှင်းမှုဆီသို့ ဦးတည်သွားနိုင်သည်။

မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ကြီးမားသော လိုက်လျောမှုများနှင့် စစ်ပွဲတွင် ကြီးမားသော စွန့်လွှတ်အနစ်နာခံမှုများကို ယူကရိန်းနှင့် ကျန်ဥရောပတို့က ပေးချေရဖွယ်ရှိသည်။ထို့ကြောင့် ဥရောပအင်အားကြီး ပြင်သစ်နှင့် ဂျာမနီတို့က ကရင်မလင်နန်းတော်အား နှောင့်ယှက်ခြင်း သို့မဟုတ် အိမ်ဖြူတော်အား ဒေါသထွက်စေခြင်းမရှိဘဲ အကျပ်အတည်းကို ငြိမ်းချမ်းစွာအဆုံးသတ်ရန်နှင့် နျူကလီးယားစူပါပါဝါနိုင်ငံများကြား ခြားနားမှုများကို ပေါင်းကူးရန်၊ ရုရှားနှင့် အမေရိကန်တို့ထက် ပိုမိုပြင်းထန်စွာ ကြိုးပမ်းနေကြသည်။

အမေရိကန်လိုပဲ အီးယူနိုင်ငံတွေက  ယူကရိန်းကို တိုက်ခိုက်မယ်ဆိုရင် ရုရှားအပေါ် ကြီးမားတဲ့ ဒဏ်ခတ်အရေးယူမှုတွေ ပြုလုပ်မယ်လို့ ကတိပြုထားသည်။သို့သော် ဝါရှင်တန်နှင့်မတူဘဲ၊ ဘရပ်ဆဲလ်သည် ယူကရိန်းနယ်စပ်မှ စစ်ရေးဖိအားများကို ရုပ်သိမ်းရန်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ သံတမန်လမ်းပြမြေပုံကို လက်ခံရန် ရုရှားအား အသနားခံကာ ခြိမ်းခြောက်မှုများနှင့် ရာဇသံများကို ရှောင်ရှားလျက်ရှိသည်။

ပြင်သစ်နှင့် ဂျာမနီတို့သည် ကမ္ဘာ့တတိယနှင့် စတုတ္ထအကြီးဆုံး လက်နက်တင်ပို့ရောင်းချသူများ ဖြစ်ကြသော်လည်း မော်စကိုကို ရန်စခြင်း (သို့မဟုတ်) ဒေါသမထွက်စေရန် ယူကရိန်းသို့ လက်နက်များပေးပို့ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသို့ လက်နက်များ စိတ်အားထက်သန်စွာ ပံ့ပိုးပေးနေသည့် အမေရိကန်နှင့်ထပ်တူ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ဘောရစ်ဂျွန်ဆင်မှာ  ၎င်းရှေ့က တိုနီဘလဲ၏ ခြေရာအတိုင်း အမေရိကန်သမ္မတ၏ ဘက်တော်သားအဖြစ် တိုက်ကြီးနှစ်ခုမှ တိုက်ခိုက်ဆန့်ကျင်သူများ ဖြစ်နေပြန်သည်။သို့တိုင်၊ နှစ်ဖက်စလုံးသည် ၂၀၀၃ ခုနှစ် အီရတ်စစ်ပွဲအကြိုတွင် မြင်တွေ့ခဲ့ရသည့် သံတမန်ရေးရာ ပဋိပက္ခမျိုးမှ ရှောင်ရှားရန် ၎င်းတို့၏ သဘောထားကွဲလွဲမှုများကို လျှော့ပေါ့ရန် အထူးသတိထားနေကြသည်။

အီရတ်ကို ကျူးကျော်ခြင်းမှ ထိုးနှက်ချက်က ပဲရစ်နှင့် ဘာလင်တို့မှာ ဝါရှင်တန်နှင့် လန်ဒန်တို့ မှားယွင်းကြောင်း သက်သေပြခဲ့သဖြင့် ထိုအဖြစ်က အနောက်တိုင်းစည်းလုံးညီညွတ်ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် ယုံကြည်စိတ်ချရမှုအတွက် လုံးလုံးလျားလျား အိပ်မက်ဆိုးတစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။

သို့သော် ထပ်ခါတလဲလဲ မဖြစ်သင့်သောအမှားမှာ အီရတ် မဟုတ်သော်လည်း  ရုရှားက ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့သည့် ဂျော်ဂျီယာတွင် ရေငုံနေသည့်အခါ ခရိုင်းမီးယားကို ရုရှားက ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ယူကရိန်းထံမှ သိမ်းပိုက်မှုဖြစ်လာခဲ့သည်။

သတိပေးချက်ကို မြှင့်တင်ခြင်းဖြင့်၊ အနောက်အုပ်စု သို့မဟုတ် နေတိုးအဖွဲ့အား နောက်တစ်ကြိမ် သတိမထားမိစေရန် သို့မဟုတ် ပူတင်၏ အမိန်နာခံသည့် ကြံရာပါအဖြစ် နေထိုင်ရန်ကို အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် က မလိုလားပေ။အမေရိကန်သမ္မတအတွက် “ပူတင်မှာ အသက်လိပ်ပြာ” မရှိသောကြောင့် ယုံကြည်ရမည် မဟုတ်ပေ။

ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့်၊ ပိုလက်တွေ့ကျသော ဥရောပတိုက်သားများ အထူးသဖြင့် ဂျာမန်လူမျိုးများက ရုရှားစိတ်ဓာတ်နှင့် လိပ်ပြာလုံမှုကို မစဉ်းစားကြ။ရုရှားဓာတ်ငွေ့နဲ့ နျူကလီးယားတွေကို တွေးကြသည်။ဥရောပသည် ရုရှား စွမ်းအင်ရင်းမြစ်များအပေါ်တွင် ကြီးမားစွာ မှီခိုနေရပြီး ၎င်း၏ နျူကလီးယားဒုံးကျည်များ အကွာအဝေးတွင်ရှိနေသည်။ EU သည် ရုရှား၏ အကြီးဆုံးကုန်သွယ်ဖက်ဖြစ်ပြီး ၎င်းစုစုပေါင်းကုန်သွယ်မှု၏ သုံးပုံတစ်ပုံကျော်ရှိနေသည်။ထိုအခြေအနေတွင် ပြင်သစ်သည် ရုရှားနှင့် ဂျော်ဂျီယာကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ကူညီပေးခဲ့ပြီး ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းတို့ကြား မျက်နှာချင်းဆိုင် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများ အဆင်ပြေချောမွေ့စေရန် ဂျာမနီနှင့်အတူ "Normandy Format" ကို ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ယင်းအချိန်က နောက်ထပ်စစ်ပွဲများကိုရှောင်ရှားရန် ၎င်းတို့သည် ကြိုဆိုရမည့် တိုးတက်မှုများဖြစ်သော်လည်း၊ ဂျော်ဂျီယာနှင့် ယူကရိန်းတို့သည် ရုရှား၏ စစ်ရေးခြိမ်းခြောက်မှုအောက်တွင် အဆင်မပြေသည့် သဘောတူစာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးရန် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ယုံကြည်နေကြပြီး ၎င်းတို့အားလုံးက မော်စကို ဘာကြောင့်တင်းမာနေသနည်းဆိုသည်ကိုရှင်းပြပြီး ကိဗ်က ၎င်းအတွက် အကောင်အထည်ဖော်ရန် ချီတုံချတုံဖြစ်နေခဲ့ရသည်။

ယနေ့တွင် အမေရိကန်က ၎င်း၏လက်သီးများကို ဆုပ်ကိုင်ထားပြီး EU က ရုရှားအား လက်တစ်ကမ်းချဲ့ထွင်စမ်းနေချိန်တွင်၊ ယူကရိန်းစစ်တပ်နှင့် ရုရှား၏အရှိန်အဟုန်ကို ချေဖျက်ရန် အချိန်ရရန်အတွက် ကရင်မလင်ကို ရဲပုလိပ်ကစားနည်းဖြင့်  ကစားနေသလားဟု တွေးမိပေမည်။သို့မဟုတ်ပါက ၎င်းတို့၏ သဘောထားကွဲလွဲမှုများသည် အမှန်တကယ်ဖြစ်ပြီး မော်စကို၏ မျက်နှာစာပေး အသုံးချခံရနိုင်သည်ဟု ပို၍ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ရှိသည်။အမှန်မှာ၊ ယူကရိန်း၏ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် လွတ်လပ်ရေးကို ထောက်ခံအားပေးသည့်တိုင် အနောက်အုပ်စုသည် ရုရှားဆီသို့ ချဉ်းကပ်ရာတွင် စည်းလုံးခြင်းမရှိပေ။

သုညမှ ၁၀ တွင် ဗြိတိန်သည် ၈၊ ပိုလန် - ၆၊ ပြင်သစ် - ၄ နှင့် ဂျာမနီ - ၂။ထို့အပြင် ရုရှားနှင့် ပိုကြီးသော လုံခြုံရေးနှင့် နျူကလီးယား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ရှာဖွေနေသည့် ထူးဆန်းသော ဗစ်တာအိုဘန်၏ ဟန်ဂေရီနိုင်ငံသည် တစ်ခုတည်း သို့မဟုတ် သုညပင်ဖြစ်သည်။

ကရင်မလင်သည် ယခင် ဆိုဗီယက်ယူနီယံ၏ နယ်မြေများမှ စတင်ကာ ၎င်း၏သြဇာအာဏာကို မြှင့်တင်ရန် အနောက်တိုင်း သဘောထားကွဲလွဲမှုများကို အသုံးချလျက်ရှိသည်။

ဆိုဗီယက်ယူနီယံ ပြိုကွဲပြီး ၁၆ နှစ်အကြာ ၂၀၀၇ ခုနှစ် မြူးနစ်လုံခြုံရေးညီလာခံမှာ သမ္မတ ပူတင် က သူ့ရဲ့ရပ်တည်ချက်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြတ်ပြတ်သားသား ထုတ်ပြခဲ့ပြီး အမေရိကန်က သူ့ရဲ့အမျိုးသားနယ်နိမိတ်ကို နည်းမျိုးစုံနဲ့ ကျော်လွန်ပြီး အင်အားသုံးလုနီးပါးဟု ရှုတ်ချခဲ့ကာ "ဘယ်သူမှ လုံခြုံတယ်လို့ မခံစားရတဲ့ ကမ္ဘာမှာ” ဟု ဆိုခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သော၁၅ နှစ်အတွင်း ပူတင်၏ ဂျော်ဂျီယာမှ ဆီးရီးယားအထိ ယူကရိန်းအထိ မဟာဗျူဟာ၏ ယုတ္တိယုတ္တာ အကြောင်းပြချက်မှာ အမေရိကန်၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည်။အံ့သြစရာမဟုတ်ပါ၊ သူသည် အမေရိကန်၏ ဗျူဟာမြောက်ဒီဇိုင်းများကို အထင်အမြင်သေးသည်အထိ သံသယဝင်နေပုံရသည်။

ဂျာမန်အဓိပတိ အိုလက်ဖ် ရှုဇ်နှင့် အင်္ဂါနေ့ကပြုလုပ်သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ရုရှားခေါင်းဆောင်က နေတိုး၏ မရေရာသော သံတမန်ရေးအရ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပြောဆိုမှုများနှင့် အဆုံးမရှိသော စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများကို ပယ်ချစဉ် အနောက်အုပ်စုအား ထပ်သတိပေးခဲ့သည်။

ရုရှားနိုင်ငံနှင့် ဥရောပလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များ တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်ရာတွင် ပြင်သစ်၏ ဒေါသထွက်စေရန် အမေရိကန်နှင့်သာ ဆက်ဆံခြင်းအပေါ် ပူတင်၏ သိမ်မွေ့သောချဉ်းကပ်မှုက ယူကရိန်းလုံခြုံရေးအတွက် ဥရောပနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံရန် တွန်းအားပေးနိုင်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းမှာ ဥရောပက အကူအညီဖြစ်နိုင်ပေမယ့် အမေရိကန်ကသာ ရုရှားကို နေတိုးရဲ့ တိုးချဲ့မှု၊ ဒုံးကျည်တပ်ဖြန့်မှုနဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ လိုအပ်တဲ့ အာမခံချက်တွေကို ပေးနိုင်ပါတယ်ဟု ဆိုသည်။

အနောက်နိုင်ငံတွေကို ပိုမိုကွဲပြားစေမယ့် သံတမန်ရေးဖွင့်ဆိုချက်တစ်ခုအဖြစ် ရုရှားက နယ်နိမိတ်တွေကနေ တပ်ဖွဲ့တွေကို ပြန်ရုပ်သိမ်းနေတယ်လို့ ရုရှားက အခုပြောနေတာ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ဥရောပအင်အားကြီးများသည် ၎င်းတို့၏သိမ်မွေ့သော မဟာဗျူဟာသည် အသီးအပွင့်နှင့် အောင်မြင်ရန် အမေရိကန်အား သံတမန်ရေးရာအခန်းများပေးဆောင်ရန် တောင်းဆိုကြောင်း အခိုင်အမာပြောဆိုပေမည်။

သို့သော် ယခုအချိန်အထိ ပူတင်၏ အဓိကလုံခြုံရေးတောင်းဆိုချက်များကို ပယ်ချခဲ့သည့် ဘိုင်ဒင် က ရုရှားအပေါ် ပိုမိုဖိအားပေးလာရန် သေချာနေပြီး ရလဒ်မည်သို့ပင်ရှိစေကာမူ ဥရောပသားများသည် မဟာဗျူဟာမြောက် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်အတွက် အစီအစဉ်အားလုံးကို စွန့်လွှတ်ကာ ရုရှားနှင့် ၎င်း၏မိတ်ဖက် တရုတ်ကို ရင်ဆိုင်ရန် စည်းလုံးညီညွတ်သော စစ်မျက်နှာအဖြစ် အမေရိကန်နောက်လိုက်ရန်သာ တောင်းဆိုထားသည်။

ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ မကြာသေးမီကမှ မသက်ဆိုင်ဟု ယူဆခဲ့သော အမေရိကန်ဦးဆောင်သော နေတိုးအဖွဲ့သည် ပူတင်၏ နှိမ့်ချပြောဆိုမှုကြောင့် အနောက်နိုင်ငံများ၏ လုံခြုံရေးဗိသုကာဗဟိုချက်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်သည်။

နယ်ချဲ့အင်အားကြီး နှစ်နိုင်ငံကြားညှပ်ပြီး အချင်းချင်းကွဲပြားနေသည့် ဥရောပသားများအနေဖြင့် ရုရှားနှင့် အမေရိကန်ကြားတွင် တတိယလမ်းအဖြစ် ၎င်းတို့ဖြစ်လာရန်ဆန္ဒကို ဝေးကွာသည့်အိပ်မက်အဖြစ် မထားသင့်ပေ။

Linko
Ref : Aljazeera: The West – united on Ukraine, divided on Russia