【 ဆောင်းပါး 】 ဈေးကွက် ထိုးဖောက်ခြင်း

ဈေးကွက် ထိုးဖောက်တယ်ဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းက Marketing ဆိုတဲ့ ဝေါဟာရကို မြန်မာမှု ပြုလိုက်တာပါ။ Marketing ကို အဓိပ္ပာယ်မဖွင့်ခင် ဈေးကွက် (Market) ဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာကို အရင်နားလည်ဖို့လိုပါတယ်။

ဈေးကွက်တစ်ခုရဲ့ လက္ခဏာတွေက (၁) ရောင်းသူ။ (၂) ဝယ်သူ။ (၃) ရောင်းချဖို့ ပစ္စည်း (သို့မဟုတ်) ဝန်ဆောင်မှုတစ်မျိုးမျိုး။ (၄) ငွေကြေး။ (၅) ဝယ်ယူ/သုံးစွဲလိုစိတ်နဲ့ (၆) သုံးစွဲရန် လိုအပ်မှုဆိုတဲ့ အင်္ဂါရပ်တွေ ပြည့်စုံဖို့ လိုပါတယ်။အဲလိုအင်္ဂါရပ်တွေ ပြည့်စုံပြီး‌နောက် ငွေနဲ့ ပစ္စည်း (သို့မဟုတ်) ဝန်ဆောင်မှုတစ်ခုခု လဲလှယ်/ဖလှယ်မှ ဖြစ်ပေါ်ခြင်းကို ဈေးကွက် (Market) လို့ ခေါ်ဆိုပါတယ်။

အဲဒီလိုဈေးကွက်တွေဖြစ်လာအောင် ထိုး‌ဖောက် ဖော်ဆောင်ခြင်းကို Marketing လို့ ခေါ်ဆိုတာဖြစ်ပါတယ်။ရောင်းသူဈေးကွက်နဲ့ ဝယ်သူဈေးကွက်ဆိုပြီး ဈေးကွက်နှစ်မျိုးရှိပေမယ့်၊ Marketing ပညာကတော့ ဝယ်သူဈေးကွက်မှာသာ အရေးပါတာဖြစ်ပါတယ်။ဝယ်သူဈေးကွက်မှာက ဝယ်ယူသူအနေနဲ့ ယှဉ်ရွေးစရာ ကုန်ပစ္စည်း ဒါမှမဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုများစွာရှိပြီး ဝယ်သူရဲ့ လိုအပ်ချက်၊ လိုလားချက်၊ ဝယ်သူအတွက် အသုံးဝင်မှု၊ ဝန်ဆောင်မှုအရည်အသွေးနဲ့ ဈေးနှုန်းတို့အပေါ် မူတည်ပြီး ဝယ်သူစိတ်ကြိုက် ရွေးချယ်ဝယ်ယူ အသုံးပြုနိုင်ခွင့်ရှိသော ဈေးကွက်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။စားသုံးသူကို ဦးစားပေးရတဲ့ ဈေးကွက်ဖြစ်လို့ စားသုံးသူရဲ့ လိုအပ်ချက် (Needs) နဲ့ လိုလားချက် (Wants) ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်အောင် ဈေးကွက်ထိုးဖောက်မယ့်သူ (ထုတ်လုပ်/ရောင်းချသူ - Marketer) က အာရုံစိုက် လုပ်ဆောင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

Marketing ဆိုတာ ဘာလဲ ?

Marketing ကို အဓိပ္ပာယ်အမျိုးမျိုး ဖွင့်ဆိုကြပေမယ့်၊ သူ့ရဲ့ ပင်ကိုသဘောကိုကြည့်ပြီး ပြောရရင် - Marketing ဆိုတာ စားသုံးသူရဲ့ လိုအပ်ချက်၊ လိုလားချက်တွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မယ့် ကုန်ပစ္စည်း ဒါမှမဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုကို စားသုံးသူဆီ ပေးပို့ရောင်းချပြီး ထုတ်လုပ်သူ/ရောင်းချသူအတွက်လည်း အမြတ်အစွန်းရအောင် လုပ်ဆောင်ပေးတဲ့ လုပ်ငန်း (ပညာရပ်) ကို ခေါ်ဆိုတယ်လို့ လွယ်ကူရှင်းလင်းစွာ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုနိုင်ပါတယ်။

4P Marketing Mix

ဈေးကွက် ဖော်ဆောင်ရာမှာ အသုံးပြုရမယ့် အခြေခံအလုပ်တာဝန် (Tools) လေးမျိုးကို အလွယ်တကူ မှတ်မိအောင် P လေးလုံးအရော (4P Mix) ဆိုပြီး E. Jerome McCarthy က ၁၉၆၀ ခုနှစ်က စတင်ထုတ်‌ဖော်ခဲ့ရာကစ ယနေ့အထိ တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် အသုံးပြုနေကြတဲ့ ဗျူဟာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။အဲဒီ P လေးလုံးကတော့ Product (ကုန်ပစ္စည်း), Price (ဈေးနှုန်း), Place (နေရာ) နဲ့ Promotion (မြှင့်တင်ခြင်း) တို့ ဖြစ်ပါတယ်။ဒီ 4 Ps နဲ့ Marketing Plan/Marketing strategy ဈေးကွက်အစီအမံ ဈေးကွက်ဗျူဟာတွေကို ရေးဆွဲဖော်ဆောင်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ Marketing Plan/strategy ကို ရေးဆွဲတော့မယ်ဆိုရင် အရင်ဦးဆုံးလုပ်ရမှာက မိမိရည်ရွယ်တဲ့ စားသုံးသူ (Target Consumer) ကို ရွေးချယ်ရမှာဖြစ်ပြီး မိမိလုပ်ဆောင်သမျှ Marketing လုပ်ငန်းဆောင်တာ အားလုံးကလည်း ဒီရည်ရွယ်ထားတဲ့ စားသုံးသူကိုပဲ ဦးတည်ရည်ရွယ် လုပ်‌ဆောင်ရမယ်ဆိုတာကို အမြဲခိုင်ခိုင်မာမာ သတိပြုဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ Marketing လုပ်ငန်းမှာ မဖြစ်မနေလုပ်ရမှာ (Must Do) နဲ့ လုပ်နိုင်ရင်ကောင်းတဲ့ (Nice to Do) ဆိုပြီး ရှိတာကိုလည်း မှတ်သားသင့်ပါတယ်။ Nice to Do က များသောအားဖြင့် သူများလုပ်လို့၊ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်မို့လို့ လုပ်ကြတာဖြစ်ပါတယ်။ မိမိရဲ့ ရင်းမြစ်တွေ (3Ms – Man, Money, Minutes) ကို ငဲ့ရတဲ့အခါ မလုပ်သင့် (ဝါ) မလုပ်လည်း ဘာမှမဖြစ်တဲ့ အလုပ်မျိုးကို ဆိုလိုတာဖြစ်ပါတယ်။ဥပမာ - အခြားပြိုင်ဘက်တွေ က တီဗွီကြော်ငြာတွေ၊ မြေစိုက်ပိုစတာကြီးတွေ သုံးနေတယ်ပေါ့၊ မိမိက မိမိကုန်ပစ္စည်း/ဝန်ဆောင်မှုအတွက် ဒီကြော်ငြာတွေကို အများနည်းတူ အကုန်အကျခံလုပ်မလား ဆုံးဖြတ်ရမယ့် အခြေအနေမျိုးပေါ့။

Marketing 4 P Mix strategy ကို ဆက်လေ့လာကြည့်ရအောင်။

(၁) Product (ကုန်ပစ္စည်း/ဝန်ဆောင်မှု)

ကုန်ပစ္စည်းဆိုရာမှာ ရောင်းချမယ့် ပစ္စည်းအမျိုးအစားသာမက နာမည် (Product’s Name)၊ ထုတ်ပိုးပုံ (Packaging) တို့ ပါဝင်ပါတယ်။

(၂) Price (ဈေးနှုန်း)

ထုတ်လုပ်ရောင်းချ/ဝန်ဆောင်မှုပေးမယ့် ကုန်ပစ္စည်းကို ရွေးချယ်ပြီးတဲ့အခါ ရောင်းချမယ့် ဈေးနှုန်းကို သတ်မှတ်ရပါတယ်။ဈေးနှုန်းသတ်မှတ်ရာမှာ မိမိယူမယ့် အမြတ် ထည့်သွင်းတွက်ချက်ရုံမက မိမိပြိုင်ဘက်တို့ရဲ့ ဈေးနှုန်းကိုလည်း ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ဒါ့အပြင် ထိုဈေးဟာ မိမိဦးတည်ရည်ရွယ်ထားတဲ့ စားသုံးသူဝယ်ရမယ့်ဈေး (စားသုံးသူက လက်ခံဝယ်ယူနိုင်မယ့်ဈေးနှုန်း)၊ လက်လီဆိုင်များက ပြန်လည်ရောင်းချမယ့်ဈေး၊ လက်ကားဆိုင်များက ပြန်လည်ရောင်းချမယ့်ဈေး စသဖြင် အဆင့်ဆင့်တွက်ချက် ချိန်ဆပြီး ဈေးနှုန်းသတ်မှတ်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဥပမာ - ကုမ္ပဏီက လက်ကားဆိုင်သို့ ရောင်းချမယ့်ဈေး >>> လက်ကားဆိုင်က လက်လီဆိုင်ကို ရောင်းချမယ့်ဈေး (5% အမြတ်) >>> စားသုံးသူ ဝယ်ယူမယ့်ဈေး (ဤဈေးက competitive price လို့ခေါ်တဲ့ ပြိုင်ဘက်တွေနဲ့ ယှဉ်ရောင်းနိုင်တဲ့ ဈေးဖြစ်ဖို့ လိုပါတယ်၊ မိမိကုန်ပစ္စည်းရဲ့ အနေအထားအလျောက် ဈေးကွက်မှာ ရောင်းအကောင်းဆုံး (Market Leader) ပစ္စည်း ဒါမှမဟုတ် မိမိအဓိကယှဉ်ပြိုင်ချင်တဲ့ ကုန်တံဆိပ်အောက်အနည်းငယ် ဈေးလျှော့ပြီး သတ်မှတ်ခြင်း။ဈေးနှုန်းသတ်မှတ်ရာမှာ မိမိအတွက် အမြတ်လည်းရနိုင်မယ့်အပြင် ပြိုင်ဆိုင်ရောင်းချရာမှာ စားသုံးသူတွေ ဝယ်ချင်တဲ့ ဈေးဖြစ်တဲ့အတွက် အရောင်းသွက်နိုင်မယ့် ဈေးနှုန်းဖြစ်စေဖို့ အရေးကြီးတာကို အမြဲဂရုစိုက်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။အခါအားလျော်စွာ ဈေးနှုန်းအတက်အကျ ပြုလုပ်ပေးရမှာဖြစ်ပေမယ့် ခဏခဏ ဈေးပြင်နေတာက ကောင်းတဲ့လုပ်ဆောင်ချက်မဟုတ်ဘူးဆိုတာကိုလည်း အမြဲသတိထားသင့်ကြောင်း အကြံပေးလိုက်ပါတယ်။

(၃) Place (နေရာ)

မိမိရဲ့ ကုန်ပစ္စည်း ကုန်တံဆိပ်ကို ဘယ်မှာထားပြီး ရောင်းချမလဲဆိုတာကလည်း အရေးကြီးတဲ့ ဆုံးဖြတ်သတ်မှတ်ချက်တစ်ရပ်ဖြစ်ပါတယ်။အခြေခံအားဖြင့် လက်ကားဆိုင်၊ လက်လီဆိုင်တွေမှာတင် ရောင်းချစေရမှာဖြစ်ပေမယ့်၊ အချို့ကုမ္ပဏီတွေက လက်ကားဆိုင်တွေကိုပဲ အားကိုးရောင်းချ ဖြန့်ချိတာမျိုး၊ ကိုယ်စားလှယ်တွေ တိုက်ရိုက်ခန့်ထားပြီး ရောင်းချဖြန့်ချိတာမျိုးကိုပဲ လုပ်ဆောင်ကြတာကို တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။မိမိရဲ့ ကုန်ပစ္စည်းအမျိုးအစားနဲ့ မိမိဦးတည်ရည်ရွယ်ထားတဲ့ စားသုံးသူ/သုံးစွဲသူတို့ရဲ့ ဝယ်ယူမှုအလေ့အကျင့် (Purchasing Behavior) ပေါ် မူတည်ပြီး ရောင်းချဖြန့်ချိမယ့် channel (ဆိုင်အမျိုးအစား) ကို ရွေးချယ်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။အထူးသဖြင့် ကျွန်တော်ဆောင်ရွက်ခဲ့ဖူးတဲ့ FMCG (Fast Moving Consumer Good - အရောင်းသွက် စားသုံးကုန်) တွေအတွက်ဆိုရင် နေရာတိုင်းမှာ အလွယ်တကူဝယ်ယူရရှိနိုင်ဖို့ (မိမိကုန်ပစ္စည်းက စားသုံးသူရဲ့ လက်တစ်ကမ်းမှာရှိတဲ့ ပစ္စည်း) အရေးအကြီးဆုံး ကြိုးစားလုပ်ဆောင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

Place ဆိုတာ တစ်နည်းပြောရရင် distribution (ဖြန့်ချိရောင်းချခြင်း) လို့ ပြောရမှာဖြစ်ပါတယ်။ဖြန့်ချိရောင်းချရာမှာ အလျားလိုက်ဖြန့်ချိခြင်း (Horizontal Distribution) နဲ့ ဒေါင်လိုက်ဖြန့်ချိခြင်း (Vertical Distribution) ဆိုပြီး နှစ်မျိုးရှိတာကို တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတတယ်။အကြမ်းအားဖြင့် အလျားလိုက်ဖြန့်ချိခြင်းက လက်လီဆိုင်များနိုင်သမျှ များအောင် ဖြန့်ချိခြင်း သဘောရှိပြီး၊ ဒေါင်လိုက်ဖြန့်ချိခြင်းမှာတော့ လက်လီဆိုင်တွေအားနဲ့ ရောင်းချခြင်းထက် လက်ကားဆိုင်ကြီးတွေရဲ့အားနဲ့ တွန်းရောင်းခြင်းသဘောရှိပါတယ်။

ဖြန့်ချိရေးပုံစံ နှစ်မျိုးစလုံးမှာ Push နဲ့ Pull လို့ ပြောတတ်တဲ့ တွန်းအား (Supply- ရောင်းလိုအား) နဲ့ ဆွဲအား (Demand - ဝယ်လိုအား) မျှဖို့ လိုတာကိုလည်း သတိထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ Push က ဆိုင်ကနေ စားသုံးသူဆီ ဝယ်ယူအောင် တွန်းတယ်လို့ ဆိုလိုပြီး၊ Pull ကတော့ စားသုံးသူရဲ့ ဝယ်လိုအားတက်လာအောင် ဆောင်ရွက်ခြင်းလို့ ဆိုလိုပါတယ်။ Marketing သမားကောင်းတစ်ယောက်ဟာ ဒီ Push နဲ့ Pull မျှအောင် ဖန်တီးပေးတတ်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ဆိုင်တွေ ရဲ့ Push ဖြစ်စေနိုင်တာက အမြတ်ရရှိရေးနဲ့ အရောင်းသွက်ရေးပဲဖြစ်ပြီး၊ စားသုံးသူ ရဲ့ Pull ရဖို့ကတော့ အရည်အသွေး၊ ဈေးနှုန်း၊ ပရိုမိုးရှင်း၊ brand image စတဲ့ အကြောင်းအများကြီးအပေါ် မူတည်နေပါတယ်။

(၄) Promotion (မြှင့်တင်ခြင်း)

ဒီနေရာမှာ Promotion လို့ ဆိုလိုက်ရင် ရောင်းအားမြှင်တင်ခြင်းပဲလို့ ‌ယေဘူယျနားလည်ကြပေမယ့်၊ ရောင်းအားမြင့်အောင် လုပ်ရုံသက်သက်မဟုတ်ပဲ၊ (ကုန်တံဆိပ်ရဲ့ ပုံရိပ်သွင်ပြင် Brand Image နဲ့ စားသုံးသူများက မိမိကုန်ပစ္စည်းကို အဆင့်မြင့်တယ်လို့ ထင်လာခြင်း Brand Position တက်လာအောင်ပါ ဆောင်ရွက်သင့်တယ်ဆိုတာကို မမေ့စေချင်လို့ မြှင့်တင်ခြင်းလို့ပဲ ဆိုလိုက်ပါရစေ။

Promotion လုပ်ဆောင်ရာမှာလည်း Mix ၄ ခု ရှိနေပြန်တယ်။အဲဒါတွေက - (၁) Advertising (ကြော်ငြာခြင်း)၊ (၂) Sales Promotion (အရောင်းမြှင့်တင်ရေး ဆောင်ရွက်ခြင်း)၊ (၃) Personal Selling (ကိုယ်တိုင် ကိုယ်ကျ ရောင်းချခြင်း)၊ (၄) Public Relation – PR (လူထုဆက်သွယ်ဆက်ဆံရေး ကောင်းမွန်အောင် တည်ဆောက်ထူထောင်ခြင်း) တို့ ဖြစ်ပါတယ်။

(၁) Advertising ကြော်ငြာခြင်း

Advertising ကြော်ငြာခြင်း လုပ်ဆောင်ရာမှာ အဓိကရည်ရွယ်ချက်နှစ်ခုရှိပါတယ်။လူသိအောင်လုပ်ခြင်း (Create and Increase Brand Awareness) နဲ့ ကိုယ်သိစေလိုသော သတင်းကိုပေးပို့ခြင်း (Message) တို့ဖြစ်ပါတယ်။ကြော်ငြာနည်းများစွာရှိပါတယ်။အခြေခံကတော့ Below the Line Advertising- BTL နဲ့ Above the Line Advertising- ATL နှစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ BTL က ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ ကိုယ့်အဖွဲ့နဲ့ လုပ်နိုင်တဲ့ ပိုစတာကပ်ခြင်း၊ စတေကာကပ်ခြင်း၊ ဗွီနိုင်း ဘန်နာ ကြော်ငြာချိတ်ခြင်း၊ အလံငယ်များ ချိတ်ဆွဲခြင်း စတာတို့ဖြစ်ပါတယ်။ ATL ကတော့ လူမှုဆက်သွယ်ရေး နည်းလမ်းတွေဖြစ်တဲ့ တီဗွီကြော်ငြာ (TV Commercial)၊ မြေစိုက်ဘုတ်ကြီးများထောင်ခြင်း (Road Hoarding Billboard)၊ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေမှာ Post တင်ခြင်း၊ ကြော်ငြာခြင်းတို့ ပါဝင်ပါတယ်။ ATL က ပိုမိုကျယ်ပြန့်အောင် ကြော်ငြာ၊ ပေးပို့လိုတဲ့ သတင်းကို ပေးပို့နိုင်တဲ့အတွက် အားထားရတဲ့ advertising နည်းလမ်းဖြစ်ပေမယ့် ကုန်ကျစရိတ်လည်း အလွန်များတဲ့အတွက် ကြော်ငြာကောင်းပြီး ရောင်းကောင်းပေမယ့် စရိတ်မထောင်းအောင် သတိထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။

Adverting ကြော်ငြာခြင်းရဲ့ အားနှစ်မျိုးက တံဆိပ်အပေါ် ယုံကြည်လာစေခြင်းနဲ့ တံဆိပ်အပေါ် သစ္စာထားမှုတွေကို လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်ပါတယ်။ဒါကြောင့် ကြော်ငြာလုပ်ရာမှာ ဒီအချက်နှစ်ချက်ကို ဖော်ဆောင်နိုင်အောင် သတိထား ဖန်တီးလုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်။ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခု နှစ်ရာချီ ဈေးကွက်ထဲမှာ တွင်ကျယ်စေဖို့က Brand Loyalty လို့ ခေါ်တဲ့ မျိုးတူကုန်ပစ္စည်းတွေထဲမှာ မိမိကုန်အမှတ်တံဆိပ်ကလွဲရင် အခြားအမှတ်တံဆိပ်ကိုမျှ ‌တော်ရုံနဲ့ ပြောင်းမသုံးဘူးဆိုတဲ့ အမာခံ သက်တော်ရှည်စားသုံးသူတွေ အများဆုံးရရှိရေးက အဓိကအသက်ဖြစ်ပါတယ်။

(၂) Sales Promotion (အရောင်းမြှင်တင်ရေး ဆောင်ရွက်ခြင်း)

Advertising က ဝယ်ရင် တို့ကိုသတိရနော်လို့ ပြောနေတာဖြစ်ပြီး sales promotion ကတော့ - အခုချက်ခြင်းဝယ်ပါဆိုတဲ့ သတင်းပေးချက်ကို ဖြစ်အောင်လုပ်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အရောင်းမြှင့်တင်ရေးလုပ်ရာမှာလည်း မိမိစားသုံးသူတွေ မြန်မြန်နဲ့ များများ ဝယ်လာအောင် စဉ်းစားဖန်တီးရမှာဖြစ်သလို၊ မိမိပစ္စည်းကို ရောင်းချပေးနေတဲ့ လက်လီလက်ကား ဖောက်သည်တွေအတွက်ပါ ထည့်သွင်းစဉ်းစား ဖန်တီးရမှာဖြစ်ပါတယ်။

Sales Promotion လုပ်နေစဉ်ကာလအတွင်းမှာ ရောင်းအားတက် (Push ရော Pull ပါ) လာမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် မကြာခဏဖြစ်လေ့ရှိတဲ့ Out Of Stock – OOS ရောင်းဖို့ ပစ္စည်းပြတ်ခြင်းမရှိအောင် ကြိုတင်စီစဉ်ထားဖို့ သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။ ရောင်းအားမြှင့်တင်ခြင်း နည်းလမ်းပုံစံအမျိုးမျိုး အများအပြားရှိပေမယ့်၊ မိမိလုပ်မယ့် ရောင်းအားမြှင့် ပရိုမိုးရှင်းက ဈေးသက်သက်သာသာနဲ့ ဝယ်ယူစေချင်တာလား (Special Discount ဈေးလျှော့ပေးတဲ့နည်း သုံးရမှာပါ)၊ မိမိပစ္စည်း များများ မြန်မြန် အရောင်းထွက်စေချင်တာလား (Buy One Get One - တစ်ခုဝယ် တစ်ခုလက်ဆောင်ပေးနည်းကို သုံးပါ)။အခုမှ ‌ဈေးကွက်တင်တဲ့ ပစ္စည်းသစ်ကို ဝယ်သုံးကြည့်စေချင်တာလား (မိမိရဲ့ ရောင်းအားသွက်ပစ္စည်းနဲ့ တွဲရောင်းပါ၊ လက်ရှိအရောင်းသွက်ပစ္စည်းနှစ်ခုဝယ်ရင် ပစ္စည်းသစ်တစ်ခု လက်ဆောင်ပေးပါ စတဲ့နည်းကို သုံးနိုင်ပါတယ်။)

ဒီနေရာမှာ ပရိုမိုးရှင်းရှိကြောင်း သိစေဖို့ ကြော်ငြာတွေများများလုပ်ဖို့လည်း လိုသလို၊ ဆိုင်ရဲ့အရောင်းသမားတွေကို ပရိုမိုးရှင်းနဲ့  ပြောဆိုရောင်းချပေးဖို့ စည်းရုံးထားဖို့လည်း လိုပါတယ်။

(၃) Personal Selling (ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ ရောင်းချခြင်း)၊

မိမိအရောင်းဝန်ထမ်းများဖြင့် ဆိုင်တိုင်ရာရောက် Door to door ဖြန့်ချိရောင်းချခြင်း (Distribution) ဆိုင်ပေါက်စေ့ သွားရောက်၍ မိမိကုန်တံဆိပ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ သတင်းအချက်များပေးခြင်း၊ ကြော်ငြာကပ်ခြင်း၊ တပ်ဆင်ချိတ်ဆွဲခြင်း၊ မိမိကုန်တံဆိပ်ကို ဂရုစိုက်ထိန်းသိမ်းခြင်း (product display ပစ္စည်းစနစ်တကျ စီရီခင်းကျင်းခြင်း စသဖြင့် ဆောင်ရွက်၍ ကိုယ်တိုင်ရောင်းချခြင်းဖြစ်တယ်။ပရိုမိုးရှင်းမိန်းကလေး (Promoters) တွေနဲ့ ရောင်းချတာတို့၊ ဈေးရောင်းပွဲတော်လိုမျိုးမှာ ဆိုင်ခန်းဖွင့်ရောင်းချတာတွေကလည်း ဒီ Personal Selling ထဲမှာ ပါပါတယ်။

များသောအားဖြင့် personal selling မှာ sales promotion ပါ တွဲပြီး ဆောင်ရွက်တတ်ကြပါတယ်။အဲဒီတော့ Promotion လုပ်ရာမှာ ဖြတ်သန်းရမယ့် အဆင့်တွေကို AIDA ဆိုပြီးမှတ်သားနိုင်ပါတယ်။

A – Attention/ Awareness (အာရုံစိုက်/သတိထား သိရှိလာစေခြင်း)
I – Interest (စိတ်ဝင်စားလာစေခြင်း)
D – Desire (လိုချင်/ဝယ်ချင်စိတ်ဖြစ်လာခြင်း)
A – Action (လက်တွေ့ဝယ်ဖြစ်ခြင်း)

သဘောကတော့ ကိုယ်လုပ်လိုက်တဲ့ Promotion အရောင်းမြှင့်တင်ခြင်းတစ်ခုဟာ လက်တွေ့ ဝယ်ယူ/သုံးစွဲ/စားသုံးမှုနဲ့ အဆုံးသတ်ရမယ်လို့ ဆိုလိုတာပါ။ထိုသို့ အဆုံးသတ်နိုင်မှ အောင်မြင်တဲ့ ပရိုမိုးရှင်းဖြစ်တယ်လို့ ဆိုနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။အဲဒီတော ပရိုမိုးရှင်းတစ်ခု အောင်မြင်ဖို့အတွက် လက်တွေ့ဆောင်ရွက်ရတဲ့သူတွေကလည်း AIDA ဖြစ်ဖို့ လိုတာပေါ့နော်။

A – Attention/ Awareness (အလုပ်ကို အာရုံစိုက်၍ နားလည်စွာလုပ်ခြင်း)
I – Interest (စိတ်ပါဝင်စားမှုရှိခြင်း)
D – Desire (လိုလိုလားလား လုပ်ဆောင်ခြင်း)
A – Action (သွက်လက်ဖျတ်လတ်စွာ လုပ်ဆောင်ခြင်း) တို့ ရှိဖို့ လိုပါတယ်။

(၄) Public Relation – PR (လူထုဆက်သွယ်ဆက်ဆံရေး ကောင်းမွန်အောင် တည်ဆောက်ထူထောင်ခြင်း)

PR လို့ အတိုကောက်ခေါ်ကြတဲ့ လူထုဆက်သွယ်ရေး၊ တစ်နည်း မိမိဆက်ဆံရမယ့် ရောင်းသူ (Customers) နဲ့ ဝယ်ယူစားသုံးသူ (Consumers) တို့ဆီ မိမိပေးပို့လိုတဲ့ သတင်းစကားတွေ၊ အသားပေး၊ ဦးစားပေးလိုတဲ့ အချက်တွေကို ငွေကြေးကုန်ကျမှုနည်းနည်းနဲ့ သူတို့သိရှိအောင် စာရေးပြီးသော်လည်းကောင်း၊ တစ်ဆင့်စကား တစ်ဆင့်နား ပြောကြားပြီးသော်လည်းကောင်း ဆက်သွယ်တဲ့နည်းဖြစ်ပါတယ်။တစ်နည်းပြောရရင် ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးကောင်းအောင် တည်ဆောက်ရမယ်ပေါ့။မိမိသတင်းကို သူတို့ကိုပေးသလို မိမိသိရှိလိုတဲ့ ဈေးကွက်သတင်း၊ ပြိုင်ဖက်တွေရဲ့သတင်းကို ရရှိနိုင်ပါတယ်။အဓိက ကတော့ ပုဂ္ဂိုလ်ခင်ရင် တရားမင်တယ်ဆိုတဲ့ စကားလို သူတို့နဲ့ ရင်းနှီးခင်မင် ကျွမ်းဝင်နေတဲ့ ကုန်တံဆိပ်တစ်ခုကို သူတို့က လိုလိုလားလား ညွှန်းဆို ရောင်းဝယ်လာအောင် ဆက်ဆံရေးကောင်းအောင် လုပ်ဆောင်ထားခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။အရေးပေါ်မှ ထလုပ်တာမျိုးမဖြစ်သင့်ဘဲ၊ ဖောက်သည်များနဲ့ ဈေးကွက်ထိုးဖောက်သူတို့ကြားမှာ ခိုင်မာတဲ့ ရင်းနှီးမှုကို တည်ဆောက်ထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။

အခု ကျွန်တော်က တကယ့် မူလအခြေခံ Marketing 4Ps Mix Strategy ကို တင်ပြလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။နောက်ပိုင်း P တွေ အများကြီး သူ့ထက်ငါ တီထွင်လာကြတယ်။ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်ကတော့ 7Ps အထိပဲ တကယ်လိုအပ်တယ် ထင်ပါတယ်။နောက် ထပ် P ၃ လုံးက ဟိုတယ်တို့လို ဝန်ဆောင်မှုပေးတဲ့ လုပ်ငန်းတွေအတွက် အလွန်အသုံးဝင်ပါတယ်။

အဲဒါတွေကတော့ -
5 - People (ဝန်ထမ်းများ) - ဝန်ထမ်းများရဲ့ ပျူငှာဖော်ရွေ ဆက်ဆံရေးကောင်းခြင်း၊ ရုပ်ရည်ရူပကာ သပ်ရပ်သန့်ရှင်း၊ နှစ်လိုဖွယ်ဖြစ်ခြင်း၊ အလုပ်၌ ကျွမ်းကျင်၍ စေတနာပါခြင်း စသည်
6 – Process (လုပ်ငန်းစဉ်များ) - ဖောက်သည်အတွက် ဝန်ဆောင်မှုပေးသည့် လုပ်ငန်းစဉ်များ လွယ်ကူချောမွေ့ သက်တောင့်သက်သာဖြစ်စေခြင်း
7 – Physical Evidence (ရုပ်ဝတ္ထု သက်သေများ) - ပေးရသော ငွေကြေးစရိတ်စကနှင့် ထိုက်တန်သော အဆောက်အဦ၊ အသုံးအဆောင်၊ ပတ်ဝန်းကျင် အငွေ့အသက်များရှိခြင်း စသည်။

နောက်ဆုံးအနေနဲ့ Marketing 4Ps ကို 4C နဲ့ ဖော်ဆောင်ကြပါလို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။
Product - Consumer’s needs & wants (မိမိရည်ရွယ် ဦးတည်သော စားသုံးသူ‌တွေရဲ့ လိုအပ်ချက်နဲ့ လိုလားချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်သော ကုန်ပစ္စည်းဖြစ်ခြင်း)
Price - Cost to customers with profit (စားသုံးသူက လိုလိုလားလား ပေးဝယ်နိုင်သော ဈေးနှုန်းဖြစ်ပြီး မိမိကုမ္ပဏီအတွက်လည်း အမြတ်‌ငွေရရှိစေ‌သော ဈေးနှုန်းဖြစ်ခြင်း)
Place - Convenience (စားသုံးသူများ လွယ်လင့်တကူ ဝယ်ယူနိုင်သော ဆိုင်/နေရာများတွင် ထားရှိ ရောင်းချခြင်း)
Promotion - Communication (မိမိတို့ဆောင်ရွက်နေသော အရောင်းမြှင့်တင်ရေးအစီအစဉ်ကို စားသုံးသူက မျက်ခြေမပြတ် သိရှိနေစေပြီး၊ ပါဝင်ဆင်နွှဲရန် စိတ်လှုပ်ရှား တက်ကြွနေစေခြင်း)

လုပ်သမျှအောင်၍ ဆောင်သမျှပြီးသော ဈေးကွက် ထိုးဖောက်သူများ ဖြစ်ကြပါစေ။

သက်ထွန်း (သျှမ်း)