【 နိုင်ငံတကာဆောင်းပါး 】“ ဘိုင်ဒင်၏ အင်အားချိနဲ့နေသော ဒီမိုကရေစီ ခုခံကာကွယ်ရေး”

ဒီမိုကရေစီထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲသည် တရုတ်ကို ဒေါသထွက်စေသည်။ ထိုအချက်သည် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် ယခုလအစောပိုင်းက လက်ခံကျင်းပသည့် နှစ်ရက်ကြာ ဗီဒီယို ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲအပေါ်အကောင်း အမြင်ဆုံးသော ရလဒ်ဖြစ်သည်။

ပေကျင်း၏ဝါဒဖြန့်ယန္တယားများအနက်တစ်ခုဖြစ်သော ဂလိုဘယ်တိုင်းမ် သတင်းစာက ထိုထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်ကြီးဖြစ်နေသေးသည်ကို ကြေညာသည့် အစည်းအဝေး ဖြစ်ကြောင်း ရေးသားသည်။

ထို့အပြင် အထက်ပါသတင်းစာက “ကိုဗစ်နိုင်တင်းတိုက်ဖျက်ရေးမှသည် လူမျိုးခွဲခြားမှုဆန့်ကျင်ရေးအထိ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် အနောက်နိုင်ငံများတွင် ဂုဏ်ယူပြသနိုင်သည့် မည်သည်လုပ်ရပ်ကိုမျှ မလုပ်ခဲ့ကြောင်း ဆက်လက်ရေးသားသည်။ ကပ်ရောဂါကို ဖြစ်ပွားစေပြီး ဝီဂါလူနည်းစုကို လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်မှုအဆင့်အထိ နှိပ်စက်နေသော အာဏာရှင်အစိုးရအနေဖြင့် ထိုသို့ ပြောခြင်းသည် တားမြစ်ဆေးသုံးစွဲပြီး အတင့်ရဲခြင်းဖြစ်သည်။

သူ၏အဖွင့်မိန့်ခွန်းတွင် ဘိုင်ဒင်က  ကမ္ဘာ့လွတ်လပ်မှုသည် လွန်ခဲ့သော ၁၅ နှစ်အတွင်း နောက်ပြန်ဆုတ်နေသည် ဆိုသည့် Freedom House ၏ပြောဆိုချက်ကို ကိုးကား သည်။ ပဒေသရာဇ်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် ၎င်းတို့ အာဏာကို ထူထောင်ရန်နှင့် ၎င်းတို့သြဇာကိုတင်ပို့ရန်နှင့် ချဲ့ထွင်ရန် ၎င်းတို့၏ ဖိနှိပ်သော မူဝါဒများနှင့် အလေ့ အထများသည် နေ့စဉ်စိန်ခေါ်မှုများကို ကိုင်တွယ်ရန် ပိုမို ထိရောက်သော နည်းလမ်များဖြစ်သည် ကိုပြသရန် ကြိုးစားနေသည်ဟု သူမြင်သည်။

မှန်သင့်သလောက်မှန်သော်လည်း နားထောင်ရသူအချို့အနေဖြင့် လွန်ခဲ့သောလအနည်းငယ်က တာလီဘန်ကို သက်ညှာစွာဖြင့် အာဖဂန်ပြည်သူများကို ဆိုးရွားစွာ စွန့်လွှတ်ခဲ့သော ပဒေသရာဇ် စီမံကိန်းကို သူအားပေးခဲ့သည်ဟု မြင်နိုင်သည်။

၎င်းတို့၏ လိုအပ်ချက်များကို မဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်သောကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှပြည်သူများ၏ ဒီမိုကရက်တစ် အစိုးရများအပေါ် ကြီးထွားနေသော မကျေနပ်မှုများအတွက် စိုးရိမ်ကြောင်းဘိုင်ဒင်ပြောသည်။

“ကျနော်ဟာ ဒီကိစ္စတွေကို ပထမဆုံးတွေ့မြင်ခဲ့သူမဟုတ်တဲ့အတွက် ခင်များတို့လိုသမျှအားလုံးကို ဖြည့်ဆည်းပေး နိုင်တဲ့အစိုးရကြီးတစ်ခုဆိုတာ ခင်များတို့မှာ ရှိသမျှအကုန်ယူသွားနိုင်တဲ့အစိုးရကြီးပဲဖြစ်တယ်။ ကျနော့်ဘဝ၊ လွတ်လပ်မှု၊ ပိုင်ဆိုင်မှုနဲ့ ပျော်ရွှင်မှုကိုကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့ အစိုးရနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျေနပ်နိုင်သူတွေ ကျနော့်ကို ယုံကြည်လိုက်ပါ” ဟု သူပြောသည်။

ဘိုင်ဒင်သည် သူ၏ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးအက်ဥပဒေကိုပင် ဆက်လက်တွန်းအားပေးပြီး အမေရိကမှ ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်အများစုသည် ထိုအက်ဥပဒေကို ထောက်ခံသည် သို့မဟုတ် ယခုအချိန်တွင် တွေ့နေရသည့်အတိုင်း ဆန့်ကျင်သည်ကို နားမလည်ကြောင်း အထင်အရှား ပြသနေပြီး ရလဒ်သည် အလားတူစွာ ဒီမိုကရေစီနည်းလမ်းကျသည်။

ထိုထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲ၏ ဦးတည်ချက်များမှာ အာဏာရှင်စနစ်ကို ခုခံကာကွယ်ရေး၊ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးနှင့် လူ့အခွင့်အရေးကို ရှေ့တန်းတင်ရေးဖြစ်သည်။ ထိုထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲတွင် အဓိက မိန့်ခွန်း ပြောသူများအနက် ထိုနယ်ပယ်များတွင် အောင်မြင်မှုများကို ပြောနိုင်သူ မရှိသလောက်ပင်ဖြစ်သည်။

ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေအတွင်းရေးမှူး အန်တိုနီယို ဂူတားရက်က ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် အသိပညာပြန်လည် ထွန်းကားမှုခေတ်မှ တန်ဖိုးများ ဆုတ်ယုတ်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်ကြောင်းပြောကြားလိုက်သောကြောင့် ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီသည် ထိုတန်ဖိုးများကို ၂၄ နာရီနေ့စဉ်ရက်ဆက် ဖျက်ဆီးနေသည် ဆိုသည့် အချက်ကိုထင်ရှားစေသည်။

ထိုထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲကို ရှေ့တန်းတင်သည် အဓိပ္ပာယ် ပြည့်ဝသော ပြည်တွင်းပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးနှင့် နိုင်ငံတကာ အစီအစဉ်များကို ထောက်ပံ့ရန် အမျိုးမျိုးသော ပါဝင်ပတ်သက်သူများနှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ရန် အမေရိ ကန်နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအေဂျင်စီ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဆမန်သာ ပါဝါ ကတိပြုသည်။ ထိုအချက်ကြောင့် အာဏာရှင်များသည် လွန်စွာကြောက်လန့်မည်မှာသေချာသည်။

မိမိ၏အမြင်တွင် ဒီမိုကရေစီလူ့အဖွဲ့အစည်းများသည် ခြိမ်းခြောက်မှု ၃ ခုကို ရင်ဆိုင်နေရသည်။ ပထမတစ်ခုမှာ ပြင်ပမှဖြစ်ပြီး အာဏာရှင်စနစ်သြဇာကြီးမားလာခြင်းဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် ဆိုရပါက သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်က ကွန်မြူနစ်စနစ်သည် ပြည်သူ့ဒီမိုကရေစီ၊ အလုပ်ဖြစ်သော ဒီမိုကရေစီ၊ အခြားနိုင်ငံများ အတုယူသင့်သော စံပုံစံ ဟု ပြောသည်။ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ကလည်း အလားတူစွာပင် သူသည် စစ်မှန်သော ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်နေသည်ဟု ပြောသည်။

ဒုတိယ ခြိမ်းခြောက်မှုတွင် ပြည်တွင်းဖြစ်ပြီး ဒီမိုကရေစီနောက်ပြန်လျှောကျခြင်းဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယ၊ ဘရာဇီးလ် (ထိုနှစ်နိုင်ငံလုံးကို ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲသို့ဖိတ်သည်) နှင့် ဟန်ဂေရီ (ထူးဆန်းသောအကြောင်းပြချက်ဖြင့် ထိပ်သီး ဆွေးနွေးပွဲသို့ ဖိတ်ကြားခြင်းမပြု) တို့မှ ခေါင်းဆောင်များသည် ဒီမိုကရေစီအတွက် အရေးပါသော အင်စတီ ကျူးရှင်းများကို အင်အားချိနဲ့အောင်လုပ်သည်ဟု မကြာခဏ စွပ်စွဲခံကြရသည်။

တတိယပြဿနာမှာ မိမိကိုယ်မိမိ သံသယရှိခြင်းဖြစ်ပြီး အထူးသဖြင့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုတွင် တွေ့ရသည်။ ယခင်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့်နှင့် သူ့ကို စိတ်အားထက်သန်သော ထောက်ခံသူများသည် လွန်ခဲ့သော နှစ်က ရွေး ကောက်ပွဲများတွင် သူရှုံးနိမ့်သည်ဟု မယုံကြည်ကြပေ။ ဟီလာရီကလင်တန်နှင့် သူ့ကိုစိတ်အားထက်သန်စွာ ထောက်ခံသူများသည်လည်း သူမသည် ထိုမတိုင်မီက ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရှုံးနိမ့်သည်ဆိုသည့်အချက်ကို မယုံ ကြည်ကြပေ။ ထရန့်သမ္မတတာဝန်ထမ်းဆောင်သည့် ကာလ တစ်လျှောက်လုံးတွင် ဒီမိုကရက်တို့သည် သစ္စာရှိသော အတိုက်အခံများမဟုတ်ဘဲ ခုခံရေးအင်အားစုများ ဖြစ်ကြောင်းကြေညာ။ ခုခံရေးအင်အားစုများဆိုသည်မှာ နာဇီ သိမ်းပိုက်မှုကို တိုက်ပွဲဝင်နေသူများကို ဆိုလိုသည်။

ထိုကဲ့သို့သော ခက်ခဲသည့် အကြောင်းအရာများကို ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲတွင် ရှောင်ရှားသည်။ စာရေးသူ ပြောနိုင်သည့် အတိုင်းအတာအရဆိုပါက မည်သူမျှ ဒီမိုကရေစီကို အဓိပ္ပါယ် ဖွင့်ဆိုခြင်း မရှိပေ။ ရုရှားနှင့် အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံတွင် ပြည်သူများမဲပေးကြသော်လည်း ၎င်းတို့သည် ဒီမိုကရက်တစ် လူ့အဖွဲ့အစည်းများ မဟုတ်ကြပေ။ ၎င်းတို့ကိုလည်း ဖိတ်ကြားခြင်းမပြုပေ။ ထို့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ တစ်ခုတည်းဖြင့် ဒီမိုကရေစီကို မဖန်တီးနိုင်ဟု မိမိတို့ကောက်ချက်ချစေသည်။

သို့သော် ဒီမိုကရေစီကို အများစုဝါဒဖြင့်လည်း မရှုပ်ထွေးသင့်ပေ။ အမေရိကကို တည်ထောင်သူများသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို တိုက်ရိုက် ဒီမိုကရေစီအနေဖြင့် ထူထောင်ခဲ့ခြင်းမဟုတ်ဘဲ လူနည်းစုအခွင့်အရေးများ၊ ငြင်းပယ်မရသော အခြေခံအခွင့်အရေးများ၊ အာဏာများနှင့် ထိန်းညှိခြင်းကို ခွဲခြားထားခြင်း စသည့်တို့ကိုအလေး အနက်ထားသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ သမ္မတနိုင်ငံအဖြစ် ထူထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အလားတူ အရေးကြီးသောအချက်မှာ အခွင့်အရေးများသည် လူပုဂ္ဂိုလ်များ မွေးရာပါဖြစ်ပြီး အဖွဲ့အစည်းများတွင် ပေါက်ဖွားလာခြင်းမဟုတ်ဟု ၎င်းတို့ ယုံကြည်ခြင်းဖြစ်သည်။ အာဏာရှင်များက သဘောမတူကြပေ။ ဥပမာ အားဖြင့် ဆိုရပါက ကွန်မြူနစ်များသည် အခွင့်အရေးများကို လူတန်းစား အရပေးပြီး နိုးကြားသော အတွေးအခေါ် ကိုလက်ခံသူများက အဖိနှိပ်ခံဟု ၎င်းတို့ကြေညာထားသည့် အုပ်စုများအတွက် အခွင့်အရေးတိုးမြှင့်ပေးရန် တောင်းဆိုကြပြီး ဖိနှိပ်သူအုပ်စုဟု ၎င်းတို့သတ်မှတ်သောအုပ်စုများအတွက် အခွင့်အရေး ကန့်သတ်ရန် တောင်းဆိုကြသည်။

ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲတွင် ရှောင်ရှားခဲ့သည့်အခြားအချက်တစ်ခုမှာ သဘာ၀ အခွင့်အရေးများနှင့် အမျိုးသမီးနပမ်း ပွဲများတွင် လိင်ပြောင်းအားကစားသမားများကို ခွဲခြားဆက်ဆံမှုမရှိဘဲ ပါဝင်ခွင့်ပေးရေးကဲ့သို့ အသစ်တီထွင်ထားသည့် အခွင့်အရေးများကို ခွဲခြားထားခြင်းကို မဆွေးနွေးခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုအခွင့်အရေးများကို ပေးမည်ဖြစ် ကြောင်း ဘိုင်ဒင်အစိုးရက ကတိပြုထားသည်။

ထိုထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲသည် အဂတိလိုက်စားမှုအပေါ် အလေးထားခြင်းကိုလည်း စာရေးသူ သံသယ ရှိသည်။ ထိုကိစ္စသည် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများနှင့်အာဏာရှင်နိုင်ငံများကို အလားတူ ကူးစက်သော ရောဂါဖြစ်သည်။ အဂတိ လိုက်စားမှုများသည် နိုက်ဂျီးရီးယားနှင့် မက္ကဆီကိုတွင် စင်္ကာပူထက်ပိုများသည်။ သို့သော် နိုင်ဂျီးရီးယားနှင့် မက္ကဆီကို ကို ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲသို့ ဖိတ်ကြားသော်လည်း စင်္ကာပူကို ဘိုင်ဒင်အစိုးရက ဖိတ်ကြားရမည့်စာရင်းမှ ဖယ်ထုတ်ထားသည်။

ဘိုင်ဒင်က စင်္ကာပူကို ပယ်ချ ထားချိန်တွင် ဘိုင်ဒင်ကိုလည်း ပါကစ္စတန်က ပယ်ချသည်။  ပါကစ္စတန်က မည်သည့် အတွက် စိတ်မကောင်းကြောင်းအကြောင်းကြားသနည်း။ ထိုင်ဝမ်ကို စစ်ရေးအရ ခြိမ်းခြောက်နေသော ပေကျင်းနှင့် မဟာမိတ်ဖြစ်နေသောကြောင့် ဖြစ်နိုင်သည်။

ထိုင်ဝမ်သည် ထိုထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲဖိတ်ကြားခံရသော်လည်း ထိုင်ဝမ်အရာရှိ၏ ဗီဒီယိုတွင် ကမ္ဘာကို လူမှုအခွင့်အရေးများဖြင့် အဆင့်သတ်မှတ်ပြီး သူမ၏ နိုင်ငံနှင့် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံကို မတူညီသောအရောင်များဖြင့် ပြသသောအခါ ဖြတ်တောက်ခံရသည်။

ထိုဖြတ်တောက်လိုက်သောနေရာတွင် “ယခုဆွေးနွေးပွဲတွင် လူပုဂ္ဂိုလ်များ ဆွေးနွေးသည့် အယူအဆများသည် ထိုလူပုဂ္ဂိုလ်များ၏ အယူအဆသာဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ သဘောထားကို ထင်ဟပ်သည်ဟု ယူဆ နိုင်ခြင်းမရှိ” ဆိုသည့် စာများပေါ်လာသည်။ ထိုသို့ဖြတ်တောက်ရန် အိမ်ဖြူတော်က ညွှန်ကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာ သတင်းဌာနကရေးသားသည်။ ထိုသို့ဖြတ်တောက်ခြင်းသည် ရိုးသားသောမှားယွင်းမှုဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက နောင်တွင်ပြောသည်။

ထိုသို့လုပ်ဆောင်ခြင်းသည် အစိုးရလုပ်ငန်းများအတွက် လုံလောက်စွာ ကောင်းမွန်ပေမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းဒီမိုကရေစီပြန်လည်ထိန်းသိမ်းရှင်သန်စေရေးအတွက် ပိုမိုအတွေးအခေါ်ကောင်းပြီး လေးနက် သောအားထုတ်မှုများလိုအပ်သည်။

 

Linko

(ကလစ်ဖို့ ဒီ မေ သည် ဒီမိုကရေစီကာကွယ်ရေး ဖောင်ဒေးရှင်း တည်ထောင်သူနှင့်ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်ပြီး ဝါရှင်တန်တိုင်းမ် ဆောင်းပါးရှင်ဖြစ်သည်။)

Ref:Biden’s weak defense of democracy