【 နိုင်ငံတကာဆောင်းပါး 】 အိန္ဒိယအသစ်ကို G-20 အစည်းအဝေးမှာ ကမ္ဘာသို့ ချပြ

G-20 နှစ်ပတ်လည် ထိပ်သီးအစည်းအဝေးအတွက် ကမ္ဘာ့အရေးအပါဆုံး နိုင်ငံအချို့မှ ခေါင်းဆောင်များ နယူးဒေလီတွင် တွေ့ဆုံစဉ်၊သဘောတူညီမှုထွက်ရှိရန် မျှော်လင့်ချက်နည်းပါးခဲ့သည်။

တစ်နှစ်ပတ်လုံး ယူကရိန်းစစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်၍ စိတ်ဝမ်းကွဲပြားမှုများနှင့် သဘောထားကွဲလွဲမှုများကြောင့် G-20 သည် ၎င်း၏ ဝန်ကြီးအဆင့် အစည်းအဝေးအများအပြားတွင် ပူးတွဲကြေညာချက်တစ်ရပ် ထုတ်ပြန်ရန်ကို သဘောတူနိုင်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။

ယခု နယူးဒေလီအစည်းအဝေးတွင် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်နှင့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်တို့ နှစ်ဦးစလုံး ခေါင်းဆောင်များ၏ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်ရန် ပျက်ကွက်ခဲ့ကြသည်။

သို့သော် ထူးထူးခြားခြား ဆန့်ကျင်ဘက်အနေဖြင့် G-20 ၏ ခေါင်းဆောင်များသည် အများသဘောတူညီမှုအတွက် အိန္ဒိယ၏ စိတ်အားထက်သန်စွာ ရှာဖွေတွန်းအားပေးခဲ့မှုဖြင့် သီတင်းပတ်ကုန်တွင် ပူးတွဲကြေငြာချက်ကို တစ်နည်းနည်းဖြင့် ထုတ်နိုင်ခဲ့သည်။

ပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက်သည် အပေးအယူ သဘောသဘာဝအားဖြင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံရှိ စစ်မက်ဖြစ်ပွားနေသော ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးအုပ်စုများစွာ၏ ရပ်တည်ချက်များကို မည်သည့်အပြောင်းအလဲမှ ထင်ဟပ်ခြင်းမရှိပေ။

ဒါပေမဲ့ နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းက တခြားကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကိစ္စတွေမှာ ဘုံအခြေခံအချက်အချို့ကို ရှာဖွေဖို့အတွက် ယူကရိန်းကို ဘေးဖယ်ထားနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်မှာ ယခုအစည်းအဝေးတွင် အရေးတကြီးပေါ်လွင်ခဲ့သည်။

ယင်းမှာ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်ပြီး G-20 အစည်းအဝေး၏ လုံးလည်ချာလည်လိုက်နေသည့် အခြေအနေမှ ကယ်တင်နိုင်ခဲ့သည်။

ဥရောပသမဂ္ဂမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက မှန်းဆကာ “မင်းမှာ G-20 ထုတ်ပြန်ချက်မရှိဘူးလို့ ဆိုကြပါစို့၊ ဒါဆို သတင်းစာခေါင်းကြီးပိုင်းတွေမှာ  G-20 ပြီးသွားပြီလို့ ပြောကြလိမ့်မယ်။သူတို့လည်း မှန်လိမ့်မယ်… ဒါကြောင့် တစ်နည်းအားဖြင့် ကြေငြာချက်တစ်ခုဟာ ပလက်ဖောင်းနဲ့ အဲဒီအဖွဲ့အစည်းကို ရှင်သန်စေတယ်” လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။  

နယူးဒေလီရှိ လေ့လာသုံးသပ်သူများကမူ ပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက်သည် ဟောင်ဖွာဟောင်ဖွာအုပ်စုအတွင်း ဘုံအခြေခံအနိမ့်ဆုံးကို သဘောတူညီမှုကိုရှာဖွေရန် အံ့သြစရာကောင်းလောက်အောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် အိန္ဒိယသံတမန်ရေးရာအတွက် အောင်ပွဲတစ်ခုအဖြစ် အမွှမ်းတင်ခဲ့ကြသည်။

အိန္ဒိယသည် အာဖရိကယူနီယံအား အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် ပေါင်းစည်းခြင်းကို ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲကမ္ဘာတွင် နယူးဒေလီကို ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်စေသည့် သင်္ကေတပြုသော မြှင့်တင်မှု အထောက်အထားတစ်ခုအဖြစ် သမိုင်းတွင်စေခဲ့သည်။

သို့သော် ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲ၏ ထင်ရှားသော အနိုင်ရမှုသည် အစည်းအဝေးခန်းမအပြင်ဘက်မှ ထွက်ပေါ်လာသည်။အိန္ဒိယ၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒသည် နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေး ဟောပြောချက်တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ မေ့လျော့နေခဲ့သော ဘေးထွက်မှတ်ချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။

နိုင်ငံခြားရေးကိစ္စများကို ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်ပွဲများအတွင်း (သို့မဟုတ်) အချိန်ပိုင်း ရုပ်မြင်သံကြားတွင်ဖြစ်စေ အစိုးရများနှင့် ဝန်ကြီးချုပ်များသည် ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒဆိုင်ရာ စွမ်းရည်အတွက် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းခံရဖို့ အခြေအတင်ဆွေးနွေးလေ့မရှိပေ။

အိန္ဒိယလွှတ်တော်အမတ်နှင့် ကုလသမဂ္ဂ သံတမန်ဟောင်း ရှာရှီသာယိုးက “နယူးဒေလီမြို့၏ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံအတွင်းရှိ ပြည်သူများ၏ ကောင်းကျိုးချမ်းသာအတွက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန တည်ရှိရာ နေရာ၊ သံရုံးများနှင့် တောင်ဘက် (ပါလီမန်) ကို ချုပ်နှောင်ထားဖို့ နိုင်ငံခြားရေးပေါ်လစီဟာ အရမ်းအရေးကြီးတဲ့ကိစ္စပါ” လို့ ပြောခဲ့သည်။

၎င်းသည် အိန္ဒိယ၏ G-20 ဥက္ကဋ္ဌရာထူးကြောင့် ပြီးခဲ့သည့်လများအတွင်း ပြောင်းလဲလာခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ် နာရင်ဒြာမိုဒီသည် G-20 အစည်းအဝေးများကို နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် ကျင်းပခြင်းဖြင့် အိန္ဒိယရဲ့ ခေါင်းဆောင်မှုကို ပြသဖို့ ကြော်ငြာရန် ပြင်းထန်သော စျေးကွက်ရှာဖွေရေး မောင်းနှင်အားကို ဦးဆောင်ခဲ့သည်။

G-20 အစည်းအဝေးများ ယခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယမြို့ကြီး ၆၀ ခန့်၊ မြောက်ဘက်ရှိ ဆရင်ဂါ (Srinagar) မှ တောင်ဘက်တွင် သီယူဗာနမ်သာပူရမ် (Thiruvananthapuram)၊ အနောက်ဘက်ရှိ ကုတက်ချ် (Kutch) ၏ ရမ်နာ (Rann) မှ အရှေ့ဘက်ရှိ ဂူဝါဟတီ (Guwahati) အထိ ကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။

ယခုသီတင်းပတ်ကုန်တွင် ပြုလုပ်သည့် G20 ခေါင်းဆောင်များ၏ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် အိန္ဒိယသတင်းချန်နယ်များသည် ဖွံ့ဖြိုးဆဲကမ္ဘာတွင် အိန္ဒိယ၏ အခန်းကဏ္ဍ၊ ကြွေးမြီအကျပ်အတည်းပြဿနာနှင့် ဉာဏ်ရည်တုကဲ့သို့သော ထွန်းသစ်စနယ်ပယ်များတွင် အိန္ဒိယ၏ စံနှုန်းများကို မည်သို့ပုံသွင်းသင့်သည်နှင့်ပတ်သက်၍ အရေးကြီးသော ငြင်းခုံမှုများနှင့်အတူ အံ့အားသင့်စွာ လွှမ်းမိုးနေခဲ့သည်။

ထိုသို့မကြုံစဖူး မီးမောင်းထိုးပြမှုနှင့်အတူ အခြားချော့မော့တဲ့ကိစ္စတွေကိုလည်း ဆန်းစစ်မှုများလည်းရှိလာသည်။

ထိပ်သီးစည်းဝေးပွဲအတွက် နယူးဒေလီကို “လှပစေရန်” အငြင်းပွားဖွယ်ရာ တွန်းအားတစ်ခုအဖြစ် အာဏာပိုင်များသည် မြို့၏ဆင်းရဲသားရပ်ကွက်များတွင် နေထိုင်သော ထောင်နှင့်ချီသော ဆင်းရဲသားမိသားစုများ ပိုင်ဆိုင်သည့် ပြွတ်သိပ်နေသော ကျူးကျော်ရပ်ကွက်များကို ရှင်းလင်းခဲ့သည်။

ဆန္ဒပြမှုများနှင့် လူမျိုးရေးပဋိပက္ခများအပြီးတွင် အိန္ဒိယတစ်ဝှမ်းရှိ အာဏာပိုင်များက အိမ်များကို ညတွင်းချင်း ဖြိုချခြင်းများမှာ  မကြာသေးမီက မြင်တွေ့နေကြ လမ်းကြောင်းတစ်ခုအဖြစ် တိုးဝင်လာခဲ့သည်။

ဒေသခံများအား တိကျသည့် အကြောင်းပြချက်များစွာမပေးဘဲ အဆိုပါအရေးယူဆောင်ရွက်မှုများကို လျင်မြန်စွာ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ခြင်းကြောင့် လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုခုကို လိုက်နာခြင်း ရှိ၊ မရှိနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။

ယမန်နှစ် ဇူလိုင်လတွင် တရားရုံးချုပ်ရှေ့တွင် အသနားခံစာတင်ခဲ့ပြီး အိမ်ရာများဖြိုဖျက်မှုကို ဖျက်သိမ်းကာ ဆက်လက်နေထိုင်ရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။သို့သော် တရားရုံးက တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို စိုးရိမ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သော်လည်း နောက်ဆုံးတွင် အသနားခံစာကို ပယ်ချခဲ့သည်။

ယခု လျင်မြန်သော ပြောင်းလဲမှုများသည် နိုင်ငံအတွက် ကောလာဟလအမည်ပြောင်းလဲမှုတစ်ခုကြောင့် ရပ်တန့်နေပါသည်။

ယခုသီတင်းပတ်ကုန်တွင် နယူးဒေလီတွင် ကျင်းပသည့် G-20 ထိပ်သီးအစည်းအဝေးမတိုင်မီတွင် အိန္ဒိယ၏နာမည်မှာ ဟိန္ဒီဘာသာဖြင့် မကြာခဏသုံးလေ့ရှိသော်လည်း အင်္ဂလိပ်လို လုံးဝနီးပါးသုံးလေ့မရှိသည့် “ဘာရတ်သမ္မတနိုင်ငံ” အမည်နှင့် ညစာစားပွဲသို့ ဂုဏ်သရေရှိသူများကို ဖိတ်ကြားခဲ့သည်။

နောက်ပိုင်းတွင် မိုဒီသည် ပုံမှန်သုံးနေကျ “အိန္ဒိယ” အစား “ဘာရတ် (Bharat)” ဟု ရေးထားသည့် အမည်တံဆိပ်ဖြင့် ကိုင်ဆောင်ကာ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် ထိုင်နေခဲ့သည်။

နိုင်ငံကို ရည်ညွှန်းရန်အတွက် “ဘာရတ်” ကို မကြာခဏအသုံးပြုလာခြင်းသည် “အိန္ဒိယ” ဟူသော စကားလုံးသည် ကိုလိုနီသတ်မှတ်ချက်ဖြစ်သည်ဟု ယူဆသော ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေးဝါဒီများ၏ တောင်းဆိုမှုတစ်ခုဖြစ်သည်။

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အပိုဒ် ၁ တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွက် အခြားအမည်တစ်ခုအဖြစ် “ဘာရတ် (Bharat)” ဟူသော စကားလုံးကို ထည့်သွင်းခြင်းဖြင့် ၁၉၄၀ ခုနှစ်များအတွင်း ဖွဲစည်းပုံလွှတ်တော်က အပေးအယူလုပ်ခဲ့သည်။

သို့သော် အိန္ဒိယသည် အနောက်နှင့် အရှေ့၊ အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားနှင့် တိုင်းရင်းသားဘာသာစကား၊ ခေတ်နှင့် ရိုးရာတို့ကြားတွင် လွန်ဆွဲရန် ကြိုးစားလာသောကြောင့် ထိုဝေါဟာရကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ပြောဆိုဆက်ဆံရာတွင် မည်သည့်အခါမှ အသုံးမပြုခဲ့ပေ။

ဆန့်ကျင်ဘက်ကမ္ဘာများကြား ဟန်ချက်ညီသောလုပ်ရပ်ကို နယူးဒေလီမှ ဖျက်သိမ်းလိုက်ပြီး အိန္ဒိယ၏ အမျိုးသားရေးလက္ခဏာကို ပိုမိုခိုင်မာစေသည်  အတိတ်က လျော့ရဲပြီး ပိုမိုပါဝင်နိုင်သော ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်း ဝိသေသလက္ခဏာအပေါ်ထက် တိုင်းရင်းသားအမျိုးသားရေးဝါဒကို ပိုမိုခိုင်မာစွာ အခြေခံထားသည့် အမည်ကို စတင်သုံးနှုန်းလာသည်။

အိန္ဒိယသည် အသွင်အပြင်များစွာဖြင့် ပြောင်းလဲလာခဲ့ပြီး အကောင်းဘက်တွင်ရော အဆိုးဘက်တွင်ပါ ပိုလာခဲ့သည်။

နယူးဒေလီတွင် G-20 ခေါင်းဆောင်များတွေ့ဆုံစဉ် အဆိုပါပြောင်းလဲမှုအများစုကို ယခုသီတင်းပတ်ကုန်တွင်း ဘာရတ်နိုင်ငံက ပြသခဲ့သည်။

NaYoe
Ref - Thediplomat | G20 Showcases a New India to the World